Συζητώντας για τις ταινίες που είδαμε και μας έμειναν αξέχαστες συνέλαβα τον
εαυτό μου να τις μετρά στα δάκτυλα του ενός χεριού. Απόρροια κακής μνήμης, κατέληξα.
Την χθεσινή όμως -όχι γιατί την έχω φρέσκια- θα την θυμάμαι για χρόνια.
Δεν παίζει στο box ofiice, δεν είναι πρόσφατη, μα αν ήμουν Υπουργός Παιδείας
θα φρόντιζα να "λιώσει" στις αίθουσες προβολής των σχολείων. Έτσι κι αλλιώς είναι μερικά πράγματα που .. ως έλληνες κι ελληναράδες τα κάνουμε ευχαρίστως: διχαζόμαστε, μοιραζόμαστε, και η επιλογή  "στρατοπέδων" είναι βαθιά ριζωμένη στο Dna μας.
Μέσα σ' όλα αυτά τα ...εμπριμέ που συμβαίνουν γύρω μας, η αίθουσα είχε μόλις 9 μετρημένους τύπους που πήγαν να δουν το "He who must die" του Ζυλ Ντασέν.
- Ε και; θα πείτε. Πρώτη φορά είναι που το σινεμά μένει άδειο?
Η απάντηση είναι πολύπλοκη. Η συγκεκριμένη ταινία γυρίστηκε μισό αιώνα πριν. Ήταν η πρώτη διεθνής παραγωγή που χρηματοδοτήθηκε εν Ελλάδι. Ήταν το ντεμπούτο της χώρας στις Κάνες. Ήταν η πρώτη εμφάνιση της Κρήτης στα .. Ευρωπαϊκά σαλόνια. Κι ήταν η πρώτη ταινία που συνέπραξαν οι "θρύλοι" της εποχής για να στηθεί: Νίκος Καζαντζάκης, Μάνος Χατζιδάκις, Μελίνα Μερκούρη, Γιάννης Τσαρούχης και Ζυλ Ντασέν. Η υπόθεση βασίζεται στο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη "Ο Χριστός ξανασταυρώνεται" και η προβολή της έγινε μόνο για λίγες μέρες το 1957 σε 5 Αθηναϊκές αίθουσες. Η πολιτική δυσμένεια που εισέπραξαν έκτοτε οι συντελεστές της την καταδίκασε σε αφάνεια.
Μισό περίπου αιώνα μετά, η ταινία προβλήθηκε για πρώτη φορά στην Κρήτη. Για μία και μόνο βραδιά, αφού η μοναδική κόπια που έχει στην κατοχή της η Seven- θα μεταναστεύσει άμεσα στην Αθήνα, γιατί κάποιοι κατάλαβαν τι αντίκρυσμα θα μπορούσε να χει με την σωστή προβολή.
Πήγα με την περιέργεια του ανθρώπου που ετοιμάζεται να βουτήξει στο .. παρελθόν. Καθηλώθηκα επί δίωρο βλέποντας να ζωντανεύει στο πανί μία συγκλονιστικά δυνατή ιστορία (που δεν έχει καμία σχέση με το σήριαλ που είδαμε το 1975).
Έφυγα με την αίσθηση ότι είχα το προνόμιο να "κοινωνήσω" όσο Καζαντζάκη δεν μου δόθηκε ποτέ ως τώρα. Και .. Δανίκας δεν είμαι αλλά το "άνω του μετρίου" το ξεχωρίζουμε όλοι μας ενστικτωδώς. Κι αν θέλω κάτι να σας αφηγηθώ είναι τα όσα συνέβησαν εκτός σκηνής. Που έχουν τον τρόπο να κάνουν την ταινία αυτή ακόμη σπουδαιότερη από το προφανές ανάστημά της.

Γυρίσματα και παρασκήνια

Άνοιξη του 1956. Ένα πολύβουο μελίσσι «στρατοπεδεύει» στην Κριτσά. Κουβαλούν παράξενα σύνεργα, μιλούν ακαταλαβίστικη γλώσσα κι όλο καδράρουν με τα δάκτυλα τοπία και χαμογελούν. «Σύνδεσμοί» τους με τους ντόπιους δύο μαγικοί άνθρωποι: η Μελίνα Μερκούρη κι ο Μάνος Χατζιδάκις.

Το μαντάτο διαδίδεται από στόμα σε στόμα: θέλουν –λένε- να γυρίσουν ταινία. Οι Κριτσώτες είναι διστακτικοί μέχρι που ακούν το όνομα-κλειδί: Νίκος Καζαντζάκης. Οι πόρτες ανοίγουν και τους καλοδέχονται. Χρόνια μετά ο Ζυλ Ντασέν θα αφηγείται: Με ρωτούσαν «Καζαντζάκη θα παίξετε;» και μόλις έλεγα ναι φώναζαν ενθουσιασμένοι: «Κι εγώ να βοηθήσω» και δώστου κι έστρωναν τραπέζια και μας κερνούσαν ρακές.
Η ταινία θα ‘ταν ασπρόμαυρη, όπως κι η … Κριτσά της εποχής. Πέτρα και ήλιος, φιλότιμο και φτώχεια, αμόλυντα τοπία με την απλάδα ενός τόπου που μέρευε τη γη για να επιβιώσει. Τα απογεύματα η Μελίνα μάζευε τους χωρικούς στο σχολείο και τους διάβαζε Καζαντζάκη για να καταλάβουν την υπόθεση του βιβλίου «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται». Κάποια στιγμή τους είπε: Θέλουμε να διαλέξετε αν θα παίξετε τους πλούσιους Λυκοβρυσιώτες ή τους φτωχούς της Σαρακίνας. Να ξέρετε πάντως πως οι πλούσιοι έχουν πιο μεγάλο ρόλο και πιο .. πολύ μεροκάματο.
Χαμένος κόπος το δέλεαρ των οικονομικών απολαβών. Οι Κριτσώτες είχαν ήδη διαλέξει στρατόπεδο. Ένας απ’ αυτούς σηκώθηκε και της απάντησε:

- Κοίταξέ μας καλά, Μελίνα. Μοιάζουμε εμείς για .. Λυκοβρυσιώτες; Τα πάθη της Σαρακίνας κυλούν στις φλέβες κάθε κρητικού, που κατέχει τι ιστορία κουβαλά ο τόπος του. Μα σαν πρέπει να παίξουμε και τους Λυκοβρυσιώτες να διαλέξετε εσείς και να αποφασίσετε, γιατί εμάς η όρεξή μας είναι άλλη.

Γέλασε η Μελίνα με κείνο το πληθωρικό της γέλιο κι έπειτα ρίχτηκε στη δουλειά. Βάλθηκε να γυρνά ακούραστα τα σοκάκια του χωριού και να καταγράφει ανάγκες. Ρωτούσε πόρτα πόρτα ποιός ήθελε να παίξει κομπάρσος στην ταινία, ποιός σπούδαζε παιδί, ποιός είχε σταύλο μισογκρεμισμένο και συνδύαζε με κόλπα "ταχυδακτυλουργικά" το τερπνόν με το ωφέλιμο. Κανόνιζε μισθούς στους χωρικούς, μεσίτευε να αναστηλώσουν κτίσματα (δήθεν για τις ανάγκες της ταινίας και μόνο) χρυσοπλήρωνε σφαχτά στους κτηνοτρόφους του χωριού και έκλεινε ολοένα συνωμοτικά το μάτι κάθε φορά που τα δολάρια άλλαζαν χέρια και ένας ταλαίπωρος Κρητίκαρος έκανε να την ευχαριστήσει.
Από τις πιο χαρακτηριστικές ιστορίες που «παίχτηκαν» στα παρασκήνια ήταν το σκηνικό με τα ψάρια: Σε μία σκηνή του έργου, το χωριό μαζευόταν στην πλατεία κι έτρωγε ψάρια. Δύσκολο "πεσκέσι" εκείνο για την ορεινή Κριτσά. Η Μελίνα παρήγγειλε τα ψάρια και τις προμήθειες σ' έναν πολύτεκνο και του ‘πε γελώντας: αυτά τα ψάρια θα ταΐσουν τη φαμίλια σου για καιρό. Η σκηνή (με υπαιτιότητά της, λένε) γυριζόταν δέκα μέρες. Και κάθε φορά παραπονιόταν ναζιάρικα στον Τζούλη πως πρέπει να φέρουν φρέσκα ψάρια από τη Χώρα. Κι έπειτα του ‘λεγε με εκείνη την αργόσυρτη κι εμφαντική φωνή της:
- Τζούλη, τα λεφτά και τα ψάρια πρέπει να τρώγονται φρέσκα.

Τα γυρίσματα κράτησαν μήνες. Η παραγωγή ήταν γαλλική και αποδείχτηκε πολυδάπανη αλλά πίσω από τα προφανή εξυφάνθηκε κάτι μεγαλύτερο από μία απλή ταινία: το ντεμπούτο της προβολής της Ελλάδας στα διεθνή κινηματογραφικά «σαλόνια». Ο «Χριστός ξανασταυρώνεται» ήταν η πρώτη διεθνής παραγωγή που γυρίστηκε στη χώρα μας. Ένα χρόνο μετά στις Κάνες η πρεμιέρα της ταινίας αποκάλυπτε στους Ευρωπαίους έναν παράδεισο επί γης, που τους σαγήνευσε αμέσως. Είκοσι χρόνια αργότερα στην εκπομπή του Φρέντυ Γερμανού «Αλάτι και Πιπέρι» ο τότε πρόεδρος της κοινότητας Κριτσάς Γιάννης Τάβλας έλεγε γελώντας στον Ντασέν: Όπου γύρισες τότε σκηνή, σήμερα έχει χτιστεί κι ένα ξενοδοχείο.

Και το αποτέλεσμα δεν ήταν διόλου τυχαίο. Το λιθαράκι τους σ’ αυτή την προσπάθεια βάλανε ένα σωρό άνθρωποι που βλέπανε πιο πέρα από την εποχή τους. Ανάμεσά τους η Ελένη Βλάχου της Καθημερινής, που έστειλε για πρώτη φορά τότε απεσταλμένο να καλύψει για μήνες τα γυρίσματα και να συντηρεί το θέμα σε επικαιρότητα. Το ενδυματολογικό κομμάτι της υπόθεσης ανέλαβε μία άλλη προσωπικότητα της εποχής: ο Γιάννης Τσαρούχης που φρόντισε να ντύσει με τα κοστούμια του τους χαρακτήρες του Καζαντζάκη, ενώ η μουσική του Μάνου Χατζηδάκι φρόντισε να επιτείνει τους επιβλητικούς τόνους. Στην ταινία πέρα από την απλή υπόκρουση υπάρχουν και αυτά τα θαυμάσια χορωδιακά, που είτε τραγουδούν τον εθνικό μας ύμνο, είτε ψαλμό, είτε δημοτικό άσμα σου γεμίζουν την ψυχή με μέθεξη. Η ασπρόμαυρη τέχνη του Ντασέν χάιδεψε τα πρόσωπα και εκμεταλλεύτηκε στο έπακρον τις χάρες του κρητικού ήλιου. Το σκηνικό ήταν γνήσιο και λιτό, με το ίδιο το χώμα να πρωταγωνιστεί στις αισθήσεις.
«Τότε η Κρήτη ήταν αγνώριστη κι ο Άγιος Νικόλας συγκλονιστικός στην απλότητά του και τη φυσική ομορφιά του. Ακόμα δεν είχε αρχίσει η ευμάρεια της εθνικής πορνείας που ονομάστηκε Τουρισμός» είχε πει ο Μάνος Χατζιδάκις για την Ελλάδα του 1956.
Ο Καζαντζάκης τόσο ενθουσιάστηκε με το αποτέλεσμα που χτύπησε φιλικά στον ώμο τον Ντασέν και του είπε: Δικαιούσαι να λέγεσαι πια ...Ντασεν-άκης.

Η υπόθεση της ταινίας

Η υπόθεση της ταινίας που πήρε τον διεθνή τίτλο «Αυτός που έπρεπε να πεθάνει» έχει ως εξής: Σ’ένα κρητικό χωριό, την Λυκόβρυση, όπου Έλληνες και Τούρκοι ζουν μαζί με κατανόηση κι ανοχή, ο παπάς ετοιμάζει την αναπαράσταση της Σταύρωσης του Χριστού με πρόσωπα διαλεγμένα απ τους κατοίκους του. Ταυτόχρονα όμως μια ομάδα ξεριζωμένων και εξαθλιωμένων φτάνει κοντά στο χωριό και κατασκηνώνει στις σπηλιές του, στην Σαρακίνα. Τις δύο κοινότητες θα χωρίσουν παροδικά προκαταλήψεις και μικρότητες αλλά θα τις ενώσει οριστικά η ανάγκη τους για ελευθερία και δικαιοσύνη. Το δραματικό δρώμενο της Σταύρωσης θα καταλήξει σε εξέγερση κατά των Τούρκων κι ο Μανωλιός (που ενσαρκώνει στην αναπαράσταση τον Θεάνθρωπο) θα γίνει ένας σύγχρονος χριστιανός μάρτυρας. Ο «Χριστός», ο «Ιούδας» και η «Μαγδαληνή» στα «χέρια» του Καζαντζάκη και στη μηχανή του Ντασέν μετατρέπονται σε αλληγορικά σύμβολα, που όχι μόνο ξεπερνούν την ηθογραφία, αλλά αποκαλύπτουν τις καθόλου μεταφυσικές βάσεις των ανθρώπινων, πραγματικών «παθών».

Στην ταινία ο Πιερ Βανέκ ανέλαβε το ρόλο του Μανωλιού, του βοσκού που υποδύθηκε τον Χριστό στην αναπαράσταση των Παθών, ο Ζαν Σερβέ πήρε το ρόλο του παπα–Φώτη (του καλού παπά), ο Φερνάν Λεντού έκανε τον αντίποδα, τον παπα-Γρηγόρη, ο Γκρεγκουάρ Ασλάν τον Αγά, ο Γερμανός Γκερτ Φρέμπε (αργότερα γνωστός ως «Χρυσοδάκτυλος» του Τζέιμς Μπόντ) πήρε τον Πατριαρχέα, ο Ροζέ Ανέν τον Παναγιώταρο, τον εραστή της χήρας, ο Μορίς Ρονέ το νεαρό Μιχελή, που αγαπά τη φυματική Μαριωρή. Και βέβαια την πληθωρική Κατερίνα, τη χήρα του χωριού, ανέλαβε η Μελίνα Μερκούρη ενώ από ελληνικής πλευράς ο Δήμος Σταρένιος πήρε το ρόλο του γερο-Λαδά, και τον επανέλαβε μία εικοσαετία αργότερα στην τηλεόραση για το ομότιτλο θρυλικό σίριαλ του Βασίλη Γεωργιάδη…
Η ταινία διακρίθηκε με Ειδική Μνεία στο Φεστιβάλ Κανών το 1957 (ήταν υποψήφια και για το «Χρυσό Φοίνικα»), ενώ το 1958 ήταν υποψήφια για τα Βραβεία BAFTA. Στην Αθήνα προβλήθηκε το Δεκέμβριο του 1957 μόνο στις αίθουσες «Παλλάς», «Τιτάνια», «Άστορ», «Άστρον» και «Ριβολί».

Μ.Κ.

Permalink για το "He who must die ..."

Ήταν ακόμη η εποχή που τα πουκάμισα είχαν μεγάλα πέτα και τα χαμόγελα κύρτωναν ελαφρώς προς τα πάνω τα πρόσωπα. Τον θυμάμαι να μπαίνει στην αίθουσα και να παρατηρεί για ώρα τα "στραβάδια" που τον κοίταζαν σαν .. γκουρού ή σαν σοφό της Συών.
Μόλις βεβαιώθηκε πως είχε την απόλυτη προσοχή μας, πλησίασε το τραπέζι που "εκτελούσε" χρέη έδρας. Στην άκρη του έχασκε μισάνοιχτο ένα παράθυρο με θέα στο λιοπύρι της Αθήνας. Κέντρο πόλης, ώρα μεσημβρινή. Στίλωσε το βλέμμα και μας γύρισε επιδεικτικά την πλάτη. Σε λίγο άρχισε να γέρνει όλο και πιο κοντά στο παράθυρο. Σαν να παρακολουθούσε με όλη του την προσοχή κάτι σπουδαίο που διαδραμματιζόταν εκεί. Μία αμήχανη σιωπή απλωνόταν στην αίθουσα, καθώς τα στραβάδια ήλπιζαν πως κάποιος απομηχανής Θεός θα παρέμβει και θα τον επαναφέρει στα .. ενδότερα. Μάταια όμως. Το βλέμμα του δεν έλεγε να ξεκολλήσει από τις εικόνες του δρόμου. Η προσήλωσή του ήταν τέτοια, που σύντομα ο πρώτος περίεργος σηκώθηκε από τη θέση του για να αποκτήσει θέα στα .. συμβαίνοντα. Η κίνηση ήταν μεταδοτική. Ο ένας μετά τον άλλο, τα στραβάδια σηκώνονταν από τις καρέκλες τους και πάσχιζαν να δουν τι μονοπωλούσε την προσοχή του. Τις επόμενες στιγμές κανείς δεν καθόταν πλέον στην αίθουσα.
Τότε μόνο γύρισε χαμογελώντας και μας κοίταξε. 
Μία ντουζίνα απορημένα τρελόπαιδα που αδυνατούσαν να δουν το .. προφανές. Κι η φωνή του είχε σχεδόν ζαβολιάρικο τόνο όταν μας είπε: Ωραία! Τώρα ξέρουμε όλοι πως το ρεπορτάζ δεν είναι ... εδώ. Είναι στο δρόμο κι εκεί θα 'ναι πάντα!
Πέρασαν τόσα χρόνια αλλά την "παράσταση" του Φρέντυ Γερμανού σ' εκείνη την πρώτη μας συνάντηση δεν την ξέχασα ποτέ. Χθες βρεθήκαμε αναπάντεχα να μιλάμε για χαμόγελα. Όχι για στραβά μειδιάματα, που μοιάζουν με καταναγκαστικά έργα. Για αληθινά χαμόγελα. Αυτά που προκαλεί το ποιοτικό χιούμορ. Και η κουβέντα τον ξανάφερε μπροστά μας. Ο Φρέντυ Γερμανός κάπου έγραψε πως το χαμόγελο είναι η τελειοποίηση του γέλιου. Ή έστω έτσι θυμάμαι. Καθώς η δημοσιογραφική "μόδα" της εποχής μας δείχνει να έχει προσπεράσει την εμμονή του στην έρευνα των πηγών της είδησης και την προσήλωσή του στο ρεπορτάζ, μελαγχολώ στην ιδέα πως οι επόμενες γενιές νομιμοποιούνται να ζητούν όλο και λιγότερο ποιοτική ενημέρωση, αφού δεν είχαν την τύχη να εμπιστευτούν ποτέ ένα κείμενό του για τα "τρέχοντα" ή μία εκπομπή του για την Σπυριδούλα ή το Κωσταλέξι .

Το πρώτο του ρεπορτάζ το έκανε στο Ηράκλειο.
Απεσταλμένος τότε της εφημερίδας "Ελευθερία" για να καλύψει την κηδεία του
Νίκου Καζαντζάκη. Είχε ξεκινήσει να ασχολείται με το γράψιμο νωρίτερα, όταν πήρε το δεύτερο βραβείο στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Διηγήματος, που καθιέρωσε ο Mπάμπης Kλάρας στη Bραδυνή. Έτος 1953, και ενώ ήταν μόλις 19 ετών, ο Καραγάτσης, ο Μυριβήλης, ο Θεοτοκάς και ο Τερζάκης που απάρτιζαν την επιτροπή, αναγνώρισαν στο διήγημά του «Για μια εκδίκηση» το συγγραφικό του ταλέντο. Ένα χρόνο αργότερα, το 1954, ο Φρέντυ ξεκίνησε τη δημοσιογραφική του καριέρα στην εφημερίδα «Ελευθερία», κρατώντας τη στήλη για τα φαρμακεία. Τρία χρόνια εργαζόταν αμισθί ως μαθητευόμενος, ενώ παράλληλα έγραφε διάφορα ρεπορτάζ για την «Απογευματινή» και κυνηγούσε να πάρει συνεντεύξεις από σημαντικά πρόσωπα της επικαιρότητας.
Έτσι είχε την ευκαιρία να συναντήσει τη Σοφία Λόρεν, τον Άλαν Λαντ, την Ελίζαμπεθ Τέιλορ, κ.ά. Την ίδια περίοδο συνεργαζόταν και με το περιοδικό «Εικόνες», γράφοντας ρεπορτάζ για τους λατερνατζήδες, τα τελευταία αρχοντικά της Αθήνας, κ.ο.κ. Ακολούθησε η συνεργασία του με την «Μεσημβρινή» της Ελένης Βλάχου, την «Απογευματινή», το «Έθνος», τον «Ταχυδρόμο», κ.ά.

Το 1964 κυκλοφόρησε το πρώτο του βιβλίο με τον τίτλο «Με συγχωρείτε λάθος» από τις εκδόσεις Γαλαξίας. Ο τόμος αποτελούνταν από μια σειρά ευθυμογραφημάτων, συνοδευμένα από σκίτσα του στενού του φίλου Κυρ.
"Ξεκίνησα να γίνω συγγραφέας,  έλεγε ο ίδιος, αλλά στο δρόμο έκανα δυο λάθη: έγινα δημοσιογράφος και έκανα τηλεόραση. Τώρα που το ξανασκέφτομαι ήταν σαν να ξεκίνησα για να χορέψω μπλουζ και όταν έφτασα στην πίστα η ορχήστρα το γύρισε σε ροκ. Τι κάνεις στην περίπτωση αυτή; Χορεύεις ροκ όσο καλύτερα μπορείς".

Αλάτι και Πιπέρι

Το 1966 ο Φρέντυ Γερμανός άρχισε να εργάζεται ως παρουσιαστής ειδήσεων στην ελληνική τηλεόραση (ΕΙΡ), ενώ λίγο αργότερα παρουσίασε την πρώτη του εκπομπή, το «Καλειδοσκόπιο». Ουσιαστικά όμως η επιτυχία ήρθε το 1970, όταν βγήκε στον αέρα το «Αλάτι και πιπέρι», η τηλεοπτική εκπομπή που αποτέλεσε σταθμό στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης. Επί έξι ολόκληρα χρόνια η εκπομπή αποτελούσε πόλο έλξης για το τηλεοπτικό κοινό, κόπηκε όμως με κυβερνητική απόφαση.
Την επόμενη χρονιά ο Φρέντυ επανήλθε με «Το πορτρέτο της Πέμπτης», ενώ ήδη έδινε έντονο το παρόν και στην έντυπη δημοσιογραφία, συμμετέχοντας στο στήσιμο μιας πρωτοποριακής για την εποχή της καθημερινή εφημερίδα (Η συνεργασία του αυτή με την «Ελευθεροτυπία» συνεχίστηκε ως το 1990). Το 1978 ο Φρέντυ παρουσίασε την εκπομπή «Σάββατο βράδυ, Κυριακή πρωί» και το 1979 ξεκίνησε την παρουσίαση της θρυλικής πλέον «Πρώτης Σελίδας».

Το 1990 ο Γερμανός αποφάσισε να αφοσιωθεί στη συγγραφή βιβλίων. Έκτοτε και ως το θάνατό του έγραφε ασταμάτητα, σατιρικά βιβλία, ευθυμογραφήματα, ιστορικές μυθιστορηματικές βιογραφίες, κ.ά. Συνολικά ο Φρέντυ έγραψε περισσότερα από 25 βιβλία (Το δις εξαμαρτείν, Γράψτο όπως το λέω, Ούτε αλάτι ούτε πιπέρι, Τζίμυ πάρε ένα φιστίκι, Καληνύχτα κύριε Όσκαρ, Γεια σου Έλληνα, Γυναίκα από βελούδο, Τερέζα, Έλλη Λαμπέτη, κ.ά.)

Το πορτραίτο της Πέμπτης: Μελίνα-Ντασσέν

Πολλά από τα βιβλία του έγιναν μπεστ σελερ και κάποια μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο και στο θέατρο (Ένα γελαστό απόγευμα) και στην τηλεόραση (Ακριβή μου Σοφία, Η εκτέλεση).
Ο Φρέντυ Γερμανός έφυγε στις 21 Μαΐου του 1999 πριν προλάβει να δει το τελευταίο του ιστορικό μυθιστόρημα «Το αντικείμενο» να στολίζει τις προθήκες των βιβλιοπωλείων.

Permalink για το "Φρέντυ Γερμανός: Ο "ροκάς" που λάτρευε το .. μπλουζ"

O Νιόνιος λέει πώς κάποτε "ιστορία γράφουν οι παρέες". Έχει δίκιο! Όχι κατ' ανάγκην την περισπούδαστη ιστορία των βιβλίων αλλά και μικρές .. ιστορίες, που μένουν χαραγμένες στη μνήμη μας.
Συνέβη προ ετών: βραδιά χειμωνιάτικη, χαλαρή και με άκρατη οινοποσία. Κεφάτοι όπως είμασταν, βαλθήκαμε να φιλοσοφήσουμε περί του προαιώνιου ερωτήματος, που βασανίζει
τους "πολιτισμένους" ανά την υφήλιο: "Τι εστί ευτυχία;" Είπε καθείς το μακρύ και το κοντό του
(σιγά μην βγάλαμε άκρη) και κάποιος έριξε την ιδέα να εμπεδώσουμε την .. έννοια με παραδείγματα. Κοντολογής, "κάτσε και ανέτρεξε να βρεις τις πιο ευτυχισμένες σου στιγμές και μοιράσου μαζί μας την ανάμνηση, μπας και καταλάβουμε την "πρώτη ύλη" της ευτυχίας".

Άκουσα διάφορα εκείνο το βράδυ και καθώς οι συνδαιτημόνες μου ήταν .. εικονοπλάστες, βρέθηκα να μεταφέρομαι σε ... μαιευτήρια (περιμένοντας τον πελαργό) σε παραλίες (περιμένοντας τον ... {Γ}κοντό) και σε κάτι μετόχια (εκεί περιμένεις απλά να σε .. ξεχάσει ο χρόνος). Μιλήσαμε για πρώτους έρωτες, για ξέγνοιαστες παρέες, για κάτι μαντάτα
απρόσμενης αποθεραπείας (που σου θυμίζουν πως η ζωή δεν είναι .. αυτονόητο δικαίωμα) και εν γένη για ένα σωρό πράγματα που δίχως να κοστίζουν τίποτα είναι πολύτιμα.
Εκεί καταλήξαμε τελικά: ότι η ευτυχία (ό,τι χρώμα, σχήμα ή μορφή και να 'χει) δεν ... αγοράζεται. Κανείς μας δεν θεώρησε ευτυχία το νέο του αυτοκίνητο, την αγορά του σπιτιού του ή .. μία αύξηση μισθού. Ακόμη κι αυτά τα έρμα τα "μύρια" του Θέμου βάζω στοίχημα
πως θα τα ζηλεύαμε για λίγο αλλά στην κατηγορία "ευτυχία" δεν θα τα βάζαμε.

Έτσι έμεινα να θυμάμαι συχνά πως τα σπουδαία στην ζωή μας είναι τσάμπα. Kαι το ξαναθυμήθηκα σήμερα διαβάζοντας μία πρωτότυπη έρευνα εδώ. Όχι πως είναι το ίδιο
πράγμα βέβαια. Αλλά -όσο να πεις- η δημοσιογραφία στερείται έμπνευσης έτσι κι αλλιώς
πλέον. Εν τούτοις, η ιδέα με ξάφνιασε. Και μου θύμισε ποιά ανάγκη μας σπρώχνει να αποζητάμε
όσα μας χαρίζονται χωρίς να μας κοστίζουν σέντς.

Permalink για το "Η πρώτη ύλη της .. ευτυχίας"

30 του Απρίλη. Παραμονή της Πρωτομαγιάς. Τέλειωνα με τα μαθήματα και άφηνα επίτηδες πάντα ατέλειωτη τη ζωγραφιά στο τετράδιο των καλλιτεχνικών. Ήταν εκείνο που λέγαμε «μισό- μισό». Λευκή σελίδα στο πάνω μέρος για να χωρέσει τις .. καλλιτεχνίες μας και γραμμές από κάτω για να .. ζωγραφίσουμε το κείμενο. Ναι, να ζωγραφίσουμε. Τα κείμενα τότε δεν τα γράφαμε απλά. Βάζαμε όλη μας την τέχνη να σκαλίσουμε γράμματα καλλιγραφικά και επιδέξια. Με «κατσουνάκια» και περικοκλάδες. Να κερδίσουμε δέκα με τόνο.
Κι ανάθεμα κι έμαθα ποτέ να ζωγραφίζω σε κείνο το τετράδιο. Άλλοτε επιστράτευα το ταλέντο της μάνας μου στα σκίτσα, άλλοτε ξεπατίκωνα έτοιμες ζωγραφιές με στυπόχαρτο κι άλλοτε μουτζούρωνα τις δικές μου εμπνεύσεις, που μόνο η .. αφηρημένη τέχνη θα εκτιμούσε. Αλλά μία φορά τα χρόνο το δεκάρι το ‘χα σίγουρο.

Τέντωνα το αυτί όλη μέρα και περίμενα το τηλεφώνημά του. Δύσκολο πράγμα το τηλέφωνο εκείνη την εποχή. Κάναμε αιτήσεις σωρηδόν στον ΟΤΕ, βάζαμε βουλευτές και πολιτικάντηδες να τις προωθήσουν, περιμέναμε χρόνια ,ώσπου το χαρτάκι με τον αριθμό πρωτοκόλλου κιτρίνιζε. Aλλά τηλέφωνο βλέπαμε μόνο στο μπακάλικο της γειτονιάς. Μαύρο, αυστηρό και βαλμένο σε περίοπτη θέση: στην είσοδο ακριβώς. Κι όποτε χτυπούσε ο κυρ Παντελής άφηνε τη σέσουλα στο τσουβάλι με τις φακές ή το τεφτέρι που γραφε τα βερεσέδια κι έπαιρνε ύφος … Πρέσβη για να πει το πιο μεγαλόπρεπο «παρακαλώ» του.
Στη δεκαετία του 70 για να ‘σαι μπακάλης, δεν έφτανε μόνο να λογαριάζεις σωστά και να τα καταφέρνεις με τις προμήθειες. Έπρεπε να χεις και στεντόρεια φωνή. Κι ο κυρ Παντελής είχε. Άφηνε το ακουστικό ανοικτό και έβγαινε στη γωνία να φωνάξει το επίθετο της γειτόνισσας που ζητούσαν στο τηλέφωνο. Κι έπειτα από λίγο κάποια κατέφτανε στο μπακάλικο με την ποδιά της κουζίνας ή την ρόμπα και έπιανε το ακουστικό, κοιτώντας αμήχανα την ομήγυρη.

Παραμονή Πρωτομαγιάς ήξερα πως θα ‘χουμε τηλεφώνημα. Γυρόφερνα στον κήπο, δήθεν παίζοντας, αλλά στην πραγματικότητα, σε ετοιμότητα να τρέξω μόλις ακούσω το κάλεσμα. Κι όταν αυτό ερχόταν έτρεχα αναψοκοκκινισμένη και βούταγα το ακουστικό.
- Θειούλη μου, θα πάμε στα Φιλαδέλφεια έτσι? Το ξέρα πως θα πάμε αύριο μαζί.
Κάτι τέτοια του λεγα χωρίς ανάσα και ξεκαρδιζόταν στα γέλια. Μα δεν προλάβαινα περισσότερα γιατί ερχόταν στο μεταξύ η μάνα μου και μου παιρνε το ακουστικό από το χέρι. Τον αδερφό της τον άκουγε μόνο μία φορά τον χρόνο στο τηλέφωνο. Παραμονή Πρωτομαγιάς για να κανονιστεί η βεγγέρα. Ο θείος μου ο Κώστας ήταν πολυάσχολος. Όχι, ούτε γιατρός, ούτε δικηγόρος. Ούτε καν ξενιτεμένος. Άκουγα συχνά πως ήταν στο συνδικάτο των οικοδόμων και στο κόμμα. Μου λέγανε πως έχτιζε σπίτια σ’ όλη την Αθήνα και γι’ αυτό δεν ερχόταν συχνά να μας δει. Λέγανε κι άλλα που δεν πολυκαταλάβαινα. Θύμωνε ο πατέρας μου που κουβαλούσε τον Ριζοσπάστη στο σπίτι.
- Το κάνει επίτηδες για να μας σταμπάρουν όλοι, έλεγε στη μάνα μου.
- Ησύχασε, Βασίλη, μ’ αυτός μας έχει όλους γραμμένους εκεί που δεν πιάνει μελάνη, του απαντούσε.
Δεν μ’ ένοιαζε τι λέγανε. Εγώ τον θείο Κώστα τον λάτρευα. Ήξερα πως όλο το πρωί ήταν στην Νέα Φιλαδέλφεια. «Το πρωί .. έχω επανάσταση, ζουζουνάκι» μου λεγε «αλλά μετά θα ρθω να σε πάρω να πάμε βόλτα στο πανηγύρι». Και πράγματι ερχόταν νωρίς το απόγευμα. Κρατούσε πάντα τον Ριζοσπάστη κάτω από τη μασχάλη και πείραζε τον πατέρα μου, λέγοντάς τον δειλό. «Έχω παιδιά εγώ Κώστα» ήταν η μόνιμη επωδός.
Όση ώρα έπινε τον καφέ του στην αυλή κουβαλούσα το τετράδιο των καλλιτεχνικών και του ανέθετα τη ζωγραφιά. Γελούσε με τα καμώματά μου και σκάρωνε τα μικρά του .. αριστουργήματα μέχρι να πω κύμινο. Στα μάτια μου τότε φάνταζε .. τεράστιος. Ένας γελαστός γίγαντας που δεν φοβόταν τίποτα. Ούτε καν το τετράδιο των καλλιτεχνικών μου.

02 Πρώτη Μαΐου.mp3

Έπειτα με ‘παιρνε από το χέρι και ξεκινούσαμε για την βόλτα μας. Θυμάμαι τη διαδρομή έξω από το γήπεδο της ΑΕΚ. Κόσμος παντού να κατευθύνεται στο πανηγύρι. Η μυρωδιά από το μαλλί της γριάς να μου γαργαλάει τα ρουθούνια. Στους πάγκους ποπ κόρν, παστέλια, λουκούμια και μαντολάτο. Ξηροί καρποί και πασατέμπος στα σακουλάκια που γραφαν αξία σε δεκάρες. Κι ο .. παράδεισος ξεκινούσε στη Δεκελείας. Πάγκοι με βιβλία και παιχνίδια. Εκείνος με τραβούσε στους πρώτους κι εγώ τον έσερνα στους δεύτερους. Αρνιόταν πεισματικά να πληρώσει για .. άχρηστα παιχνίδια. Με τον καιρό έμαθα να ζητάω αυτά που ήθελε: τον φωτεινό παντογνώστη, την ντάμα, το φιδάκι. Κι αργότερα, όσο μεγάλωνα, εγκαταλείπαμε τα παιχνίδια και τον άφηνα να μου αγοράζει μόνο βιβλία πια.
Η βόλτα κατέληγε αναγκαστικά στο περίπτερο του ΚΚΕ. Εκεί γινόμουν η μασκότ της παρέας του. Μια χρονιά μάλιστα πήρα κι ένα κόκκινο σημαιάκι ως σουβενίρ. Το πήγα σπίτι κι ο πατέρας μου κόντεψε να πάθει αποπληξία.
Έπειτα το πανηγύρι άλλαξε μορφή. Τα συνθήματα που με ξεκούφαιναν αραίωσαν κι άρχισαν οι συναυλίες. Πηγαίναμε πλέον .. οικογενειακώς. Καφέ στου Κανάκη και παγωτό και έπειτα κάπου στριμωγμένοι γύρω από το πλάτωμα να ακούσουμε τον Παπακωσταντίνου. Την τελευταία χρονιά, μέσα της δεκαετίας του 80, η κατάσταση είχε τόσο «εξευγενιστεί» που υπήρχαν ως και καθίσματα. Στο πάλκο η Αλεξίου και ο Νταλάρας. Ήταν η τελευταία φορά που τον θυμάμαι ζωντανό. Τον πείραζα:
- Που είναι θείε ο Ριζοσπάστης? Δεν τον διαβάζεις πια?
- Ανηψιά, κοίτα γύρω σου. Τώρα τον διαβάζουν όλοι.

Υ.Γ. Αφορμή στάθηκε η Βυζαντινή Πρωτομαγιά του Χοιροβοσκού

Permalink για το "Πρωτομαγιά στη Φιλαδέλφεια"

Η φιλενάδα μου επέμενε να πιούμε καφέ στο χωριό της χθες βράδυ. Είχε δει κι ένα παράξενο όνειρο στο μεσημεριανό ραχάτι της και με πήρε τηλέφωνο να μου το πει.

"Στεκόμουν όρθια μπροστά σε ένα γραφείο. Πίσω του καθόταν ένας άντρας που μου χαμογελούσε. Μου έτεινε το χέρι και είπε: Γιώργος Σιδεράς. Έπειτα άνοιξε ένα χαρτί που έμοιαζε σαν μπλοκ επιταγών και ρώτησε: Τι ποσό να βάλω?
Χαμογέλασα με την προθυμία του αμήχανα και είπα "Με 2.000 είμαι εντάξει". Πέντε θα βάλω, μου απάντησε. Έκοψε την επιταγή και μου την έδωσε. Διαμαρτυρόμουν ότι ήταν πολλά τα χρήματα. Σηκώθηκε και με έσπρωξε απαλά έξω από το γραφείο του. Είδα μία μεγάλη ανηφόρα με πέτρινες πεζούλες κι άρχισα να ανεβαίνω. Γύρω μου ανέβαιναν κι άλλοι άνθρωποι. Παρατήρησα μία γυναίκα που κρατούσε ένα ασημένιο πέταλλο. Την ρώτησα που το πάει. "Στον Σιδερά" μου απάντησε και ξύπνησα. Φιλενάδα, σήκω να πάμε στο χωριό μου. Απόψε είναι ο εσπερινός του Άη Γιώργη".

Δεν θέλησα να την κακοκαρδίσω. Στις 6.00 ακριβώς μπαίναμε στην είσοδο του χωριού. Ασυνήθιστη πολυκοσμία. Αγανακτήσαμε να παρκάρουμε. Πήγαμε στο σπίτι για καφέ. Τα σοκάκια μύριζαν άνοιξη και λιβάνι. Βρήκαμε την κυρά Γιωργία να το καλαμπουρίζει ξέγνοιαστα με μία γειτόνισσα. "Χαλαροί άνθρωποι" σκεφτόμουν και τις κοίταζα με κείνη την παράξενη αίσθηση -μείγμα καλοπροαίρετης ζήλιας και αναπόλησης- για την στωικότητα και την απέριττη σοφία, που δείχνουν στις ζωές και τα "θέλω" τους οι άνθρωποι της περασμένης γενιάς. Πίνανε καφέ και σχεδίαζαν το γιορτάσι τους. Τι θα ψήσουν, ποιούς θα υποδεχτούν. Κατάλαβα πως και της γειτόνισσας ο γιός ήταν Γιώργος.
- Να σας ζήσει, είπα από συνήθεια και με κοίταξε κατάματα. Περίμενα ένα τυπικό "ευχαριστώ" μα δεν μου το πε. Συνέχισε την κουβέντα για τις ετοιμασίες. Κεφάτος άνθρωπος η Βούλα. Γελαστός. Σύντομα η κουβέντα με έκανε να ξεχάσω την μικρή της .. αγένεια. Όταν σήμανε η καμπάνα του Εσπερινού κινήσαμε για την εκκλησία. Στην πόρτα της ο Άη Γιώργης. Επιβλητικός πάνω στο άλογό του, με ένα χαμόγελο γεμάτο κατανόηση και προσήνεια. Συγκέντρωνε ασπασμούς και λαμπάδες, καμαρώνοντας στο πόσοι τον θυμήθηκαν. Είμασταν παλιοί γνώριμοι. Πάσχα του 1995, η προηγούμενη φορά που δρασκέλισα το κατώφλι του. Ευσεβής κατά περίσταση εγώ και αλοίμονο στους Αγίους που περίμεναν την δική μου επίσκεψη. Διστακτική στα τελετουργικά και αμύητη στις γονυκλησίες. Η Βούλα δίπλα μου. Προσκύνησε ευλαβικά την εικόνα, ψιθύρισε κάτι που έμοιαζε σαν "να τον φυλάς" και ξαφνικά έχασε την ισορροπία της. Άπλωσα το χέρι αυθόρμητα να την κρατήσω. Μου χαμογέλασε δακρυσμένη.

Μπήκαμε στο εκκλησάκι. Ο χώρος λιγοστός αλλά τα πρόσωπα που συνωστίζονταν είχαν εξαιρετικό ενδιαφέρον. Ο δημοφιλής Νομαρχιακός σύμβουλος. Μπήκε με μία κουστωδία, έκανε τις "δημόσιες σχέσεις" του στα γρήγορα με τον Άγιο και βγήκε στο προαύλιο να συνεχίσει το ίδιο έργο με τους πιστούς του. Μαυροφορεμένες γριούλες δίπλα σε παιδιά και εγγόνια που ρθαν από την πόλη για τον Εσπερινό. Ένας γέροντας που έμοιαζε να κοιμάται πλάι στο στασίδι του ψάλτη. Ένας άλλος που στηριζόταν στο "πι" και έμενε πεισματικά όρθιος, παρ' ότι έσπευδαν όλοι να του προσφέρουν μία από τις λιγοστές θέσεις καθημένων. Γυναίκες που άφηναν ένα τσουκάλι στη μέση και έσπευδαν να προσκυνήσουν την εικόνα. Κάναν μία βιαστική περασιά με την ποδιά της κουζίνας ζωσμένη στη μέση τους. Μεσόκοπες που ντύθηκαν τα "καλά" τους -κυριακάτικα παλιομοδίτικα ταγιέρ- για να τιμήσουν την περίσταση. Νέες και σύγχρονες κοπέλες που ρθαν με σόρτς και εξουθενωτικά ντεκολτέ, ελπίζοντας ότι ο Άγιος .. τις πάει, ως έχουν. Μία μικρογραφία κοινωνίας που τα είχε όλα.

Ο Εσπερινός είχε έναν τόνο χαρούμενο. Σχεδόν αναστάσιμο. Στο τέλος του παρατήρησα πως μοιάζαμε όλοι πιο ανάλαφροι. Κινήσαμε απέναντι για το καφενεδάκι του χωριού. Πιάσαμε κι εκεί "στασίδι" και "κοινωνήσαμε" όση ρακή αντέχαμε. Η Βούλα καθόταν πλάι μου. Σήκωσα το ποτήρι και της ξανάπα "να ζήσει ο γιός σου, Βούλα". "Αμήν" μου απάντησε και σηκώθηκε απότομα. "Πάω να δω τι κάνει απόψε" είπε και κίνησε να φύγει. Κοντοστάθηκε στην πόρτα του καφενείου και είπε δυνατά: Αύριο θα του κάμω γιορτή κι είστε όλοι καλεσμένοι.
Σάστισα όταν άκουσα τις απαντήσεις τους. Η φιλενάδα μου τράβηξε την καρέκλα κι ήρθε πλάι μου: "Δεν πρόλαβα να στο πω. Η Βούλα έχασε το γιό της πριν από 9 μήνες. 18 χρονών. Σε τροχαίο. Κανείς δεν μπορεί να καταλάβει που βρίσκει το κουράγιο να αντιμετωπίζει τόσο ψύχραιμα την κατάσταση. Έβαλε ένα παγκάκι και ένα τραπέζι πλάι στον τάφο του. Οι φίλοι του πάνε συχνά και του κάνουν παρέα. Κι η Βούλα κάθεται με τις ώρες εκεί και του μιλάει".
Έμεινα σαστισμένη να σκέφτομαι πόσο καλά χωρατεύει η ζωή μαζί μας. Όλο το απόγευμα με κέρδιζε η ζωντάνια της. Κεφάτος άνθρωπος, σκεφτόμουν. Χαλαρός, απροβλημάτιστος. Της έβγαλα νοερά το .. καπέλο. Δυνατός άνθρωπος η Βούλα.

Στην παρέα μας προστέθηκε ο γέροντας με το "πι". Παλιός κοινοτάρχης του χωριού, θείος της φίλης μου με καταγωγή από τη Ρόδο. "Πως και ήρθατε απόψε?, μας ρώτησε. Η κουβέντα μας γύρισε στο όνειρο του μεσημεριού. "Ανηψιά έχεις πάει στον Αρχάγγελο? Εκεί υπάρχει μία εκκλησία του Άη Γιώργη του Σιδερά. Οι πιστοί τον είπαν έτσι γιατί ζητούσε στα ονείρατά τους να του πάνε πέταλλα για το άλογό του. Ο δρόμος ανηφορίζει όπως ακριβώς τον περιγράφεις. Με πέτρινες πεζούλες που σχηματίζουν μονοπάτι από σκαλοπάτια. Αλλά παράξενο που ο Άγιος σου δωσε "επιταγή".
Είχα ένα σκωπτικό μειδίαμα όσο διαρκούσε η "εξήγηση" του ονειροκρίτη, ώσπου ο γέροντας κοίταξε και μένα και ξαναρώτησε: Κι εσύ, γιατί ήρθες απόψε?
- Ε τυχαίο ήταν, είπα. Να της κάνω παρέα.
- Έχεις ξανάρθει στον Άη Γιώργη?
- Ναι, πριν από 12 χρόνια. Το Πάσχα του 1995.
- Χμ 12 χρόνια ε? Μοιάζουν τυχαία μερικά πράγματα μα δεν είναι.

Εκεί ξεμύτισαν οι λύρες και με έσωσαν:

05._Pws_na_swpasw....

Permalink για το "Οι ζωές των άλλων ..."

ΜΑΤΘ δ.2

"Και νηστεύσας ημέρας τεσσαράκοντα, ύστερον επείνασε".

Κι ύστερα ερχότανε η Καθαρή Δευτέρα. Την φανταζόμουν σαν αυστηρή γεροντοκόρη με τα μαλλιά πιασμένα κότσο κι ένα φουστάνι μακρύ και κατάμαυρο. Βάδιζε καταπάνω μου μ' εκείνο το ανελέητο βλέμμα της, κουνούσε το δάκτυλο με νόημα και μου επαναλάμβανε με στεντόρεια φωνή την ίδια λέξη διαρκώς: ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ.

Την ακολουθούσε ένας συρφετός από όσπρια και λαχανικά. Γκρίνιαζα ασύστολα με τις φακές και τα ρεβύθια που προσγειώνονταν στο τραπέζι. Ενώ την Πέμπτη (κάθε Πέμπτη) έτρεχα να λάβω θέση πρώτη στην μεσημεριανή συνεύρεση που είχε μόνιμα ψάρια και χόρτα. Πάντα φρέσκα από τη λαϊκή που γινόταν δύο στενά πιο κάτω. Και μια τέτοια μέρα, μία Πέμπτη, φιλεύαμε στο τραπέζι μας την Σμυρνιά γειτόνισσα. Η Σαρακοστή κόντευε στη μέση της κι εγώ ήμουν "μεθυσμένη" ήδη από τη μυρωδιά του γαύρου που τηγανιζόταν. Με πήρε στα πόδια της και με κανάκευε.

- Σ' αρέσει μικρή μου η Σαρακοστή;

- Όχι, κυρία Στέλλα. Μόνο τις Πέμπτες μ' αρέσει. Τις άλλες μέρες τρώμε φακές, ρεβύθια, σπανακόρυζο ... μπλιάχ

- Για κάτσε να σου πω μία ιστορία μέχρι να στρωθεί το τραπέζι. Ξέρεις, η Σαρακοστή δεν ήταν πάντα έτσι. Παλιότερα ήταν μία πανέμορφη κοπέλα που γλεντοκόπαγε μέρα και νύχτα. Έτρωγε ό,τι της άρεσε, έπινε όσο ήθελε, χόρευε και γελούσε συνέχεια. Μέχρι που κάποτε βαρέθηκε. Το σώμα της βάρυνε από τα γλυκά που καταβρόχθιζε, το μυαλό της θόλωσε από το πολύ κρασί και δεν μπορούσε να χορέψει πια. Όλοι γελούσαν και την κορόιδευαν. Κι εκείνη ήταν πλέον δυστυχισμένη. Και τότε συνάντησε ένα σοφό γέροντα που της είπε τι να κάνει για να ξανακερδίσει τη χαρά. "Να νηστεύσεις και να στερηθείς" της είπε ο γέρων. Κι η Σαρακοστή, τον άκουσε. Έκοψε τα γλυκίσματα κι όσα λαχταρούσε να γευτεί. Περιορίστηκε σε λιτά κι άνοστα φαγητά. Έκοψε και το κρασί. Κάποτε και το λάδι. Το σώμα της καλοσύνεψε και το μυαλό της ξεθόλωσε. Οι διασκεδάσεις της έλειπαν αλλά έκανε υπομονή. Πέρασαν έτσι 40 μέρες. Στο τέλος τους η Σαρακοστή είχε ξαναγίνει όμορφη. Μόνο που τώρα ήταν πιο σοφή και πιο γλυκιά. Και τη μέρα του Πάσχα κάθισε στο τραπέζι να γευτεί όσα στερήθηκε. Κι όλα της φάνηκαν 100 φορές πιο νόστιμα από πριν. Και μετά ήπιε και χόρεψε με την ψυχή της. Κι έμαθε πως για να χαρείς κάτι και να καταλάβεις την αξία του πρέπει να το στερηθείς πρώτα. Κι από τότε κάθε χρόνο, της κάνουμε παρέα στη νηστεία της. Για να μη χάνουμε κι εμείς το νόημα όσων μας αρέσουν. Για να τα λαχταρήσουμε και να τα στερηθούμε. Και μετά να τα απολαύσουμε ακόμη περισσότερο. Και καθώς η Σαρακοστή δεν έτρωγε όσα της άρεσαν .. έτσι κι εσύ για να της κάνεις το χατίρι δεν πρέπει να φας σήμερα τα ψάρια που τόσο σ' αρέσουν, αλλά τις φακές που μείναν από χθες.

Κείνη τη μέρα έμαθα τι πραγματικά θα πει νηστεία. Όλοι μασούλαγαν τον τηγανισμένο γαύρο και περίμεναν να λιγοψυχήσω αλλά εμένα η ιστορία της Σαρακοστής με είχε επηρεάσει τόσο που έφαγα για πρώτη φορά φακές χωρίς να γκρινιάζω. Κι ήταν το πρώτο Πάσχα που στο σπίτι μας εκτός από αρνί στη σούβλα, τηγανίσαμε και ... γαύρο. Ρεγάλο της Σμυρνιάς για το τέλος της δικής μου Σαρακοστής.

Permalink για το "Νηστεία"

- Λοιπόν; Τι σκοπούς έχεις για σήμερα;

Η Ελένη τρώγεται μέρες τώρα στην ιδέα του περιβόητου Αγίου Βαλεντίνου. Έξυπνη, μορφωμένη, άνω των τριάντα κι εν τούτοις θεωρεί must της σχέσης της να αποτίσει φόρο τιμής στον Άγιο Έρωτα (άδει χαριτωμένα ένρινα ο Παντελής Θαλασσινός). "Αν το ξεχάσει, δεν θα του το συγχωρήσω ποτέ" μας έλεγε εκνευρισμένη στο γραφείο. Ο καημένος ο Κώστας για πρώτη φορά θα βίωνε το τέστ του Βαλεντίνου στο πλευρό της και ουδόλως έδινε την εικόνα του ανθρώπου που θα τρεχε να εφοδιαστεί γλυκά και λουλούδια, υποκύπτοντας σε ξεν-έρωτες μόδες.
Το ευτύχημα της κοινής συνεύρεσης ζευγαριών σε εργασιακούς χώρους είναι ότι σε κάτι τέτοιες περιπτώσεις οι καλοί φίλοι μπορούν να προλάβουν τις .. τραγωδίες. Τον προειδοποιήσαμε λοιπόν τον Κώστα για τις προσδοκίες της Ελένης μας και τον συμβουλεύσαμε να πράξει κατά συνείδηση. Το σκηνικό παίχτηκε το πρωί μπροστά στα μάτια μου. Η Ελένη σαν βόμβα πολλών μεγατόνων που ετοιμάζεται να εκραγεί, δεν άντεξε και του πέταξε τη φαρμακερή ατάκα. Ο Κώστας χαμογέλασε ήρεμα, κάθισε σε μία καρέκλα του γραφείου, την τράβηξε κοντά του και της είπε:

- Θα 'χει γλυκειά βραδιά απόψε. Θα τελειώσουμε τη δουλειά και θα σε πάρω να πάμε μία βόλτα στο λιμάνι. Θα αφήσουμε το αυτοκίνητο στην άκρη της προβλήτας και θα καθίσουμε παραδίπλα από τους ψαράδες. Θα κοιτάμε τα φώτα του Κούλε απέναντι, θα σε κρατάω αγκαλιά σαν να μαστε ερωτευμένοι έφηβοι και θα σου πω ότι ... (μικρή παύση εδώ. Ο Κώστας την κοιτάζει και ξαναπαίρνει φόρα) Θα σου πω ότι δεν πιστεύω σε κανένα Άγιο Βαλεντίνο. Σε μας πιστεύω μόνο. Κι αυτό που νοιώθουμε μπορούμε να το γιορτάζουμε όσο και όποτε θέλουμε. Και εσύ είσαι αρκετά έξυπνη για να ξέρεις ότι έχω δίκιο.

Της το 'πε τόσο τρυφερά και τόσο απλά που μας συγκίνησε όλους. Για μία στιγμή φοβήθηκα ότι η Ελένη μπορεί και να διαμαρτυρηθεί. Αλλά εκείνη τον αγκάλιασε τρυφερά .. μας κοίταξε και είπε: Καταλαβαίνετε τώρα πως μ' έριξε;
Βάλαμε τα γέλια και ... γυρίσαμε στις δουλειές μας. Έμεινα για λίγο να σκέφτομαι όλους τους πανικόβλητους Κωστήδες που δεν θα δείξουν την ίδια σύνεση και θα τρέξουν να εφοδιαστούν σήμερα τα καταναλωτικά .. αξεσουάρ του Άγιου Έρωτα (άδει ο Γιώργος Ανδρέου από την Κιβωτό Ονείρων). Σκέφτηκα κι όλες τις Ελένες που θα γευτούν σοκολατένιες καρδιές ή θα μυρίσουν τυποποιημένες ανθοδέσμες, παρασυρμένες από τις σπονδές που επιβάλλει το life style.

Θυμήθηκα την Υβόννη του Εμπειρίκου στον Μέγα Ανατολικό:

Τί είναι ο Έρως, διηρωτάτο η Υβόννη εν απογνώσει. Διατί να είναι τόσον δύσκολος η ολοκλήρωσίς του; Διατί να προκαλή τόσους πόνους και τόσας πικρίας, ενώ είναι το μεγαλύτερον αγαθόν, το μεγαλύτερον δώρον που εδόθη εις τους ανθρώπους, η μεγαλυτέρα απόλαυσις, η βαθυτέρα ευτυχία. Τί είναι αυτό που μετατρέπει τον Έρωτα, από Παράδεισον ηδονών, εις Κόλασιν μαρτυρίων;

... Αναπνέουσα βαθειά, η Υβόννη εκοίταζε ακόμη τον ουρανόν. Αίφνης μία άλλη σκέψις, εις αδιάπτωτον αλληλουχίαν με τας προηγουμένας ερχόμενη, έλαμψε εις τον νουν της. Ήτο μία σκέψις γοργή, θερμή, σαν αίμα σφύζοντος νεανικού οργανισμού... Μήπως αν ήλλασσε πεποιθήσεις και ιδίως την συμπεριφοράν της εις την ζωήν ως προς τον έρωτα, εις τον οποίον έως σήμερον υπήρξε τόσον πολύ ελλειμματίας, θα ήρχιζε δι΄ αυτήν νέα ζωή, μία ζωή πανήδονη, γλυκύτατη -η μόνη ορθή, αληθινή και φυσική. Αλήθεια, μήπως τούτο ήτο δυνατόν;
Ακόμη ολίγα δευτερόλεπτα εκοίταξε τον ουρανόν ως εν εκστάσει η Υβόννη, γοητευμένη, μαγευμένη και αναπνεόυσα βαθειά την θαλασσίαν αύραν... Ω, ναι, αυτό που εσκέφθη ήτο απολύτως δυνατόν. Αλλέως, δεν θα έλαμπαν με αυτόν τον τρόπο τα άστρα· αλλέως δεν θα περιεστρέφοντο τόσον θριαμβευτικά και με τόσην ευρυθμίαν οι τρόχοι του «Μεγάλου Ανατολικού»· αλλέως δεν θα εσκόρπιζε τόσο θωπευτικά, τόσον ηδονικά, κατά διαστήματα, εις το πρόσωπόν της, το υγρόν ψιμμύθιν του θαλασίου αφρού, η απαλή πνοή του ανέμου... Ω, ναι, αυτό που εσκέφθη, ήτο δυνατόν να γίνη κι η αλλαγή αυτή, που έπρεπε να αρχίση αμέσως, θα ήτο ο λυτρωμός της.
------------------------------------------------------------------------------------------------------

Και καθώς έπρεπε να του κάνω "αφιέρωμα" του Άγιου Έρωτα σκέφτηκα να πω τα πράγματα με τ' όνομά τους.

Τον Βαλεντίνο δεν τον ξέρω. Δεν είδα τη φάτσα του ποτέ. Ακούω όμως το σαματά που κάνει κάθε χρόνο τέτοια μέρα. Προστάτης Άγιος των ζαχαροπλαστών και των Ανθοπωλών, υποθέτω. Ευπρόσδεκτος -σε μία γενική θεώρηση- αν πρόκειται να μας θυμίζει το πόσο ανάγκη έχουμε τον έρωτα.
Μία εκδοχή τον θέλει να στρατεύτηκε από την Καθολική Εκκλησία για να διαδεχθεί (και έντεχνα να απαλείψει) τη λατρεία ενός προκατόχου, του Lupercus (Λυκιδεύς) που λατρευόταν με παγανιστικές τελετές γονιμότητας. Οι Ρωμαίοι από τον 4ο π.Χ. αιώνα έκαναν ιδιότυπα συνοικέσια στο όνομα της λατρείας του. Έβαζαν σε πήλινο δοχείο ονόματα ανδρών και γυναικών και δια κλήρου τους έσμιγαν για ένα χρόνο. Απώτερος σκοπός: η διαιώνιση του είδους. H τελετή έφερε την ονομασία Lupercalia και ξεκινούσε κάθε χρόνο στις 15 του Φλεβάρη. Ώσπου, το 496 μ.Χ. ο παπά Γελάσιος την μετακύλισε μία μέρα πριν για να συμπέσει με τη μέρα μνήμης του Αγίου Βαλεντίνου. Έτσι το παλιό παγανιστικό έθιμο ξεχάστηκε και στη θέση του άρχισε η "λατρεία" του Αγίου των ερωτευμένων.
Αμφιλεγόμενος ομολογουμένως ο Βαλεντίνος, καθώς παραμένει ασαφές μάλλον το ποιός από τους τρείς (!!) ομώνυμους Καθολικούς Αγίους ήταν και τι ακριβώς έκανε για να κερδίσει τον τίτλο του.

Κατά μία εκδοχή τον 3ο αιώνα -περίοδος Αυτοκρατορίας του Κλαύδιου του δευτέρου- η Ρώμη περνούσε περίοδο αιματηρών εκστρατειών. Σε βαθμό που οι άντρες να αρνούνται πλέον τη στράτευση και να επικαλούνται ως δικαιολογία ότι προτιμούν τις αγκαλιές των γυναικών από τα όπλα και τους πολέμους. Εξοργισμένος ο Κλαύδιος εξέδωσε διάταγμα που απαγόρευε γάμους και αρραβώνες. Ένας "άτακτος" ιερέας όμως, ο Βαλεντίνος, γύριζε τη Ρώμη και πάντρευε τα ζευγάρια κρυφά, χαλώντας τα σχέδια του Αυτοκράτορα. Ώσπου οι πραιτοριανοί τον εντόπισαν και τον έσυραν στο παλάτι. Ο Αυτοκράτορας τον αποκεφάλισε στις 14 Φεβρουαρίου του 270 μ.Χ.
Μία δεύτερη εκδοχή, επιμένει ότι ο Βαλεντίνος φυλακίστηκε τότε σε μία Ρωμαϊκή φυλακή και εκεί ερωτεύτηκε την κόρη του δεσμοφύλακά του. Την παραμονή δε, της εκτέλεσής του, της έγραφε ένα ερωτικό γράμμα υπογράφοντας "από τον Βαλεντίνο σου". Η φράση μετέτρεψε όλους τους μετέπειτα ερωτευμένους σε .. Βαλεντίνους και ... Βαλεντίνες.
Η μόδα ξεκίνησε από τη Γαλλία και την Αγγλία αλλά σύντομα έφτασε μέχρι την Αμερική και τον Καναδά. Τον 17ο αιώνα η 14η Φεβρουαρίου ήταν ήδη η μέρα που οι ερωτευμένοι αντάλλασαν χειρόγραφα σημειώματα. Ενάμιση αιώνα μετά .. ξύπνησε και το επιχειρηματικό δαιμόνιο: ο Εστερ Χόλαντ έφτιαξε τις πρώτες κάρτες που ήταν αφιερωμένες στον Άγιο Βαλεντίνο κι άρχισε να τις πουλάει στους ερωτοχτυπημένους.
Στην Ελλάδα τα μαντάτα άργησαν να ρθουν. Μόλις το 1977 τον πρωτογιορτάσαμε.

Έκτοτε, η αγορά κάθε χρόνο γεμίζει τούρτες σε σχήμα καρδιάς και κάρτες με ερωτιάρικα μηνύματα, ανθοδέσμες περίτεχνες και φυσικά ... άκρατη κατανάλωση σε αλκοόλ και μεζεδάκια "εξαιρετικά αφιερωμένα" στον "καθαγιασμένο ερωτύλο". Διαφήμιση και μάρκετινγκ τον πήραν και τον .. σήκωσαν τον Άγιο και θες δε θες στις 14 του Φλεβάρη δεν μπορείς παρά να του δώσεις λίγη σημασία.
Βέβαια, ο δικός μας ο ... γάτος της Ορθοδοξίας, έψαξε το εορτολόγιο και βρήκε να αντιτείνει ένα ζεύγος Ορθοδόξων μαρτύρων: Ακύλας και Πρίσκιλα, που η μνήμη τους τιμάται στις 13 του Φλεβάρη, αλλά καθώς η "διαφημιστική καμπάνια" δεν ήταν επαρκής, τους κράτησαν στο νου τους ως άλλοθι μόνο οι .. βαθιά θρησκευόμενοι.

Εδώ στα νότια, τα τελευταία χρόνια ο Λουδοβίκος επιμένει να χρίσει Άγιο του Έρωτα τον Υάκινθο. Ο Άγιος Υάκινθος ήταν τραπεζοκόμος στην αυλή του αυτοκράτορος Τραϊανού και αρνούμενος να φάει από τα ειδωλόθυτα, πέθανε από ασιτία σε ηλικία 20 ετών το 108 μ.Χ.
Μία εκδοχή τον θέλει να θανατώθηκε, επειδή έκοψε ένα δέντρο, εκνευρισμένος από το γεγονός ότι οι ειδωλολάτρες το προσκυνούσαν. Ο Αλκίνοος Ιωαννίδης τον τραγούδησε ενώ ο Λουδοβίκος σκαρφάλωσε το ναΐσκο του στα μιτάτα του Ψηλορείτη:

Ο Άγιος Υάκινθος ξυπνάει τα μεσημέρια
παίρνει την Κρήτη στα φτερά, τον έρωτα στα χέρια
κατηφορίζει το βουνό το μονοπάτι παίρνει
και ο ήλιος μόλις τον κοιτά χαμογελά και γέρνει

Ο Άγιος Υάκινθος ανοίγει παραθύρια
σμίγει τα στήθια, τα κορμιά και χτίζει τα γιοφύρια
ν' αγαπηθούν οι άνθρωποι να ομορφύνει ο κόσμος
ν' ανθίσει ο βασιλικός, η ρίγανη κι ο δυόσμος

Προσωπικά προτιμώ το άσμα των Χαϊνηδων περί έρωτος. Ή έστω την Αρβανιτάκη σε εκείνο τον παραδοσιακό σκοπό για την αγάπη την κρυφή .

Και συνειρμικά με τον έρωτα θυμάμαι πάντα εκείνο το αμφιλεγόμενης πατρότητας γράμμα που αποδόθηκε στον Μαρκές:
"Θεέ μου, αν είχα ένα κομμάτι ζωή... Δεν θα άφηνα να περάσει ούτε μία μέρα χωρίς να πω στους ανθρώπους ότι αγαπώ, ότι τους αγαπώ. Θα έκανα κάθε άνδρα και γυναίκα να πιστέψουν ότι είναι οι αγαπητοί μου και θα ζούσα ερωτευμένος με τον έρωτα.
Στους ανθρώπους θα έδειχνα πόσο λάθος κάνουν να νομίζουν ότι παύουν να ερωτεύονται όταν γερνούν, χωρίς να καταλαβαίνουν ότι γερνούν όταν παύουν να ερωτεύονται!
... Το αύριο δεν το έχει εξασφαλίσει κανείς, είτε νέος είτε γέρος. Σήμερα μπορεί να είναι η τελευταία φορά που βλέπεις τους ανθρώπους που αγαπάς. Γι' αυτό μην περιμένεις άλλο, κάν' το σήμερα, γιατί αν το αύριο δεν έρθει ποτέ, θα μετανιώσεις σίγουρα για τη μέρα που δεν βρήκες χρόνο για ένα χαμόγελο, μια αγκαλιά, ένα φιλί και ήσουν πολύ απασχολημένος για να κάνεις πράξη μια τελευταία τους επιθυμία. Κράτα αυτούς που αγαπάς κοντά σου, πες τους ψιθυριστά πόσο πολύ τους χρειάζεσαι, αγάπα τους και φέρσου τους καλά, βρες χρόνο για να τους πεις "συγνώμη", "συγχώρεσέ με", "σε παρακαλώ", "ευχαριστώ" κι όλα τα λόγια αγάπης που ξέρεις. Κανείς δεν θα σε θυμάται για τις κρυφές σου σκέψεις".

Permalink για το "Το γαρ "πολύ" του έρωτος γεννά παραφροσύνη"

"Όσο πιο πολύ μιλώ, τόσο χάνω την ικανότητα να ακούω".

Η συντροφιά μας ήταν μεγάλη. Φωνακλάδες όλοι μας και άνθρωποι της άποψης.
Βαλθήκαμε να διαφωνούμε. Για τις πρεσβείες, για τις ρουκέτες ... για τα τρέχοντα. Εκείνος αντίθετα, καθόταν ατάραχος στη γωνιά του και μας παρακολουθούσε.
- Εσύ, Καπετάνιε, δεν μιλάς? του είπε κάποιος.
- Όσο πιο πολύ μιλώ, τόσο χάνω την ικανότητα να ακούω. Και ρήτορες γεμίσαμε. Οι ακροατές μας λείπουν.

---------------------------------------------------------------------------
Το σκηνικό μοιάζει ασύνδετο αλλά με έβαλε σε σκέψεις. Δίκιο βουνό ο Καπετάνιος.
Όλοι μιλούν πια, γοητευμένοι από τον ήχο της φωνής τους. Και καθώς εθιζόμαστε στο .. τρυπάκι της ρητορείας, είναι φορές που η φωνή παράγει μεταλλικούς θορύβους, πέφτοντας σε άδειους τενεκέδες σαν νόμισμα, που δεν εξαργυρώθηκε.

Εδώ, ας σταθώ, που λέει κι ο ποιητής. Κι ας κάνω την αυτοκριτική μου.
Πάει καιρός, που μιλώ .. για να μιλώ. Ή γράφω .. για να γράψω. Χάνοντας σταδιακά την ικανότητα να ακούω και κυρίως να διαβάζω. Θα αλλάξουν όμως τα πράγματα.

Τα μπλοκάκια μας μπορεί ως τώρα να χρησιμεύουν για προσωπική εκτόνωση,
αποτύπωση εμπειριών και απόψεων ή ανέξοδη "ψυχοθεραπεία" αλλά ό,τι μας
κρατά "ερωτικά" δεμένους μαζί τους είναι το αμφίδρομο της επικοινωνίας: η
διαδραστικότητα. Εκείνο το "μιλάτε, σας ακούμε". (πετυχημένο αν και το .. παράκαναν)

Σκεφτόμουν ότι η επικοινωνία μας περιορίζεται στα σχόλια των πόστ. Λέω λοιπόν, να την ξαναμοιράσουμε την .. τράπουλα. Η ιδέα μου ήρθε μεταξύ σοβαρού και αστείου, καθώς πρόσφατα διαπίστωνα ότι μερικά από τα μπλοκ, που διάβαζα και εκτιμούσα, έβαλαν λουκέτο. Μιλώντας με έναν εκ των κατόχων τους, είπα χαριτολογώντας "να
σε κάνω guest star στο δικό μου?" Και μετά το καλοσκέφτηκα και η ιδέα κέρδιζε όλο και περισσότερο έδαφος.

Ναι, κουράστηκα να μιλάω και θέλω να ακούσω. Κουράστηκα να γράφω και θέλω να διαβάσω.
Γιατί όχι αλλού και ... εδώ? Γιατί όχι κι εδώ? απαντάω. Γιατί θα πρέπει να γράφουμε μόνο οι ίδιοι στις σελίδες μας και να μην τις παραχωρούμε για να γράψουν κι άλλοι? Γιατί να τους έχουμε μόνο στα "λίνκς" μας κι όχι και στα ... "πόστς" μας?
Φυσικά δεν ανακάλυψα την .. Αμερική. Το σκέφτηκαν και το 'καναν κι άλλοι. Απλά βλέπω ξαφνικά πόσο χρήσιμο είναι. Μία "Ιερά Οδός" για να κρατήσουμε μαζεμένα τα δικά μας αξιόλογα και πολύτιμα. Η κρίση μου, βέβαια, θα είναι υποκειμενική. Έχω μία λίστα μπλόκερς στο μυαλό μου, που θα θελα πολύ να φιλοξενήσω κείμενά τους. Εμπιστευθείτε με ή φροντίστε να την .. μεγαλώσετε. :)

Κάτι σαν το Φιλοξενείο του Μισέλ Φάις? Ε ναι. Μόνο που εδώ τα πράγματα θα είναι πιο χαλαρά και τα "δωμάτια" δεν θα μισθώνονται με τον ... μήνα.
Τα κείμενα δεν θα έχουν περιορισμούς λέξεων, ούτε προθεσμίες παράδοσης. Μήτε και θεματικές ενότητες. Ελευθέρας βοσκής και .. ατάκτως ερρημένα.
Την κοσμιότητα, ωστόσο, σκοπεύω να την διαφυλάξω. Ελπίζω ειλικρινά στην
συνεργασία όλων σας και θα χαρώ να δω το νέο .. πείραμα να πετυχαίνει.



* Επικοινωνία για τα περαιτέρω στο e mail: o_istros@yahoo.gr
Και .. λίαν συντόμως θα έχετε νέα μου. :)

Permalink για το "Παραχωρούνται ... δωμάτια με θέα!"

 

Σκεφτόταν αφηρημένα τις προσκλήσεις για το ρεβεγιόν. 
Η συγκομιδή είχε: ένα κάλεσμα πολιτικού προσώπου που υποσχόταν ξενέρωμα 
με ασημαντοσημαίνοντες μέχρι πρωϊας, ένα πρώτο τραπέζι πίστα .. σε εγχώριο 
μπουζουκομάγαζο με πολύ γαβ γαβ ανάμεσα σε γιάπηδες  και τσιφτετελούδες, ένα γκλαμουράτο κατ' οίκον τραπέζι με πράσινες τσόχες και παραγεμισμένα πουλερικά υπό τα βλέμματα ημίγυμνων χορευτριών, που αγωνιωδώς θα παρακολουθούσαν το happening από την οθόνη της πλάσμα ... κι ένα δείπνο σε φίλους που θα κατέληγε στην αιώνια συζήτηση, που αρνιόταν πεισματικά να κάνει.

Το μυαλό της δυσκολευόταν να συγκεντρωθεί και να επιλέξει. Άνοιξε την ντουλάπα σπρωγμένη από την διάθεση του ανθρώπου που ανταλλάσσει το ένα δίλημμα με άλλο.
"Τι θα φορέσω?" σκέφτηκε. Και το ξανάδε. Ένα μαύρο αέρινο φόρεμα. Μακρύ, σαγηνευτικό και προκλητικό. "Ένα ρούχο, όλο υποσχέσεις" σχολίασε κάποιος δέκα Πρωτοχρονιές πριν, όταν ξεμύτισε για μία και μοναδική φορά από την ντουλάπα της. Πάλι στο γκλαμουράτο κατ' οίκον τραπέζι του Μεγάλου, τότε. Θυμόταν όλα τα ντεσού της βραδιάς και χαμογελούσε. Η ξαφνική ανατροπή στο πρόγραμμά της την τελευταία στιγμή, η μικρή της επανάσταση, η απόφαση να παραστήσει την μοιραία γυναίκα, το φόρεμα με τις ψηλοτάκουνες γόβες, τα μαλλιά σηκωμένα σε ένα περίτεχνο σινιόν, η σκηνοθεσία του χώρου με τα cd και τα βιβλία, που θα πρόσεχε εκείνος μπαίνοντας ... κι έπειτα το σχόλιο του "ένα φόρεμα όλο υποσχέσεις".

Το ξανάβγαλε αποφασιστικά από την ντουλάπα της. Το άπλωσε πάνω στο κρεββάτι κι άρχισε να ετοιμάζεται. Το ένα δίλημμα είχε απαντηθεί. Και ταυτόχρονα και το άλλο.
Βράδυ Πρωτοχρονιάς δέκα χρόνια πριν και .. δέκα χρόνια μετά. Ίδιος χώρος, ίδιοι άνθρωποι, ίδιο φόρεμα. Κι οι υποσχέσεις?

Καλή χρονιά σε όλους σας. Αν το "παραμύθι" των ευχών, που ανταλλάσουμε, έπιανε ... κανείς δεν θα τις χρειαζόταν πλέον. Έτσι κι αλλιώς  η ευτυχία είναι αυτό που περιμένουμε να 'ρθει.  

Permalink για το ""Ένα ρούχο ... όλο υποσχέσεις""

Αγαπητέ Άγιε

ως παιδί διατηρούσα επιφυλάξεις για την ύπαρξή σου αλλά από τότε που απέκτησα μπλοκ είμαι σχεδόν βέβαιη ότι και τα πλέον απίθανα μπορούν να συμβούν. Και το λέω αυτό, καθώς ένα σωρό άνθρωποι, που επίσης νόμιζα ότι ... δεν υπάρχουν, ανακάλυψα ότι περιφέρονται γύρω μου, αλλά τον καλύτερο εαυτό τους τον καταθέτουν μόνο στην μπλοκόσφαιρα. Μερικοί βέβαια, καταθέτουν και τον χειρότερο ... αλλά αυτό δεν είναι της παρούσης στιγμής.
Επειδή λοιπόν, στο μπλοκοχωριό μας τα "ξωτικά" σου ... χτυπάνε υπερωρίες, σου γράφω την λίστα των δώρων που έφτιαξα, για να την έχεις πρόχειρη εγκαίρως, μπας και σε ρίξω στο φιλότιμο και στείλεις κατιτί.

Συνοπτικά και για να μη σε κουράζω:

Όπως ξέρεις του χωρίου τούτου "άρχει" ο Υπουργός μας, ο κύριος Ζούρη. Στείλε του σε παρακαλώ ένα μαγικό κολπάκι να διώχνει τα πουλιά από το μπαλκόνι του (πολύ τον εκνευρίζουν οι κουτσουλιές) και μία δίμετρη ξανθιά, αλά Σκλεναρίκοβα στύλ, μπας και σταματήσει να γυρνάει τον κόσμο ψάχνοντας καλλονές.

Έχουμε επίσης έναν μάγειρα, τον κύριο Αθήναιο. Άλλος γυναικάς αυτός !!! Ξέρεις, άντρας και να μαγειρεύει, όσο να πεις έχει μία γοητεία το σκηνικό. Θέλω να του στείλεις λοιπόν, ένα high teck τσουκάλι, να το εγκαταστήσει στο μπλοκάκι του και να κάνουμε διαδικτυακά τσιμπούσια με τις συνταγές του. Kαταλαβαίνεις, σαν ... ολόγραμμα το φαγητό, αλλά να μπορούμε να το απολαύσουμε κιόλας.

Κι ως χωριό αυτοδύναμο έχουμε κι έναν αμπελοφιλόσοφο, τον Πασχάλη. Έχει βαλθεί να φτιάξει όλη την εγκυκλοπαίδεια του σεξ τελευταία, αλλά είναι θρήσκο παιδί .. κατά βάθος. Να φανταστείς ότι και στις εκκλησίες πάει συχνά ... για καμάκι. Να του στείλεις σε παρακαλώ, ένα ΜΑΧ πληκτρολόγιο από κείνα τα δικά σου τα παράξενα, που δεν θέλουν οθόνες και συνδέσεις, να γράφει σε real time τα .. πάντα. Και να τους στείλεις και μία γερή δόση χιούμορ ακόμη, για να μην εγκαταλείψει ούτε τα επόμενα δύο χρόνια το .. εγχείρημα.

Και φυσικά είμαστε και οικολόγοι. Γι' αυτό έχουμε περί πολλού και μία Ροδιά εδώ. Όχι σαν εκείνη της Πρωτοψάλτη που "στο φως πετάχτηκε, δεν φυλάχτηκε, δεν πειράζει πια". Η δική μας η Ροδιά είναι αλλιώτικη. Γι' αυτό σου λέω, να της δώσεις κανένα μαγικό πινέλο να ζωγραφίζει που και που τις φάτσες μας (κι ας μην τις ξέρει) να κάνουμε σκιτσομαχίες στα .. τυφλά .
Ααα ... έμπνευση έχει, μη στείλεις άλλη και μας πάθει overdose.

Έχουμε κι έναν Πετεφρή στα πέριξ. Όχι τον παλιό. Έχουμε μοντέλο νέας γενιάς. Ένα κόλλημα έχει μόνο με εκείνο το νησάκι των νεκρών. Ξεκόλλατον, Άγιε μου, και δώσε του και μία .. καραβέλα να ταξιδέψει γρήγορα στην απέναντι όχθη. Να 'χουμε κι εμείς κάτι να διαβάζουμε και να λέμε "βρε, τούτον εδώ τον γνωρίζω προσωπικά".

Έχουμε κι έναν Ovi, που είναι σε κάτι χιονισμένους τόπους, κοντινούς στο κονάκι σου. Κι όλο μας στέλνει εικόνες με χριστουγεννιάτικα τοπία και .. ζηλεύουμε. Να του δώσεις Άγιε μου, το μαγικό σου ελκυθράκι με τους ταράντους και τα ιπτάμενα κόλπα, να πεταχτεί συν γυναιξί και ... Δάφνης κατά τα μέρη μας κι ας μην έχουμε ... άσπρες μέρες. Άλλωστε, θα τον πάμε σε ένα μιτάτο στον Ψηλορείτη να χορτάσει ... κρυγιώτη (που λένε επαέ).

Διαθέτουμε κι έναν Φοίβο. Όχι τον συνθέτη, καλέ. Τον θείο μου από τα Παρίσια. Όλη μου την "ανατροφή" στο .. μπλοκοχωριό εκείνος την ανέλαβε. Και ιδού τα αποτελέσματα .. xixixi. Το δώρο του βέβαια, με προβλημάτισε, Άγιε μου. Είναι και κομματάκι ... ιδιόρρυθμος κι ώρες ώρες θαρρώ πως με τόσες γυναίκες γύρω του, τα 'χει όλα. Τώρα εσύ βέβαια, όλο και θα 'χεις στο κελάρι σου κανένα παμπάλαιο ουίσκι να του το στείλουμε, μπας και πιστέψει κι αυτός ότι υπάρχεις. Γιατί του το λέω η ταλαίπωρη κι όλο ... xo xo xo μου απαντάει.

Α .. είπα ιδιόρρυθμο το θείο αλλά ... άλλος έχει το όνομα, ο suigenerisav. Καλό παιδί αλλά παρεξηγημένο. Εμ κι αυτός ... όλο με πολιτικούς πάει και μπλέκει και που τον χάνεις που τον βρίσκεις σε κάτι γκλαμουράτα στέκια, όλο λούστρο αλλά χωρίς ουσία. Να του φέρεις ένα καλό ζευγάρι ωτασπίδες και να του δίνεις υπομονή, Άγιε μου. Ε τώρα, αν σου βρίσκεται και καμιά .. ξωτικιά περισσευάμενη, στείλτου την κι αυτή.

Κοίτα συνειρμούς που κάνω: από τον ιδιόρρυθμο στον .. Παράξενο. Τι Παράξενος, δηλαδή .. που εγώ μία χαρά τον βρίσκω! Φέρε του κι εσύ ένα δώρο παράξενο, να του ταιριάζει. Ένα από κείνα τ' ανέφικτα που κλειδώνεις στις αποθήκες σου. Φέρε του ανθρώπους γύρω του να τον καταλαβαίνουν. Όχι τίποτα άλλο, να μην χρειάζεται να εξηγεί έστω, τι εννοεί κάθε φορά με όσα γράφει.

Α .. έχει και Ελληνίδα το μπλοκοχωριό. Πολλές, δηλαδή, αλλά μία είναι Ελληνίδα με τη .. βούλα. Αν σου βρίσκεται το μαγικό ραβδάκι που κρατάει η "τσικιντιγκλόμ" τις μεταμεσονύχτιες ώρες, κάνε την με ένα κολπάκι άτρωτη στις κακίες και τις μικρότητες. Και χάρισε της ένα καινούριο σκυλάκι, να τρίβεται ναζιάρικα στα πόδια της και να της θυμίζει πως με ό,τι δενόμαστε παίρνουμε το ρίσκο να πονέσουμε χάνοντάς το.

Για τον Γεώργιο Χοιροβοσκό τι να πω? Σίγουρα τον ξέρεις. Ορίστε, να μην νομίζεις ότι μόνο άθεους έχουμε εδώ μέσα. Μία θέση στον παράδεισο .. εισηγούμαι να του δώσετε. Όχι στον επουράνιο (που μεταξύ μας .. φέξε μου και γλίστρησα, μου κάνει) αλλά στον επίγειο. Και ξέρεις τώρα πως το εννοώ: όπως το λέει ο Νιόνιος "και τι ζητάω, μιά ευκαιρία στον παράδεισο να πάω".

Α θέλω να φροντίσεις επίσης και τον κύριο Μπερεκέτη. Καθόλου δεν τον ξέρω τον άνθρωπο αλλά κοντεύω να τον ... ερωτευτώ με όσα γράφει. Μπερεκέτης όνομα και πράμα, Άγιε μου. Να 'χεις, σε παρακαλώ, καλά όλο το σόι του, θείους, θείες, ανήψια και ξαδέρφια, γιατί όσο ζουν και βασιλεύουν κείνοι, τόσο μας αφηγείται ο κυρ Γεράσιμος τις ιστορίες τους και περνάνε όμορφα οι κρύες νύχτες του χειμώνα μας.

Για τον Μαύρο Γάτο μας να μην ξεχάσω να σου ζητήσω ειδικό αμπαλάζ. Θέλω να του ετοιμάσεις μία αγιοβασιλιάτικη ... μετάλλαξη. Δώσε του μάτια κουκουβάγιας, πονηριά αλεπούς και αυτοπεποίθηση λεόντου, γιατί τελευταία υποκρίνεται (ανεπιτυχώς) τον .. ηλίθιο.
Και δώσε του και όρεξη να μανατζάρει την Δημαρχία μας, μα και η .. Ντόρα από Δήμαρχος ξεκίνησε και Κύριος οίδε που θα φτάσει.

Έχουμε κι έναν Μπαμπάκη στην μπλοκοκοινωνία μας. Εκείνου δεν θέλω να του στείλεις τίποτα. Να δώσεις όμως στο γιο του ακόμη μεγαλύτερη διάθεση για σκανδαλιές και συζητήσεις παιδοφιλοσοφικού περιεχομένου, από κείνες που κάνουν όλους τους Μπαμπάκηδες του κόσμου να ξεχνάνε τις άλλες έγνοιες τους. Α και μεταξύ μας, ο Μπαμπάκης υποσχέθηκε στο γιο του να θυμώνει λιγότερο το 2007 αλλά .. χλωμό το βλέπω. Να δείξεις επιείκεια κι εσύ.

Έχουμε επίσης μία Καπετάνισσα, την Μαρία. Όλο και καταπιάνεται με μπουνάτσες και μποφώρια. Κι άλλοτε γαληνεύει κι άλλοτε ξεσπά. Να της δώσεις Άγιε μου, ένα τιμονάκι από κείνα τα δικά σου, τα ευέλικτα, να κουλαντρίζει εύκολα τις φουρτούνες κι έναν Καπετάνιο, γλυκό και αγαπησιάρικο σαν και του λόγου της. Ε κι αν εσύ ξέρεις να έχει Καπετάνιο -που όλο και πιο κουτσομπόλης από μένα είσαι- δώσε τους ήρεμες θάλασσες να ταξιδεύουν μαζί.

Κι έπειτα είναι κι εκείνος ο dreams. Ονειροπόλος και .. ταξιδευτής κι αυτός. Εξόπλισε τον σε παρακαλώ, με όσα εφέ έχει κι ο κύριος Σπήλμπεργκ να απολαμβάνουμε σε προβολές μικρού μήκους τις ομορφιές που μας ετοιμάζει και δώσε του έμπνευση κι όρεξη να το κάνει ακόμη πιο συχνά.

Να μην ξεχάσεις τον κύριο Ροϊδη μας. Νεώτερη έκδοση too. Αλλά θέλω να του κάνεις μία ιδιαίτερη πλάκα όμως. Ένα δώρο αλλιώτικο. Από ... Ροϊδη που τον ξέρουμε, θέλω για μία νύχτα να τον κάνεις ... Παπαδιαμάντη. Να τον βάλεις να γράψει κι ένα ποστάριον με όλο το δέον Χριστιανικό συναίσθημα κι όταν συνέλθει πολύ θα θελα να δω τις αντιδράσεις του. xixixi κάνουν σκανδαλιές τα ξωτικά σου, Άγιε μου, δεν κάνουν;

Έχουμε και τον κύριο έντεκα. Πως οι μεθυσμένοι τα βλέπουν διπλά .. ε αυτός τα βλέπει όλα έντεκα και δίχως ποτό. Φαντάσου ότι ένα δώρο θα του στείλουμε .. έντεκα θα μας επιστρέψει. Ναι, είναι γενναιόδωρος. Γι' αυτό κι εγώ θέλω να του στείλεις έντεκα σπάνιες και μοναδικές παραποιήσεις: Τα "έντεκα" θαύματα του κόσμου, τον "εντεκάλογο" του γύφτου, τις "έντεκα" εντολές, τους "έντεκα" μήνες (βγάλε τον Ιούνιο έξω, έχω λόγο), τις "έντεκα" πληγές του φαραώ, την "εντεκάτη" συμφωνία του Μπετόβεν, τη Χιονάτη και τους "έντεκα" νάνους, "έντεκα" γάμους και μία κηδεία, "εντεκάμιση" βδομάδες, το τελευταίο top ... eleven στο USA και τους "έντεκα" θεούς του Ολύμπου (βγάλε τον Δία, όλο μπελάδες προκαλεί).

Μας βρίσκεται εδώ και μία καλή μάγισσα, αλλά λίγο έχω μπερδευτεί με τα παραμύθια και δεν είμαι σίγουρη αν είστε ανταγωνιστές ή όχι. Τέλος πάντων, μέρες που είναι άσε τα .. θρησκευτικά κατά μέρος και διάλεξέ της ένα δωράκι. Μία χούφτα χρυσόσκονη να φωτίσει τη ζωή της και το χαμόγελό της. Και ό,τι αναποδιές έφερε το 2006 να τις σκεπάσει με χαρές το 2007.

Στον κύριο Ακίνδυνο, θέλω να στείλεις κάτι .. επικίνδυνο. Μεταξύ μας, νομίζω πως καθόλου ακίνδυνος δεν είναι. Όλο μας ξεγελάει με κάτι βιντεάκια από το you tube, που ναι μεν σε κάνουν να γελάς αλλά ακίνδυνα δεν τα λες με τίποτα. Να του δώσεις εκείνη την πατέντα με τη "συσκευή ψυχαγωγίας κατά τη διάρκεια της ερωτικής συνεύρεσης". Όσο να πεις ... κάπως επικίνδυνη ακούγεται.

Στην άκρη του μπλοκοχωριού θα χεις προσέξει μία καλύβα. Εκεί κατοικεί ο Πάνος.
Για τον Πάνο θα ζητήσω κάτι που έχει τις δυσκολίες του αλλά in any case τι Άη Βασίλης είσαι αν δεν κουμαντάρεις και τα δύσκολα αιτήματα. Θέλω να φτιάξεις δίπλα στην καλύβα του τον διάδρομο 10/28. Έτσι και οι αερομεταφορές θα εξυπηρετούνται στο μπλοκοχώρι .. κι ο Θερμαϊκός θα μείνει ανέγγιχτος .. κι ο Πάνος μας θα πάψει να ασχολείται πια με το Συμβούλιο της Επικρατείας. Τώρα θα μου πεις ... θα αρχίσει να προβληματίζεται με τους έλληνες και τους ελλαδίτες. Τόσο το καλύτερο. Άσε που μπαινοβγαίνουν εκεί και μερικοί ενδιαφέροντες τύποι, που μέχρι και να μας μάθουν ιστορία μπορεί. Λέμε τώρα ... δεν παίρνουμε κι όρκο.

Στην Θαλασσομπερδεμένη θέλω να κάνεις ένα απλό και σαφέστατο δωράκι. Διακοπές για δύο σε σαλέ στην Ελβετία. Ξέρεις, όπως εκείνα τα έπαθλα που κάποτε έβαζαν στα τηλεπαιχνίδια. Τώρα αλλάξανε κι αυτά. Σου λέει ο Φερεντίνος: τον Τραπεζίτη ή την βαλίτσα? κι ό,τι κι αν πεις τελικά παίρνεις τον .. πούλο. Τέλος πάντων, να την στείλεις χριστουγεννιάτικες διακοπές, far away από το μπλοκοχώρι. Ν' αλλάξει παραστάσεις η κοπέλα. Α και στείλε και μία φαρυγγίτιδα στον "αφεντικό" της.

Στον κύριο Padrazo θέλω να δώσεις όρεξη για μερικές κοπάνες ακόμη. Όχι πως δεν τις έκανε όταν έπρεπε, αλλά μου φαίνεται πως δεν τις απόλαυσε όσο έπρεπε. Να τον ξεσηκώσεις Άγιε μου, κι εκεί που ετοιμάζεται για μία ακόμη ρουτινιασμένη μέρα στο μαγγανοπήγαδο να του δώσεις για συντροφιά τους Τακησάκηδες και να τον στείλεις να κάνει μία μικρή ... απόδραση. Και να πεις και σε κείνη τη Σουλατούλα ... τέρμα τα κάστανα. Αμάν πια με τις συνήθειες. Και στείλε της και κανα .. σέξυ εσώρουχο. Ξέρεις εσύ...

Στον κύριο Dark Angel, που του 'χω μία αδυναμία, καθώς ήταν η πρώτη μου συναναστροφή στο μπλοκοχώρι, θέλω να κουβαλήσεις ένα σπέσιαλ δωράκι. Nα τον γυρίσεις μία δεκαετία πίσω. Στέρησε του όμως nike, levi's & jack daniel’s. Να 'ρθει να "δέσει" το φευγάτο του ματιού του με το όλο σκηνικό. Και να του βάλεις και το Pleasant Street να ηχεί μόνιμα στο μυαλό του. Και μετά να δεις πόσο πιο συχνά θα γράφει ποστάκια, να χαιρόμαστε κι εμείς οι κολλημένοι που τελευταία μας έχει στη ... δίαιτα.

Α κι επειδή Άγιε Βασίλη μου, ένα αλτσχάιμερ όπως και να το κάνουμε περιφέρεται υπό μορφή ιού, ξέχασα μάλλον πολλούς ακόμη. Και σε παρακαλώ, να τους θυμηθείς όλους εσύ και να τους φέρεις ό,τι σου ζητήσουν. Όχι δωράκια της βιτρίνας και των trendy shops. Αυτά θα τους τα πάνε άλλοι. Να τους φέρεις εκείνα που λαχταράει η ψυχούλα τους: τα "πανάκριβα", που δεν τα δωρίζει πια κανείς. Κι ας μην κοστίζουν τίποτα ... και να τους κάνεις να θυμηθούν πως δεν επιβάλλεται να είσαι παιδί τέτοιες μέρες. Μερικές φορές αρκεί απλά .. να αναζητήσεις πάλι το παιδί μέσα σου.

Καλά Χριστούγεννα σε όλους

Permalink για το "Άγιον Βασίλειον, Χωρίον Μπλοκόσφαιρας, Ενταύθα"

- Υπάρχει τέλειο έγκλημα?
- Φυσικά υπάρχει.
- Πες μου ένα.
- Το συχνότερο είναι να σου "σκοτώνουν" την νοημοσύνη χωρίς να αφήνουν ίχνη.

Αυθεντικός διάλογος σε καναπέ με χαλαρά ριχτάρια και μαξιλαράκια και θέα μία
hi teck ΤV, που καταγράφει το δράμα των 5 οικογενειών στο Αγρίνιο πριν συλληφθούν
οι δράστες. Ο ρεπόρτερ ομιλεί με στόμφο -αλά Ηρακλή Πουαρώ- για τα περάσματα των
εμπόρων ναρκωτικών, οι οποίοι κατά την κρίση του μπήκαν στον κόπο να χρησιμοποιήσουν κυνηγετικά όπλα για τις εκτελέσεις τους.

Πλάνο δεύτερο: η σύζυγος του θύματος με ύφος σαστισμένο ακόμη από την αναπάντεχη συμφορά. Έτερος ρεπόρτερ την ρωτά το ... δια πάσα νόσον και μαλακίαν
"πώς νοιώθετε". Εκείνη δακρύζει (κάμερα κάνει ζουμ) ενώ τα μηχανάκια της AGB θα πάθαιναν αμόκ αν σηκωνόταν να χορέψει "είμαι στα χάι μου".

Πλάνο τρίτο: πατέρας 17χρονου θύματος διατυπώνει προσεκτικά έναν συλλογισμό.
"Θέλω να μάθω ποιός το έκανε.Θα με λυπούσε ιδιαίτερα το γεγονός να επρόκειτο
για κάποιον από τα μέρη μας που τον ενόχλησαν (ας πούμε) οι τουφεκιές". Ο φωστήρ
ρεπόρτερ αντιπαρέρχεται τα λεχθέντα και εμμένει στους εμπόρους ναρκωτικών που
δίνουν και αίγλη από μυθιστόρημα Γκρίσαμ στην υπόθεση.

Πλάνο ... αεροπλάνο: 7 ψυχολόγοι αναλύουν το κίνητρο του δράστη. Ο γιός θέλει να δείξει στον πατέρα ότι έγινε άντρας και είναι ικανός να τον προασπίσει, λέει ο ένας. Ο γιός κάνει την όψιμη επανάστασή του απέναντι σε έναν αυταρχικό πατέρα, λέει ο άλλος. Ο γιός είναι σχιζοφρενής, λέει ο τρίτος. Οι υπόλοιποι 4 ψιλοκόβουν την .. γαρνιτούρα.
Οι τηλεστάρ της παρουσίασης κοσμούν το θέμα με τα must του ρεπορτάζ: "σοκαρισμένη η κοινή γνώμη", "έπεσαν από τα σύννεφα συγγενείς και φίλοι", "έκλαψαν και οι πέτρες", "πρωτοφανές στα εγκληματικά χρονικά το γεγονός" και πάει λέγοντας.
Στην πραγματικότητα ωστόσο το θέμα κάνει τον κύκλο του. Δίνει ό,τι είχε να δώσει. Όπως το πρόσφατο ζήτημα στην Αμάρυνθο ή ο κύπριος φοιτητής που τουλούμιασαν κάποιοι αστυνομικοί στο ξύλο. Και εν συνεχεία περνάμε σε διαφημίσεις και ταινία με απαραίτητη την γονική συναίνεση ...

------------------------------------------------------------------------------------

Στο βιβλίο του «Le crime parfait» (Galilee, 1995), ο Ζαν Μποντριγιάρ είχε μιλήσει για το τέλειο έγκλημα που έχει θύμα του την ίδια την πραγματικότητα. Σύμφωνα με το γάλλο στοχαστή, η πραγματικότητα έχει δολοφονηθεί από μιαν υπερ-πραγματικότητα. Συνένοχο σε αυτό το έγκλημα είναι το σύμπαν των μέσων μαζικής επικοινωνίας, που κατασκευάζει την εικόνα ενός κόσμου, ο οποίος είναι μια προσομοίωση του ανθρώπινου και κοινωνικού κόσμου. Κατά τον Μποντριγιάρ, μαζί με την πραγματικότητα χάθηκε το φαντασιακό, η ουτοπία, η αυταπάτη. Δεν υπάρχει πλέον διαλεκτική, επειδή η εικόνα παρουσιάζεται σαν ένα αυτόνομο σύμπαν χωρίς αρνητικότητα. Η εικόνα είναι ικανή να αναπαράγει εικόνες και δεν είναι πλέον αναπαράσταση, αφού δεν έχει ανάγκη ένα πραγματικό γεγονός για να γεννηθεί και να αναπαραχθεί. Το παράδοξο είναι ότι για τον Μποντριγιάρ η πραγματικότητα δολοφονήθηκε από μια μορφή υπερτροφοδοσίας. Τα μέσα μαζικής επικοινωνίας αναπαρήγαγαν μιαν υπερβολική δόση πραγματικού και αυτή η υπεραφθονία πληροφόρησης και εικόνων προκάλεσε μιαν απώλεια νοήματος και μας βύθισε στο σημερινό κενό.

Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα διάλεξης που έδωσε ο Ζαν Μποντριγιάρ στο πανεπιστήμιο της Σιένα το 2000.

Δεν υπάρχει ένας ορισμός που να μας λέει τι είναι η ιστορία -ίσως εξαιτίας του γεγονότος ότι η ιστορία δεν είναι και τόσο παλιά, ώστε να μπορούμε να διαθέτουμε έναν ορισμό της- και χρειάζεται να αντιληφθούμε ότι οι θεωρητικές της βάσεις μετρούν μόνον λίγους αιώνες ζωής. Ίσως αυτά τα αξιώματα, όσο πρόσφατα και αν είναι, έχουν πάψει να υπάρχουν και από τώρα και στο εξής συντελείται κάτι άλλο, δηλαδή μια απώλεια πολικότητας του χρόνου, μια μορφή επιτάχυνσης.

Υπάρχουν πάρα πολλά γεγονότα, αλλά η ιστορία δεν ορίζεται από τα γεγονότα και τώρα, με την επικοινωνία και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, το ίδιο το γεγονός πολλαπλασιάζεται ακόμη περισσότερο, γίνεται φυγόκεντρο και προβάλλεται σε παγκόσμια διάδοση, επαναλαμβάνεται και εξαφανίζεται αμέσως. Το γεγονός χάνει έτσι το ιδιαίτερο νόημά του διαμέσου της ίδιας του της διάδοσης. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της αναπαραγωγής του από τα μέσα μαζικής επικοινωνίας: ένα αποτέλεσμα απώλειας.

Η είδηση, αντίθετα προς αυτό που πιστεύεται γενικά, είναι ένα είδος μαύρης τρύπας, μια μορφή απορρόφησης του γεγονότος, διάδοσης και μεταβίβασης. Η είδηση είναι το γεγονός σε υψηλό βαθμό διάλυσης, το γεγονός που χάνει τη συγκέντρωσή του και επομένως χάνει και το ίδιο του το νόημα. Όλοι είμαστε πράγματι πληροφορημένοι για τα γεγονότα που συμβαίνουν, είμαστε μάλιστα υπερπληροφορημένοι, αλλά στην πραγματικότητα δεν έχουμε γνωρίσει ούτε και γνωρίζουμε αντικειμενικά τίποτα, επειδή η αληθινή εμπειρία ενός γεγονότος ή το αληθινό νόημα που μπορούμε να αντλήσουμε από αυτό διαφεύγει ουσιαστικά από όλους μας, γιατί διαλύεται σε ένα είδος γενικευμένης ειδησεογραφίας.

Αυτή είναι μια από τις χαοτικές μορφές του σύμπαντός μας: υπάρχει ένας ορισμένος τύπος επιτάχυνσης και η ιστορία πεθαίνει εξαιτίας αυτής της ίδιας επιτάχυνσης, εξαιτίας του ότι τα γεγονότα γίνονται κεντρόφυγα. Η ιστορία πεθαίνει και από επιβράδυνση, αλλά σε αυτήν την περίπτωση είναι πιο περίπλοκο, επειδή, ανάλογα με το πότε και με το πώς αυτή η είδηση πέφτει στη μάζα των ειδήσεων, γίνεται και αυτή μάζα.

Όλα τα μηνύματα που δεχόμαστε αποτελούν μάζα, με την έννοια ότι γίνονται ένα είδος αδρανών απορριμμάτων, που δεν κατορθώνουμε πλέον να χειριστούμε ή να ανακυκλώσουμε. Εχουμε δηλαδή την εντύπωση ότι η είδηση ρέει, ότι περνάει στο δίκτυο, ότι κυκλοφορεί, αλλά στην πραγματικότητα η είδηση καταρρέει και εκεί όπου αυτή πέφτει εκεί μένει, επειδή δεν μεταμορφώνεται πλέον και δεν μεταβολίζεται. Γίνεται πάντα λόγος για βιομηχανικά ή υλικά απορρίμματα, αλλά υπάρχει και ένα πελώριο πληροφορικό και επικοινωνιακό απόρριμμα, που συγκροτεί μιαν αδρανή μάζα, μια δύναμη αδράνειας που βαραίνει πάνω στο ίδιο το γεγονός.

Είτε εξαιτίας της επιτάχυνσης είτε εξαιτίας της αδράνειας επομένως η ιστορία καταβάλλει μεγάλο κόπο για να φτάσει το νόημα της ύπαρξής της. Η ιστορία μπορεί να υπάρχει μόνον αν υπάρχουν στο μεταξύ μια ιστορική ενέργεια και μια ιστορική βούληση, μια δυνατότητα αναπαράστασης της ιστορίας και αυτά είναι που μας λείπουν σήμερα.

Τα στοιχεία που διαμορφώνουν την ιστορία -συμπεριλαμβανομένης και της αφήγησης που μπορούμε να κάνουμε για την ιστορία, επειδή δεν υπάρχει ιστορία χωρίς αφήγηση, χωρίς τη δυνατότητα να την εξιστορήσουμε- μας διαφεύγουν επειδή η είδηση κατακυριεύει υπερβολικά γρήγορα αυτό που συμβαίνει και περνάει όλο και περισσότερο διαμέσου της εικόνας και όχι πλέον διαμέσου των κειμένων ή των γραπτών αναμνήσεων.

Η είδηση είναι υπερβολικά φευγαλέα, υπερβολικά εξαϋλωμένη, και αυτό τη διαλύει σε ένα χώρο που δεν είναι πλέον ο δικός μας χώρος.
Υπάρχουν σίγουρα όλο και περισσότερα γεγονότα σήμερα, αλλά δεν αρκούν τα γεγονότα για να κάνουν την ιστορία. Υπάρχει όλο και περισσότερη βία, αλλά δεν είναι πλέον η ιστορική βία που ανέλυε ο Μαρξ. Από δω πηγάζει η συλλογική ώθηση να στραφούμε προς τα πίσω για να ξαναβρούμε τη στιγμή της αληθινής και ανιχνεύσιμης ιστορίας, τη στιγμή στην οποία υπήρχαν αληθινά γεγονότα, επαναστάσεις, αντιθέσεις, υπήρχαν δηλαδή πράγματα που αποτελούσαν μια πραγματική διακύβευση, ενώ τώρα συμβαίνουν τόσο πολλά πράγματα, αλλά η διακύβευση έχει χαθεί από τον ορίζοντα της ιστορίας...

Σημείωση: Προ ετών στην ταινία Wag the dog (ο πρόεδρος, ένα ροζ σκάνδαλο κι ένας πόλεμος ... κατά την ελληνική μετάφραση του τίτλου) ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο είχε μία εξαιρετική ατάκα: "Αφού το είπε η τηλεόραση στις ειδήσεις, είναι ήδη γεγονός". Αναφέρεται δε, σε έναν πόλεμο που ο ίδιος σκηνοθέτησε και διοχέτευσε στα ΜΜΕ για να ανεβάσει την δημοτικότητα του Αμερικανού προέδρου.

Permalink για το "Οι αυταπάτες της ιστορίας"

Ως παιδί πίστευα ότι οι σκέψεις, οι στιγμές και τα συναισθήματά μας έχουν χρώμα. Δύσκολο να το εξηγήσει κανείς στους αμύητους. Ίσως μόνο με παραδείγματα. Ένα τοπίο που έτρεχε μπροστά στα μάτια μου από το ανοιχτό παράθυρο του αυτοκινήτου δεν μπορούσε παρά να είναι πράσινο ή γκρί: Φύση ή πόλη. Ένα παιχνίδι που κατέληγε σε καυγά ξεκινούσε από χαλαρό ροζ και κατέληγε σε καυτό κόκκινο. Μία μουσική που με χαλάρωνε είχε κάτι από γαλάζιο. Ουρανό ή θάλασσα. Μία φαεινή ιδέα, από αυτές που ξαφνικά «λάμπουν» στο μυαλό μας, σαν να ήταν εκεί και να περίμεναν την στιγμή της αποκάλυψης τους, ήταν πάντα κίτρινη. Σαν την λάμπα που φωτιζόταν στον «Φωτεινό παντογνώστη» όταν έβρισκες την σωστή απάντηση. Μία δυσάρεστη σκέψη δεν μπορούσε παρά να είχε κάτι σκοτεινό και μαύρο, ως χρώμα της. Αντίθετα, τα ευχάριστα είχαν μία ενδιαφέρουσα ποικιλία χρωμάτων. Αποχρώσεις σε ροδακινί, ιβουάρ και σαμπανιζέ, τυρκουάζ και σομόν, πρασινογάλαζα και ρουμπινί. Mερικές στιγμές εν τούτοις, και κάποια συναισθήματα έχουν δυσκολία στην χρωματική απεικόνισή μου. Αδυνατώ για παράδειγμα να περιγράψω το χρώμα της ηρεμίας, που ακολουθεί εντάσεις και καταιγίδες. Το χρώμα της ανεπαίσθητης απογοήτευσης, που δεν σε θλίβει αλλά σε αναστέλει για λίγο. Το χρώμα της αδιόρατης θλίψης, που αγνοείς πώς ακριβώς σου προέκυψε ή το χρώμα της αγωνιώδους αναζήτησης. Επίσης αδυνατώ να περιγράψω με ευκρίνεια το χρώμα που ζωγραφίζει μέσα μου ένα στοργικό κι ανθρώπινο βλέμμα, μία κουβέντα συναίνεσης και κατανόησης ή μία χαλαρή βραδιά σε .. κατ' οίκον περιορισμό, που όμως επέλεξες.

Ίσως γιατί δεν είναι ένα χρώμα μόνο. Αλλά ένας εύγλωττος πίνακας Καντίνσκυ. Εκεί που γραμμές, σχήματα και χρώματα μπερδεύονται και μάταια ψάχνεις να βρεις ποιό δεσπόζει.

---------------------------------------------------------------------
«Ο κόσμος των χρωμάτων»

Φυσικές αισθήσεις τα χρώματα, μας επιτρέπουν να διακρίνουμε τ’ αντικείμενα του περιβάλλοντος. Η έλλειψη χρωμάτων θα ισοπέδωνε τ’ αντικείμενα ως προς την αντιληπτή, την ξέχωρη υπόστασή τους. Είναι οι οπτικές νότες στην υπαρξιακή συμφωνία του κόσμου μας. Μέσα στη φύση η γλώσσα των χρωμάτων αρθρώνει ένα ατελείωτο λεξιλόγιο. Έχει διαπιστωθεί ότι το ανθρώπινο μάτι ξεχωρίζει 700 περίπου αποχρώσεις, που αναπτύσσονται από το ερυθρό μέχρι το ιώδες, το μωβ. Η χρωματική κλίμακα ξεκινάει από το ερυθρό που έχει μήκος κύματος 700 μονάδες και κατερχόμενη καταλήγει στο ιώδες, που έχει μήκος κύματος 410 μονάδες. Ανάμεσα από το θερμό ερυθρό και το ψυχρό ιώδες έχουμε το φάσμα των βασικών χρωμάτων με το κίτρινο, το πορτοκαλί, το πράσινο και το γαλάζιο.

Στον χώρο των ανθρώπινων πολιτισμών, τα χρώματα προσλαμβάνουν διάφορους κατά τόπους και εποχές συμβολισμούς.
Ωστόσο, ένα σημαντικό μέρος από τη μελέτη των χρωμάτων ανήκει στο χώρο της σημειολογίας και η επιστήμη της σημειολογίας δεν είναι άσχετη με την επιστήμη της γλωσσολογίας. 'Αλλωστε, ο ερευνητής Rene-Lucien Rousseau έδωσε στο σχετικό με το θέμα βιβλίο του τον τίτλο «Η γλώσσα των χρωμάτων».

Tο χρώμα είναι μια ενέργεια τόσο ισχυρή που όχι μόνο προκαλεί συναισθήματα, αλλά και θεραπεύει. Eκεί, άλλωστε, βασίζεται και η χρωμοθεραπεία: Mε μια ακτίνα από χρωματιστό φως μπορεί να εξαφανιστούν τα παθολογικά συμπτώματα και να αλλάξει όλη η ψυχολογική κατάσταση. Στην καθημερινή μας ζωή οι σχέσεις που δημιουργούμε με τους άλλους αποτελούν μοναδικές «αποχρώσεις», αναμείξεις χαρακτήρων και νοοτροπιών, με αποτέλεσμα άλλες από τις σχέσεις μας να μας κάνουν να αισθανόμαστε υπέροχα κι άλλες να μας εξαντλούν. Tο τι από τα δύο θα συμβεί εξαρτάται από το κατά πόσον αυτή η επαφή δημιουργεί κάποιο ρεύμα που ενισχύει τα δυνατά μας σημεία ή καταλήγει να φέρνει στην επιφάνεια τις αδυναμίες μας. Mπορούμε να δούμε τις κοινωνικές σχέσεις, τις λιγότερο ή περισσότερο στενές, σαν έναν πίνακα πάνω στον οποίο οι χρωματικές προσεγγίσεις άλλοτε πληγώνουν το βλέμμα κι άλλοτε το οδηγούν γλυκά στην ανακάλυψη της ομορφιάς. Ποιο είναι το μυστικό της αρμονίας; Eίναι απλώς το επιτυχημένο ζευγάρωμα που μπορεί να γίνει ανάμεσα σε ανόμοιους χαρακτήρες (ή και χρώματα). Σε αυτό το σημείο η τέχνη της ανάμειξης των χρωμάτων στη ζωγραφική, με την οποία ασχολήθηκαν προσωπικότητες όπως ο Kέπλερ, ο Γκαίτε, ο Στάινερ και ο Kαντίνσκυ, έχει να μας διδάξει πολλά. Aρκεί μόνο μια τελεία από το συμπληρωματικό χρώμα, που μπορεί να παρομοιαστεί με την καλή θέληση του άλλου, για να σβήσει η τραχύτητα ενός χρώματος και να κατευναστεί η κακοφωνία των αντιθέσεων. Στις οικογένειες, στη φιλία αλλά πάνω απ’ όλα στον έρωτα, η ανάμειξη ανοίγει το δρόμο σε ατέλειωτους συνδυασμούς. Mε τους άλλους θα είμαστε πάντα διαφορετικοί, έστω κι αν κατά βάθος μένουμε πιστοί στους εαυτούς μας. Στον άλλο αναζητούμε την ομοιότητα, μια παραπλήσια συχνότητα αποδοχής, αλλά αισθανόμαστε μια αναμφισβήτητη έλξη προς το συμπληρωματικό, αυτό που δεν είμαστε και μας σαγηνεύει, με την υπόσχεση να μας χαρίσει εμπειρίες που μόνοι μας δεν θα καταφέρουμε ούτε να φανταστούμε. Tο να ζεις με τους άλλους και να μοιράζεσαι μαζί τους προοπτικές και δοκιμασίες είναι το κλειδί της αρμονίας, η πηγή της καλλιτεχνικής δημιουργίας που κρύβεται σε κάθε πλάσμα, όπου χίλιες αποχρώσεις, χίλιες δυνατότητες συμβιώνουν περιμένοντας να ανακαλυφθούν και να ζωντανέψουν.

To χρώμα μας συγκινεί και μας εκφράζει. Αναμφίβολα, δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτό. Έχει αποδειχτεί ότι οι προτιμήσεις μας είναι έμφυτες. Μπορούμε να πούμε ότι το χρώμα είναι ταυτόχρονα μια θετική και μια αρνητική δύναμη. Το χρώμα είναι κραδασμός, κραδασμός είναι κίνηση, κίνηση είναι δραστηριότητα μιας θετικής ή αρνητικής δύναμης. Ο δημιουργικός κραδασμός και ο καταστρεπτικός κραδασμός προέρχονται από την ίδια πηγή. Η διαφορά έγκειται στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούμε αυτήν την ενέργεια.

Ας δούμε τις επιδράσεις 5 βασικών χρωμάτων στην ψυχολογία του ανθρώπου:

ΓΑΛΑΖΙΟ: Είναι το χρώμα του πνεύματος. Το σύμβολό του στοχασμού, της προσευχής και του ουρανού. Σχεδόν κάθε είδος γαλάζιου είναι καλό αλλά οι βαθύτερες αποχρώσεις του είναι καλύτερες. Το ανοιχτό γαλάζιο δείχνει μικρό βάθος και έναν αγώνα προς την ωριμότητα. Εκείνοι με την βαθιά απόχρωση γαλάζιου έχουν βρει το έργο τους κι έχουν συμμετοχή σ' αυτό. Είναι κυρίως πνευματικά προσανατολισμένοι. "Το γαλάζιο είναι το χρώμα της συμπαντικής έλξης" σύμφωνα με τον Μπίρρεν. Είναι, ακόμα, το χρώμα της απελευθέρωσης, του συντηρητισμού και της αποδοχής των υποχρεώσεων.

ΠΡΑΣΙΝΟ: Είναι ο κραδασμός της ζωής στην ανάπτυξη. Το καθαρό σμαραγδένιο πράσινο, ιδιαίτερα αν έχει μια χροιά γαλάζιου, είναι το χρώμα της θεραπείας. Είναι χρήσιμο, δυνατό και φιλικό. Έχει την συμπαντική έλξη της φύσης με την αίσθηση της ισορροπίας και της ικανότητας. Όσοι αγαπούν το πράσινο πιθανόν κατοικούν στο μεγάλο δάσος της ανθρωπότητας. " Είστε ένας αξιοσέβαστος γείτονας, κατασκευαστής σπιτιών, γονέας, ψηφοφόρος, κηδεμόνας, συνεργάτης". Η "πράσινη" προσωπικότητα προσπαθεί να υπερνικήσει την αντίθεση με σκοπό να επιτύχει αναγνώριση.

ΚΙΤΡΙΝΟ: Είναι το χρώμα της ενέργειας ή του σεξ. Μπορούμε ν' αποδώσουμε στο κίτρινο τα θετικά στοιχεία της δημιουργικότητας, εφευρετικότητας, επινοητικότητας, ανεξάντλητης ενέργειας, δύναμης ισχύος, θάρρους, αυτοπεποίθησης και δύναμης του χαρακτήρα. Επίσης, σ' αυτό αποδίδονται τα αρνητικά χαρακτηριστικά της διαμάχης, εριστικότητας, δογματικότητας και του θυμού. Το άτομο που προτιμά το κίτρινο έχει την τάση να είναι απόμακρο από τους άλλους. Έχει τις καλύτερες προθέσεις αλλά σπάνια κάνει οτιδήποτε γι' αυτές. Το να απορρίπτει κανείς το κίτρινο, είναι σαν να απορρίπτει το καινούριο και την καινοτομία.

ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ: Είναι το χρώμα του ήλιου. Είναι ένα ζωτικό και γενικά ένα ωραίο χρώμα που δείχνει περίσκεψη και ενδιαφέρον για τους άλλους. Το χρυσαφένιο πορτοκαλί είναι ζωτικό και δείχνει αυτοέλεγχο. Ενώ το καφετί πορτοκαλί δείχνει μία έλλειψη φιλοδοξίας και μία στάση αδιαφορίας. Το άτομο που προτιμά το πορτοκαλί θέλει να επιτύχει σε οτιδήποτε ασχολείται. Αναζητά την διέγερση και αναζητά να βιώσει πλήρως την ζωή. Είναι ένα πνεύμα που αγαπά την ελευθερία, που χαίρεται να έρχεται σ' επαφή με τους άλλους, είναι εκ φύσεως ενθουσιώδες και ανταποκρίνεται σε οτιδήποτε νέο και συναρπαστικό. Αυτό το άτομο είναι αισιόδοξο για το μέλλον του, αναζητώντας να επεκτείνει συνεχώς τις δραστηριότητες του και έχει πολλά ενδιαφέροντα.

ΚΟΚΚΙΝΟ: Είναι ένας κραδασμός ώθησης που συνδέεται με την επιθετικότητα και την κατάκτηση. Είναι ένα ερεθιστικό χρώμα. Ο κόκκινος κραδασμός είναι το πνεύμα της δραστηριότητας, μια κινητήρια επιρροή. Μια προτίμηση γι' αυτό το χρώμα τονίζει μια δυνατή σεξουαλική ορμή, μια δημιουργικότητα, μία επιθυμία για νέα πράγματα και νέους φίλους, για ταξίδια και αλλαγές ακόμα και στο περιβάλλον. Στην αρνητική του όψη υπάρχει μία επιθετική, πολεμοχαρής στάση, εγωκεντρικότητα και αστάθεια. Μπορεί να υποδηλώνει ενδιαφέρον για τα μυστικιστικά και τα απόκρυφα. Οι "κόκκινες" προσωπικότητες θέλουν να είναι οι εμπειρίες τους τέλειες και πλήρεις.

Το χρώμα είναι η ουσία της δύναμης και της ζωής γύρω μας. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάθε χρωματικό κραδασμό εποικοδομητικά ή μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε καταστροφικά. Μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε σε αρμονία με την δημιουργική δύναμη ή μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε εγωιστικά και για ιδιοτελείς σκοπούς. Η επίγνωση αυτής της αρχής μπορεί να επιφέρει μεγαλύτερες ικανότητες για περισσότερη αρμονία.

Πηγή : Edgar Cayce, Color and the Edgar Cayce Readings.


Ιστορία του χρώματος
Η αναζήτηση του τί ακριβώς είναι το χρώμα και πώς λειτουργεί έχει ιστορία πολλών αιώνων, στη διάρκεια των οποίων αναπτύχθηκαν διάφορες θεωρίες και χρωματικά μοντέλα προκειμένου να δωθεί μια εξήγηση για τη φύση του χρώματος.

Οι πρώτες γνωστές μελέτες για το χρώμα έγιναν στην αρχαία Ελλάδα από τον Αριστοτέλη, ο οποίος ανέπτυξε την θεωρία πως το χρώμα υπήρχε με την μορφή ακτίνων που έστελναν οι Θεοί από τον ουρανό.
Η θεωρία του δεν αμφισβητήθηκε μέχρι την Αναγέννηση, οπότε και αναπτύχθηκαν πιο εξελιγμένα χρωματικά μοντέλα από τους Acuilonius και Sigfrid Forsius. Το σύστημα του Acuilonius ήταν η πρώτη προσπάθεια να οριστούν όλα τα χρώματα και βασιζόταν στις παρατηρήσεις του στα χρώματα που αλλάζουν στον ουρανό από την δύση μέχρι την ανατολή.
Χρωματικό Μοντέλο Aculonius

Το 1660 ο Isaac Newton ανέπτυξε ένα πιο λογικό χρωματικό μοντέλο βασιζόμενος στις επιστημονικές του παρατηρήσεις από πειράματα. Χρησιμοποιώντας ένα πρίσμα ο Newton παρατήρησε όταν μια δέσμη ηλιακού φωτός διαπεράσει το γυάλινο πρίσμα, η προκύπτουσα δέσμη δεν ήταν άσπρη αλλά αποτελείται από ένα συνεχές φάσμα χρωμάτων με μια διακύμανση που έχει στο ένα άκρο το ιώδες και στο άλλο το κόκκινο χρώμα, είχε δηλαδή τα χρώματα του ουράνιου τόξου. Το φάσμα που προκύπτει αποτελείται από έξι διακριτές περιοχές : ιώδες, μπλε, πράσινο, κίτρινο, πορτοκαλί και κόκκινο. Η μετάβαση από το ένα χρώμα στο άλλο δεν γίνεται ακαριαία αλλά έχουμε μια ομαλή μετάβαση. Βάση αυτών των παρατηρήσεων ο Newton δημιούργησε το δικό του χρωματικό μοντέλο (χρωματικός τροχός).

Το επόμενο μεγάλο άλμα στην θεωρία χρωμάτων πραγματοποιήθηκε στις αρχές του 1800 όταν ο Johanes Wolfgang Goethe αμφισβήτησε το μοντέλο του Newton και ανέπτυξε το δικό του μοντέλο. Οι μελέτες του Newton για το χρώμα, βασίζονταν σε επιστημονικές ενδείξεις, ενώ ο Goethe ενδιαφερόταν περισσότερο για τις ψυχολογικές επιπτώσεις του χρώματος. Ήθελε να ερευνήσει αν και κατά πόσο υπήρχαν κανόνες στην καλλιτεχνική χρήση των χρωμάτων. Αρχικά σκόπευε να δημιουργήσει ένα βελτιωμένο χρωματικό τροχό, αλλά στη συνέχεια ο Goethe διαπίστωσε πως οι ιδέες του μπορούσαν να περιγραφούν καλύτερα από ένα ισόπλευρο τρίγωνο.

Την ίδια περίπου εποχή ο Phillip Otto Runge ανέπτυξε ένα τρισδιάστατο χρωματικό μοντέλο που είχε την μορφή σφαίρας. Η θεωρία του ήταν επαναστατική για την εποχή του, και προσπαθούσε να κατατάξει τα χρώματα σύμφωνα με την απόχρωση (hue), το ποσοστό λευκού και μάυρου. Στα μοντέλο των σφαιρών του Runge, οι αποχρώσεις γίνονται πιο ανοιχτόχρωμες στον ένα πόλο της σφαίρας ενώ στον άλλο γίνονται πιο σκούρες.

Το 1872 ο Σκωτσέζος φυσικός James Clerk Maxwell, μετά τις μελέτες του για την ηλεκτρομαγνωτική θεωρία του φωτός, ανέπτυξε ένα γράφημα που είχε τη μορφή ενός ισόπλευρου τριγώνου. Το τρίγωνό του μοιάζει πολύ με του Goethe- και τα δύο είναι ισόπλευρα και επιλέγουν τρία βασικά χρώματα από τα οποία δημιουργούνται τα εσωτερικά χρώματα του τριγώνου. Επιπλέον όμως ο Maxwell πίστευε πως μπορούσε να δημιουργήσει όλα τα γνωστά χρώματα μέσα στο τρίγωνό του και επέλεξε ως βασικά χρώματα, το κόκκινο, το πράσινο και το μπλε.

Το 1915, ο Albert H. Munsell, ένας Αμερικάνος καθηγητής τέχνης, χρησιμοποίησε την δουλειά του Runge σαν βάση για την δημιουργία του δικού του τρισδιάστατου χρωματικού μοντέλου. Αρχίζει με την σφαίρα του Runge αλλά χρησιμοποίησε και δύο σημαντικές παρατηρήσεις που είχε κάνει ως ζωγράφος. Η πρώτη ήταν πως οι καθαρές αποχρώσεις-που είχε χρησιμοποιήσει ο Runge- διαφέρουν ως προς τον βαθμό φωτεινότητας, και κατά συνέπεια όλες οι καθαρές αποχρώσεις (κόκκινο,κίτρινο, πράσινο, βιολετί) δεν θα έπρεπε να είναι στο ίδιο οριζόντιο επίπεδο. Η δεύτερη παρατήρηση ήταν πως ορισμένα χρώματα είναι πιο ζωηρά (κόκκινο) από κάποια άλλα (πράσινο) και κατά συνέπεια θα πρέπει να είναι πιο μακριά από τον άξονα. Αυτές οι παρατηρήσεις ώθησαν τον Munsell να δημιουργήσει ένα χρωματικό μοντέλο με ασύμμετρο και περίεργο σχήμα. Το μοντέλο του Munsell παραμένει εξαιρετικά χρήσιμο για κατασκευαστές χρωμάτων, καλλιτέχνες και σχεδιαστές.

Το 1931, έγινε μια προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα παγκόσμιο πρότυπο για την μέτρηση του χρώματος από την Commision Internationale de l' Eclairage (CIE). Έτσι δημιουργήθηκε μια παραλλαγή του τριγώνου του Maxwell επιλέγοντας ένα ορισμένο κόκκινο, πράσινο και μπλε από τα οποία και δημιουργούνται τα υπόλοιπα χρώματα.Το αποτέλεσμα έγινε γνωστό ως ο χάρτης χρωμάτων του CIE. Η CIE για λόγους τυποποίησης καθόρισε τις ακόλουθες τιμές για τα τρία βασικά χρώματα:

μπλε=435.8 nm
πράσινο=546.1 nm
κόκκινο=700 nm

Σε γενικές γραμμές το σύστημα ταξινόμησης της CIE ταξινομεί το χρώμα με βάση τον τρόπο με τον οποίο βλέπει ο άνθρωπος. Η διαδικασία στηρίχθηκε στην επιστήμη της χρωματομετρίας, δηλαδή της ποσοτικής μέτρησης του χρώματος.

Permalink για το "Το χρώμα του .. κρίματος"