Τον περίμενα στο αεροδρόμιο. Ήξερα μόνο ότι φοράει καφέ δερμάτινο μπουφάν και κρατάει ένα μεγάλο πράσινο ντοσιέ. Έτσι μου είπε στο τηλέφωνο πριν ξεκινήσει από την Αθήνα. Στεκόμουν στην είσοδο του αεροδρομίου αβέβαιη για το αν θα καταφέρω να τον εντοπίσω. Με όλες τις αισθήσεις σε εγρήγορση.
Το σκηνικό ήταν εντελώς παράξενο: είχα βαλθεί ως καλή Σαμαρείτιδα να εξυπηρετήσω μία φίλη που κρεβατώθηκε ξαφνικά με ίωση. Έπρεπε λοιπόν, να παραλάβω από το αεροδρόμιο τον μυστηριώδη κύριο για λογαριασμό της και να τον μεταφέρω σε μία Δημόσια Υπηρεσία στο Ρέθυμνο. Δέχτηκα πρόθυμα όταν άκουσα τον πανικό της στο τηλέφωνο και την φωνή της που έκδηλα μαρτυρούσε πόσο την είχε ταλαιπωρήσει η ίωση. Στημένη όμως πλέον στο πρωινό βοριαδάκι του αερολιμένα αναθεμάτιζα τις καλοσύνες μου. Και η ιδέα να τον βάλω στο πρώτο λεωφορείο του ΚΤΕΛ για Ρέθυμνο μου φαινόταν πολύ προτιμότερη.

Κάτι τέτοια σκεφτόμουν όταν με πλησίασε. Μία συμπαθητική χαμογελαστή φατσούλα που δεν σε προδιέθεται με τίποτα για τον "τρομερό μεγαλόσχημο προϊστάμενο" του οποίου η άφιξη είχε πανικοβάλει την φίλη μου. Ευγενικός σε .. βαθμό κακουργήματος. Τόσο που ξέχασα κάθε σκέψη για ΚΤΕΛ και πήραμε το δρόμο για το Ρέθυμνο together.
Κάπου στη διαδρομή το κινητό μου άρχισε να χτυπάει με την συνήθη του συχνότητα: δηλαδή, συνέχεια. Ζητούσα διαρκώς συγνώμη και στη λήξη κάθε τηλεφωνήματος έβγαινα όλο και πιο αγχωμένη για όσα .. έτρεχαν στην καθημερινότητα, ενώ εγώ τους ξέφευγα -υποτίθεται -κατά Ρέθυμνο μεριά.
Κάποια στιγμή χαμογέλασε συγκαταβατικά και μου είπε:
- Ζούσα για χρόνια έτσι. Αγχωμένος με την δουλειά, αγχωμένος με τη ζωή, αγχωμένος με όλα. Μέχρι που πήγα στο ... Κιριμπάτι.
Σαν κάτι να μου θύμιζε το όνομα αλλά ζήτησα .. διευκρινήσεις.


Και τότε οι αφηγήσεις του ξεχύθηκαν σαν ποταμός. Η Υπηρεσία την οποία επόπτευε είχε αναλάβει ένα έργο εκεί, για λογαριασμό του ελληνικού κράτους. Το Κιριμπάτι είναι ένα σύμπλεγμα νησιών κοραλλιογενούς προέλευσης στην καρδιά του Ειρηνικού, παρακαταθήκη των εξερευνήσεων του Κάπταιν Κουκ.
"Ζω τρία χρόνια στο Κιριμπάτι κι εκεί ο χρόνος μετράει αλλιώς, μου είπε. Το μόνο ρούχο που χρειάζεται κανείς είναι το μαγιό του. Οι ντόπιοι ψαρεύουν νωρίς και τις υπόλοιπες ώρες τις περνούν στη θάλασσα. Οι γιορτές και τα τραγούδια είναι καθημερινό χάπενινγκ. Ζωή παραδεισένια".
Άρχισε να μου περιγράφει πανέμορφες ακρογιαλιές, φιλικούς ανθρώπους, εξωτικά φρούτα, παράξενα ψάρια, καλύβες ιθαγενών και μία καθημερινότητα που απαιτούσε μόλις τα απαραίτητα. Δηλαδή, αυτά που εμείς λέμε πια "ποιοτικό χρόνο". Καλό φαγητό, καλή παρέα, χαλάρωση, διάβασμα, βόλτες στην παραλία και διασκέδαση.
"Όλες οι αποσκευές μου θα είναι πάλι βιβλία" μονολογούσε. "Στο Κιριμπάτι διαβάζω πολύ, καθώς δεν έχουμε τηλεόραση και το νυχτερινό μπάνιο δεν το πολυθέλω. Άλλωστε, και ρούχα δεν έχει νόημα να κουβαλάω. Με ένα μαγιό περιφερόμαστε όλοι εκεί".

Σιγά σιγά με συνεπήρε με τις αφηγήσεις του. Καταβρόχθιζα τα χιλιόμετρα της εθνικής και με σκεφτόμουν με φούστα χούλα χουπ στο Κιριμπάτι και γαρύφαλλο στ' αυτί (κιριμπατογαρύφαλλο, για να εξηγούμαι) να χορεύω ξυπόλητη στην παραλία, με άγριες τελετουργικές κινήσεις στο σημείο που μόλις θα 'χα θάψει το κινητό μου.
Όταν φτάσαμε στο Ρέθυμνο και πήγαμε στην υπηρεσία του, έβγαλε ένα άλμπουμ με φωτογραφίες κι άρχισε να με ξεναγεί στον .. παράδεισό του. Μαγεύτηκα. Καταγάλανα νερά και χαμογελαστές ηλιοκαμμένες φάτσες. Επιστρέψαμε στο Ηράκλειο και σε όλη την διαδρομή τον έβαλα μαζοχιστικά να συνεχίσει τις Κιριμπάτιες ιστορίες του.
Πήγαμε για φαγητό στου φίλου μου του Μηνά (μέγας χαβαλετζής και θυμόσοφος). Γρήγορα ήρθε να καθίσει μαζί μας και ... κόλλησε κι αυτός με όσα άκουσε. Κάτι το κρασάκι, κάτι που η μέρα τέλειωνε, βρεθήκαμε γρήγορα να ενώνουμε τραπέζια και να μαζεύονται φίλοι και γνωστοί τριγύρω. Και στη μέση της συζήτησης μόνιμα πλέον θρονιασμένο το ... Κιριμπάτι.
Άλλος να ρωτάει πληθυσμό, άλλος γεωγραφική θέση, άλλος ιστορία. Κι ο νεόφερτος συνδαιτιμόνας μας να 'χει απαντήσεις για όλα. Είχαμε αρχίσει πια να τον κοιτάζουμε με ζήλια. Με την καλή έννοια, που λέει κι ο Θέμος.


Ώσπου, ξαφνικά τον πήρε το παράπονο.
"Δεν θέλω να ξαναγυρίσω, ρε παιδιά στο Κιριμπάτι" είπε κάποια στιγμή απροσδόκητα.
Κόκκαλο η ομύγυρις!! "Γιατί, καλέ μου άνθρωπε; αρχίσαμε να ρωτάμε παραξενεμένοι. Το δικό μας όνειρο είχε πάρει σάρκα και οστά κείνη την ώρα μέσα από τις αφηγήσεις του. Ένας τόπος χωρίς κρίση, χωρίς άγχη, υπέρμετρους καταναλωτισμούς και πλουτισμούς, χωρίς περικοπές και φόρους, χωρίς τηλεόραση, χωρίς κινητά, χωρίς ... όσα μας τρέχουν και μας κατατρέχουν. Κι αυτός ο Χριστιανός δεν ήθελε να γυρίσει;
- Έχει λάκκο η φάβα; τον ρωτούσαμε.
- Τι δεν πάει καλά με το Κιριμπάτι;
- Τι μας έκρυψες;
- Μήπως τα παραφούσκωσες;
- Όχι, βρε παιδιά. Όπως σας τα λέω είναι. Αλλά ζω ολομόναχος σε ένα σπίτι με 22 δωμάτια. Νοσταλγώ να μιλήσω ελληνικά. Θέλω φίλους .. Έλληνες, να πω αστεία κι ανέκδοτα στη γλώσσα μου. Να πιω κρασί και να χορέψω ζεμπεκιές κι ανάθεμά το για Κιριμπάτι, όλα τα καλά του κόσμου έχει, αλλά Έλληνες δεν έχει. Να, τώρα δα να μου λέγατε ότι έρχεστε να πάμε όλοι μαζί εκεί ... έτσι όπως είμαστε .. δεν με ένοιαζε να ζήσω μία ζωή στο Κιριμπάτι. Αλλά μόνος δεν θέλω να ξαναγυρίσω".

Πιάσαμε να τον παρηγορούμε και να του τάζουμε. Μισοαστεία και μισοσοβαρά. Μέχρι που ο Μηνάς πήρε το μπλοκάκι των παραγγελιών κι έγραψε στο πάνω μέρος: ΑΛΛΟΣ ΓΙΑ ΚΙΡΙΜΠΑΤΙ. Από κάτω βάλθηκε να συγκεντρώνει τα ονόματά μας. Κι έπειτα μας έβαλε να υπογράψουμε το ΥΠΟΣΧΕΤΙΚΟ. "Οι κάτωθι υπογεγραμμένοι δηλώνουμε με πάσα ειλικρίνεια -και μετά από σφοδρή κρασοκατάνυξη- ότι θα μεταναστεύσουμε ομαδικώς στο Κιριμπάτι σύντομα". Πέσανε οι τζίφρες κι ο καινούριος φίλος μας το δίπλωσε και το 'βαλε ευλαβικά στην τσέπη του.
Μας μοίρασε τηλέφωνα και διευθύνσεις αλληλογραφίας κι έφυγε.

Πέρασαν μήνες και το "ΑΛΛΟΣ ΓΙΑ ΚΙΡΙΜΠΑΤΙ" έγινε συνώνυμο κάθε ανάγκης μας για απόδραση. Τηλεφωνούσαμε ο ένας στον άλλο κι όταν τα πράγματα ήταν ζόρικα λέγαμε: Δεν αντέχω, την "κάνουμε" για Κιριμπάτι;
Την Πρωτοχρονιά πήρα μία κάρτα που έλεγε "Μέσα στον νέο έτος που μπαίνει θα σας περιμένω". Είχε μία παραλία μπροστά από αυτές που σου κλείνουν το μάτι και σου λένε ναζιάρικα "Κορόιδο, η ζωή είναι .. αλλού".

Βάλθηκα εκείνες τις μέρες να αναπολώ το Κιριμπάτι που δεν .. είδα. Κι έπειτα, καθώς η παρέα των "υπογραφών" σκορπίστηκε, το ξέχασα πάλι σιγά σιγά.
Μέχρι που μόλις χθες κάποιος άρχισε να μου λέει το πιο τρελό του σχέδιο: ένα από αυτά που φτιάχνουμε τις Τσαγκαροδευτέρες, έτοιμοι σαν τον Χορν και την Λαμπέτη να αποδράσουμε από το γραφείο μας. Κάτι  ...ιslands στην άκρη του πουθενά αναπολούσε κι εκείνος. ΑΛΛΟΣ ΓΙΑ ΚΙΡΙΜΠΑΤΙ σκέφτηκα αυθόρμητα :-)))


* Στον Μηνά που 'βαζε πάντα την κατάλληλη μουσική επένδυση στα όνειρά μας.

Permalink για το "Κορόιδο, η ζωή είναι αλλού!!!"

Είχα πάντα το παράπονο ότι δεν συμμετείχα σε καμία δημοσκόπηση. Δεν ζητήθηκε η γνώμη μου ουδέποτε από κείνες τις χαριτωμένες κοπελίτσες που σε καλούν καταμεσήμερο για να σε ρωτήσουν αν χρησιμοποιείς πιστωτική κάρτα ή αν είσαι "δύσκολη" και πλένεις με .. έσεξ (που το θυμήθηκα;). Ούτε στο δρόμο έτυχε να με σταματήσουν ποτέ για να μου μοιράσουν κουπόνια δωρεάν περιποίησης από Ινστιτούτα ομορφιάς. Οι δε ινστρούκτορες των πολιτικών αναλύσεων με αποφεύγουν μανιωδώς. Άκουγα συχνά τα αποτελέσματα των σφυγμομετρήσεων και αναρωτιόμουν με βάση τον νόμο των πιθανοτήτων "πότε -επιτέλους- θα ρθει η σειρά μου". Και καθώς "ό,τι ονειρευόμαστε, γίνεται" ... ήρθε σήμερα. Τσαγκαροδευτέρα και όπως τρέχω πανικόβλητη στο κέντρο της πόλης να προλάβω τις απελπισίες μου, μου κόβει το δρόμο μία ευγενεστάτη δεσποσύνη.
- Καλημέρα. Κάνουμε δημοσκόπηση για τη μέρα της γυναίκας. Θέλετε να μου πείτε ποιό είναι το πρότυπό σας;
Την περίμενα χρόνια τούτη τη στιγμή. Κάποιος να με ρωτήσει. Κάπου να πω τη γνώμη μου. Κάποιος να με καταμετρήσει επιτέλους στα συμβαίνοντα. Και θαρρούσα πως ήμουν "σαν έτοιμη από πάντα" που λέει κι ο ποιητής. Αμ δε!! Βρέθηκα ξαφνιασμένη να σκέφτομαι γρήγορα και να προσπαθώ να κερδίσω χρόνο, με την πανάρχαια μέθοδο της απάντησης δια νέου ερωτήματος:
- Σήμερα είναι η μέρα της γυναίκας;
Όχι, μου απαντά η απογράφουσα την "κοινή γνώμη". Σε μία εβδομάδα.
Ανακούφιση ανθίζει στο χαμόγελό μου. Ωραιότατα, αποκρίνομαι. θα το σκεφτώ μέχρι τότε και θα σας απαντήσω εγκαίρως.
---------------------------
Επιστρέφω στο γραφείο και το ερώτημα κουδουνίζει μονότονα στο μυαλό μου. Το αποκρούω με μπλοζόν κάνοντας βόλτα στη μπλοκόσφαιρα. Ώσπου, έρχεται ο Πετεφρής με τα ξόρκια του και με .. αποτελειώνει.
Ευσυνείδητα βρίσκομαι να πασχίζω να ανακαλύψω (έστω και όψιμα) το γυναικείο μου πρότυπο. Μην είναι μοντέλα; Μην είναι σταρ του σινεμά; Του Περιστυλίου έστω; Μην είναι η Μαίρη Παναγιωταρά ή η Παναγιωταρέα; Ξεφυλλίζω ενδόμυχα γυναικείες φάτσες και απορρίπτω ασυζητητί.

Η "μέρα της γυναίκας" υπήρξε πάντα ένα απειλητικό ορόσημο, απ' αυτά που αδυνατεί να συλλάβει το φτωχό μου μυαλουδάκι. Θυμάμαι την μία και μοναδική χρονιά που παρασύρθηκα και ενέδωσα στα ειωθότα. Στριμωγμένη σε ένα ασφυκτικά γεμάτο μπουζουκομάγαζο, ανάμεσα σε ξεσαλωμένες οικοκυράδες που σιχτίριζαν τους συζύγους για όσα τους στέρησε η παλιοζωή: Μία καριέρα αλά "δεσποινίς διευθυντής", δηλαδή, και μία τύχη αλά Τζούλια Ρόμπερτς στο Pretty woman με απαραίτητο τρόπαιο έναν Ρίτσαρντ Γκήρ και άχρηστο ντεσού το "πεζοδρομιακό" κομμάτι.
Στην πίστα έβγαζαν λογύδρια κάτι "πετυχημένες" πολιτικάντισσες και κάποιες "κοινωνικά ευαίσθητες" που ξέσπαγαν την βαρεμάρα τους σε φιλανθρωπίες με το παραδάκι των εύπορων συζύγων τους. Παραδίπλα η νεώτερη γενιά: ημίγυμνες πιτσιρίκες που οραματίζονταν να γίνουν μοντέλες ή να πάρουν μέρος στο "so, you think you can dance" (προφητικά .. κι ας μην υπήρχε τότε). Και στη μέση μέση του χορού μία παρέα από ... χαμένες υπάρξεις που δεν είχαν και πολύ διάθεση να ζητωκραυγάσουν τη μέρα της γυναίκας,. Ίσως γιατί έκαναν στο πίσω μέρος του μυαλού τους κάτι συνειρμούς με τις παγκόσμιες μέρες που .. αφιερώνονται υποκριτικά σε κάθε λογής άτομα με "ειδικές ανάγκες". Στο τέλος εκείνης της -κατά μία έννοια- τραγικής νύχτας σήκωσα βλέμμα στον Παντοδύναμο και του υποσχέθηκα σιωπηλά ένα μεγαλόπρεπο "ποτέ ξανά".

Και να 'μαι σήμερα, τρία χρόνια μετά, να ψάχνω πάλι γωνίες στο δεκάρικο και να αναρωτιέμαι: Εντάξει, φεμινίστρια δεν υπήρξα ποτέ. Όχι πως δεν κατάλαβα εγκαίρως ότι .. it's still a man's world αλλά όσο να πεις, άμα διεκδικείς τις ευκαιρίες σου όλο και κάτι καταφέρνεις. Αλλά -ανάθεμά το- ένα γυναικείο πρότυπο δεν είχα ποτέ μου; Κατόπιν ωρίμου σκέψεως το μυαλό μου έτρεξε στη Μελίνα. Όχι τόσο στην πολιτικό, ή στην ηθοποιό, όσο στη γυναίκα. Ή έστω στο σύνολο των τριών. Στο άψογο συνταίριασμά τους. Στον τρόπο που είχε να "αγγίζει" τα πράγματα. Στην αύρα της. Στην σιγουριά που απέπνεε για όσα έλεγε, σε βαθμό που όχι μόνο σε έπειθε, αλλά σ' έκανε και να δεις τα μελλούμενα με τα δικά της μάτια. Ναι, η Μελίνα θα μπορούσε να 'ναι γυναικείο πρότυπο. Τίποτα μίζερο και τυποποιημένο. Μία γυναίκα όλο πάθος και όρεξη.
Λίγοι ξέρουν ότι η σκέψη της για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα πρωτοειπώθηκε στην Κρήτη. Oκτώβρης του 1981 και η Μελίνα έδινε συνέντευξη στο BBC.
H ιδέα είχε ξεκινήσει χρόνια πριν αλλά διατυπώθηκε για πρώτη φορά τότε. Η αφορμή δόθηκε στη δεκαετία του ΄60 όταν στα γυρίσματα της ταινίας "Φαίδρα" οι Βρετανοί ζήτησαν πληρωμή για να αφήσουν το ελληνικό συνεργείο να κινηματογραφήσει τα γλυπτά. Η Μελίνα έθεσε το θέμα επίσημα για πρώτη φορά ως Υπουργός Πολιτισμού τον Ιούλιο του 1982 στο Μεξικό στη Διεθνή Διάσκεψη Υπουργών Πολιτισμού της UNESCO και δεν σταμάτησε να αγωνίζεται γι' αυτό μέχρι το θάνατό της. "Πρέπει να καταλάβετε τι σημαίνουν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα για μας" έλεγε. "Είναι το καμάρι μας. Είναι οι θυσίες μας. Είναι το υπέρτατο σύμβολο ευγένειας. Είναι φόρος τιμής στη δημοκρατική φιλοσοφία. Είναι η φιλοδοξία και το όνομά μας. Είναι η ουσία της ελληνικότητάς μας". Και " Αν με ρωτήσετε εάν θα ζω όταν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα επιστρέψουν στην Ελλάδα σας λεω πως ... ναι θα ζω. Αλλά κι αν ακόμη δεν ζω πια, θα ξαναγεννηθώ".
"... Βλέπουμε την αλληλουχία των αρχαίων πολιτισμών κομματιασμένη, το παρελθόν γκρεμισμένο και τις θαυμάσιες ιδιαιτερότητες ξεθωριασμένες. Η μνήμη μας απειλείται και η ψυχή μας ξεραίνεται, η δημιουργικότητα ασφυκτιά, το παρόν ξεριζώνεται. Όποιος δεν έχει παρελθόν δεν έχει παρόν, λέει μια αραβική παροιμία. Αυτό το παρελθόν πρέπει να αναδυθεί από τα μουσεία για να γίνει πηγή έμπνευσης και δημιουργίας, να γίνει όργανο και χαρά του λαού ..."
Μελίνα Μερκούρη, Μεξικό, 29 Ιουλίου 1982
Παγκόσμια Διάσκεψη της UNESCO για την Πολιτιστική Πολιτική

Τέτοιας υφής άνθρωπος. Πληθωρικός κι επαναστάτης. Με το βλέμμα μόνιμα στραμμένο σ' ένα μέλλον που διεκδικεί ρίζα στην αίγλη του παρελθόντος. Στα μέσα της δεκαετίας του 50 βρέθηκε στην Κρήτη για τα γυρίσματα της ταινίας "ο Χριστός ξανασταυρώνεται". Ο Καζαντζάκης κι ο Ντασέν ήταν στο πλευρό της.

Ήμουν αγέννητη σε κείνο το πρώτο της πέρασμα. Τη γνώρισα πολύ αργότερα. Σε κάτι προεκλογικές συγκεντρώσεις "πράσινων" εποχών με τιμονιέρη τον Αντρέα. Χάιδευε τότε αυτός ηδονικά την Κρήτη κι εκείνη του αφηνόταν σαν ερωμένη που διψάει για περιπτύξεις. 
Ακόμη και στην εξέδρα της προεκλογικής φιέστας έβλεπα στη Μελίνα το "τρισυπόστατο": την πολιτικό, την ηθοποιό και τη γυναίκα. Ο λυρισμός της φωνής, οι κινήσεις των χεριών, η γλώσσα του σώματος, η προσωποποίηση της πειθούς. Κι όλα μαζί να φτιάχνουν ένα μαγικό ραβδάκι και να μην αφήνουν κανένα ασυγκίνητο. Υπερβολές .. θα πει όποιος δεν τη ζύγωσε. Καλά ειπωμένο, αλλά με άλλη σημασία: η Μελίνα ήταν ολόκληρη μία υπερβολή της γυναικείας φύσης.

Πάσχισα να σταθώ με όλη την συστολή των νιάτων μου κάποτε απέναντί της, διψώντας για μία δήλωση, από κείνες τις τετρημένες με τα "αγαπώ πολύ την Κρήτη". Θυμάμαι το φουλάρι της, που ανέμιζε σαν υποσχετική, καθώς κατέβαινε τη σκάλα της Νομαρχίας. Δεν ήλπιζα να την σταματήσω καν. Ένας σίφουνας που κυνηγούσαν καμιά δεκαριά παρατρεχάμενοι, ξεγλωσσισμένοι στο κατόπι της. Με προσπέρασε φουριόζα και έξαφνα κοντοστάθηκε. "Ξέχασα τα τσιγάρα μου" είπε σε κάποιον της συνοδείας. Ήταν η στιγμούλα μου. Η ευκαιρία μου. Ξαναζύγωσα πιο θαρρετά. Επανέλαβα το "ποίημα" μου και αυτή τη φορά με κοίταξε χαμογελαστή.
"Πώς σε λένε;" με ρώτησε και ξεκίνησα να απαντώ "Μαριάννα Κο ..." αλλά μ' έκοψε απότομα: "Φτάνει το Μαριάννα. Οι γυναίκες δεν θα πρεπε να 'χουμε επίθετα. Γι' αυτό χαίρομαι όταν με λένε Μελίνα. Τα επίθετα ταιριάζουν στους άντρες. Εμείς προσδιοριζόμαστε πιο εύκολα".

Το ΄λεγε και γελούσε με κείνο το δυνατό γέλιο της Στέλλας. Για χρόνια το άκουγα να ηχεί με αναίδεια στο μυαλό μου κάθε φορά που κάποιος αδυνατούσε ή απέφευγε να με καλέσει τυπικά με το επίθετο μου. "Οι γυναίκες δεν θα πρεπε να χουμε επίθετα". 
Ούτε καν πρότυπα, τολμώ να συμπληρώσω συνειρμικά. Αλλά αν σώνει και καλά, το δεύτερο δεν αποφεύγεται τότε, η Μελίνα θα μπορούσε να 'ναι γυναικείο πρότυπο. Κι ίσως να την στοίχιζα προσεκτικά πλάι στη γιαγιά μου που δεν της έμοιαζε καθόλου.
Δύσκολο να πεις ότι έχεις πρότυπο τη γιαγιά σου στα κοριτσόπουλα των σφυγμομετρήσεων. Η ιστορία την αγνόησε και .. Υπουργείο δεν της δόθηκε ποτέ. Μία άσημη Ελένη. (το τραγούδι της ταιριάζει "γάντι". Και σε κείνη ... και σε κάθε Ελένη ) Μεγάλωσε όμως έντεκα παιδιά. Έθαψε πέντε. Έσπειρε τη γη της και στήριξε τον άντρα της, ως τα στερνά της. Κατάπιε ένα τσουβάλι απώλειες και στάθηκε ολόρθη. Είχε ένα πικρό χαμόγελο σαν μιλούσε για πολέμους και για πείνα. Έβλεπες τη σκιά στα μάτια της. Την κούραση από τους κόπους που κανένα βραβείο δεν αναγνώρισε. Η μόνη της καριέρα ήταν που γίνηκε σύντροφος και μάνα. Αλλά έβαλε και στα δυό όση αξιοσύνη διέθετε.
"Άλλων καιρών τρεχούμενα" που θα λεγε κι η ίδια για να κλείσει την κουβέντα.

Permalink για το "Το γυναικείο πρότυπο και άλλα ευτράπελα"

O Νιόνιος χρόνια πριν είχε αφηγηθεί μία όμορφη παραβολή.

Αφορούσε στις μέρες της Δημιουργίας και στη σκέψη του Θεού. Με τον μοναδικό τρόπο –που οι καλοί παραμυθάδες διαθέτουν- σε έπειθε πως ο Πλάστης έφτιαξε σαν καλός μάστορας τη γη και έπειτα μπήκε στον κόπο να μοιράσει τα οικόπεδά της. Στο νου Του όμως είχε ήδη να κρατήσει το καλύτερο κομμάτι της για … τα γεράματά Tου.

Έβαλε λοιπόν, τους λαούς στη σειρά και βάλθηκε να τους μοιράζει χώρες και κομμάτια από τη δημιουργία Του. Στους συνεπείς και πειθαρχημένους, στοιχηματίζω πως ανήκαν οι Γερμανοί, οι Φιλανδοί, οι Άγγλοι ίσως και οι Γάλλοι. Προσήλθαν άμεσα και μπήκαν πειθήνια στη σειρά. Από την άλλη, αυτά τα ιδιάζοντα όντα, οι Έλληνες, με κάτι άσχετο είχαν καταπιαστεί μάλλον και δεν πρόλαβαν να παραλάβουν χώρα εγκαίρως.

Τέλειωσε, κάποτε ο Παντοκράτορας τη μοιρασιά του και πάνω που ικανοποιημένος έτριβε τα χέρια του και ετοιμαζόταν να αποσυρθεί στο οικοπεδάκι του, στην Μεσόγειο, νασου κι εμφανίζονται ασθμαίνοντας οι ... αλλοπαρμένοι Έλληνες.

- Που είσασταν τέκνα μου εσείς; (υποθέτω στο περίπου πως τους είπε ο Μεγαλοδύναμος). Κάτι δικαιολογίες ψέλλισαν εκείνοι αλλά η ουσία ήταν πως οι άνθρωποι είχαν μείνει χωρίς τόπο και δίχως στέγη. Τι να σου κάνει ο Φιλεύσπλαχνος και Ελεήμων που τους συμπάθησε όπως τους είδε (λίγο καταφερτζήδες και λίγο πολυμήχανους) και εν τέλει σκέφτηκε … ας πάει και το παλιάμπελο. Μόνο που αντί για παλιάμπελο του ‘χε απομείνει εκείνο το «φιλετάκι», που λέγαμε πως κρατούσε για τον Εαυτό του. Πήρε, λοιπόν, το ύφος Του το αυστηρό και τους το έδειξε: Άντε, τους είπε (πάλι στο περίπου) σας το χαρίζω αλλά να το προσέχετε γιατί είναι τόπος θεϊκός κι όλοι θα σας ζηλεύουν.

Κι ως Παντογνώστης είχε ασφαλώς δίκιο. Οι Έλληνες ζούσαν ανά τους αιώνες στο θεϊκό Του οικόπεδο αλλά ουδέποτε ησύχασαν από τις επιβουλές των άλλων.

Κάπου εδώ νομίζω η ιστορία του Νιόνιου τελείωνε. Ήταν βέβαια και ήσυχοι καιροί όταν την σκαρφίστηκε. Στις μέρες μας, υποθέτω πως ο Ύψιστος όλο και κάποια φωνή θα ύψωνε (Φωνή Θεού, Οργή λαού). Αλλά μπορεί και να κάνω λάθος. Κάτι παραπάνω γνωρίζει Εκείνος για τα μελλούμενα. Κι άλλωστε το … οικόπεδο γλιτώνει ανά τους αιώνες. Τόσο ανάξιοι απόγονοι φανήκαμε που να χαθεί επί των ημερών μας; 

Permalink για το "O Θεός και το καλύτερο "οικόπεδο" της Δημιουργίας"

Σωτήριο έτος 1989. Ταλαίπωρος ρεπόρτερ πασχίζει να μεταδώσει ανταπόκριση για ένα 
αναπτυξιακό συνέδριο που γίνεται στον τόπο του. Αποδέκτης η κρατική ραδιοφωνία. Η είδηση πάνω κάτω λέει ότι "στις εργασίες το παρόν θα δώσουν 8 Υπουργοί, 2 αρχηγοί αξιωματικής 
αντιπολίτευσης, πρυτάνεις Πανεπιστημίων, προσωπικότητες των γραμμάτων και των Τεχνών και
επιστήμονες από το ντόπιο δυναμικό των υπηρεσιών και των ερευνητικών ιδρυμάτων". Το κείμενο στέλνεται με φαξ πριν εκφωνηθεί. Κι επιστρέφει .. αγνώριστο. Ένα κόκκινο στυλό έχει αφήσει "αλώβητους" μόνο τους Υπουργούς. Οι υπόλοιποι "κόβονται" λόγω .. πολιτικών φρονημάτων. Ένας "αγανακτισμένος" αρχισυντάκτης της ΕΡΑ ουρλιάζει στα τηλέφωνα πως "δεν μας πληρώνει η κυβέρνηση για να προβάλουμε ... την αντιπολίτευση".

Όσοι συνεργάστηκαν σε χαλεπούς καιρούς με την κρατική ραδιοτηλεόραση ξέρουν τι θα πει να ζεις και να εργάζεσαι με τον φόβο ενός ... κόκκινου κονδυλοφόρου. Οι περισσότεροι βέβαια, 
νομίζουν πως τέτοια πράγματα δεν συνέβαιναν και δεν συμβαίνουν ουδόλως στις μέρες μας. 
Έτσι η πρόσφατη υπόθεση Κούλογλου στους αδαείς μοιάζει με μία ακόμη απλή διακοπή συνεργασίας ενός -ομολογουμένως- καλού δημοσιογράφου με την κρατική μας τηλεόραση. Δεν είναι όμως. Στην πραγματικότητα είναι μία αυταρχική πράξη λογοκρισίας και παρεμπόδισης της Ελευθεροτυπίας. Ο Στέλιος Κούλογλου -που τα τελευταία χρόνια μας χαρίζει μερικές από τις ποιοτικότερες εκπομπές της ελληνικής τηλεόρασης- 
παύθηκε εν μία νυκτί, επειδή σκόπευε να προβάλλει μία έρευνα με θέμα τις ζωές των 
ανθρώπων που ζουν με 700 ευρώ το μήνα. 
Η ιδέα -υποθέτω- πως ξεκίνησε από το βιβλίο (και συνάμα την πραγματικότητα που αντιπροσωπεύει) και κάνει θραύση σε όλη την Ευρώπη. Ο τίτλος του είναι η "γενιά των 1000 ευρώ". Το γραψαν δύο Ιταλοί νεαροί, που αγωνίζονται με μισθούς πείνας και .. δημιουργική οικονομία να επιβιώσουν και να συντηρήσουν χαμόγελο και όνειρα.
Στην Ελλάδα οι μισθοί των νέων ανθρώπων (βασικοί) δεν ξεπερνούν τα 700 ευρώ. Ο Στέλιος Κούλογλου λοιπόν, σκέφτηκε να παρακολουθήσει από κοντά για ένα μήνα τις ζωές πέντε νέων ανθρώπων, που επιβιώνουν με ψίχουλα και να δείξει το αποτέλεσμα στο "ρεπορτάζ χωρίς σύνορα". Η διοίκηση της ΕΡΤ θεώρησε ότι το θέμα θα πλήξει το image της Κυβέρνησης 
και παρενέβη για να σταματήσει την δημοσιογραφική έρευνα. Στη δε επιμονή του Κούλογλου 
απάντησε  με τις "συνήθεις πρακτικές" άλλων εποχών: διέκοψε τη συνεργασία μαζί του.
"Ως αιτία για τη διακοπή της συνεργασίας αναφέρεται το περιεχόμενο των
εκπομπών μου και ειδικότερα το γεγονός ότι προγραμμάτισα την προβολή της
έρευνας για την γενιά των 700 ευρώ και την ακρίβεια, παρότι η διοίκηση
μου ζήτησε να την ματαιώσω" αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο δημοσιογράφος.
Στον ευάερο τόπο του διαδικτύου φτιάχτηκε ένα λινκ που συλλέγει υπογραφές υποστήριξης, παρ' ότι -κατά την ταπεινή μου γνώμη- ο Στέλιος είναι απ΄τους δημοσιογράφους, που δεν κινδυνεύουν να μείνουν άνεργοι. (http://www.petitiononline.com/RWF1/petition.html)

Εν τούτοις, η υπόθεσή του αποδεικνύει ότι πέρα από την γενική αντίληψη για τους .. 
"αλήτες, ρουφιάνους δημοσιογράφους" ή τους χλιδάτους που πηγαινοφέρνουν εκατομμύρια 
στις Ελβετικές τράπεζες, υπάρχουν και μερικοί που πασχίζουν για την χαμένη τιμή της δημοσιογραφίας.

Permalink για το "Μου σερβίρετε .. λιγότερη λογοκρισία, παρακαλώ"

Ο Γαλλικός Μάης -λόγω επετείου- είναι της .. μοδός. Συνειρμικά θυμήθηκα πως ένα από τα όμορφα συνθήματά του (εκείνα τα απείρως ουτοπικά, που συσπείρωσαν ένα μαζικό παραλήρημα, λες και απροσδόκητα η επιθυμία υπερείχε της λογικής) θα μπορούσε να 'ναι το motto μίας προσπάθειας που βρίσκεται στις μέρες μας σε εξέλιξη στην Κρήτη.
Έλεγε: Soyez realistes, demandez l' impossible
(να είστε ρεαλιστές, να ζητάτε το αδύνατο).
Αναφέρομαι στην υπόθεση της Μονής Τοπλού και το κολοσσιαίο deal της Εκκλησίας 
με μία κατασκευαστική εταιρεία αγγλικών συμφερόντων, που βάλθηκε να .. αποικήσει έναν 
από τους ομορφότερους τόπους του νησιού με τις ευλογίες όλων των ελληνικών κυβερνήσεων 
της τελευταίας δεκαπενταετίας.
Σχεδόν "προφητικά" το 2006 και ενώ ο Τύπος πανηγύριζε την υπογραφή της συμφωνίας 
έγραφα τους προβληματισμούς μερικών από μας εδώ. Οι εξελίξεις στην υπόθεση έμοιαζαν απόλυτα προδιαγεγραμμένες αλλά -όπως χαριτωμένα λέει ο Γιάννης Σμαραγδής- 
ο Θεός της Κρήτης κι η κουζουλάδα μερικών σώνουν πάντα την κατάσταση.
Η προσπάθεια ξεκίνησε τον Απρίλιο από τους Οικολόγους του νησιού. Το κείμενο που κυκλοφόρησε (και συμπαθάτε με που θα σας κουράσω αλλά αξίζει τον κόπο. Άλλωστε, πόσο συχνά δικαιώνεται η αγανάκτηση του ενημερωμένου πολίτη ενάντια στα οργανωμένα συμφέροντα;) ανέφερε τα εξής:

ΔΙΕΘΝΗΣ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΦΑΡΑΩΝΙΚΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ΣΤΟΝ ΚΑΒΟ ΣΙΔΕΡΟ ΚΑΙ ΤΟ ΒΑΪ
(Διαδώστε το παντού!)Με το σύνθημα «Σώστε το Κρητικό Τοπίο» πλήθος Ελλήνων και ξένων υποστηρίζουν την εκστρατεία συλλογής υπογραφών εναντίον της δημιουργίας τεραστίων τουριστικών εγκαταστάσεων και γηπέδων γκολφ στο ανατολικότερο ακρωτήριο της Κρήτης, το Κάβο Σίδερο. Είναι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, οικολόγοι, αρχαιολόγοι, σύμβουλοι σε θέματα τουρισμού, επιχειρηματίες, Κρητικοί και Έλληνες της διασποράς, ξένοι που κατοικούν μόνιμα στην Κρήτη και στην Ελλάδα, αλλά και απλοί πολίτες από την Ελλάδα, την Κύπρο, την υπόλοιπη Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Νότιο Αμερική, την Αυστραλία και αλλού.
Στόχος της εκστρατείας είναι τα Φαραωνικά σχέδια που προωθεί η Αγγλική εταιρεία Minoan-Loyalward και προβλέπουν έξη τουριστικά χωριά συνολικής δυναμικότητας 7000 κλινών, τρία γήπεδα γκολφ, 730 πισίνες, συνεδριακό κέντρο, εργοστάσιο αφαλάτωσης, δύο μονάδες επεξεργασίας υγρών αποβλήτων και διάφορες άλλες εγκαταστάσεις σε έκταση 26.000 στρεμμάτων στη χερσόνησο Κάβο Σίδερο, που της έχει παραχωρηθεί από τη Μονή Τοπλού. Η έκταση είναι χαρακτηρισμένη ως ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους και ως προστατευόμενη περιοχή του δικτύου ΝΑΤΟΥΡΑ 2000. Περιλαμβάνει το μοναδικό στην Ευρώπη φοινικόδασος του Βάι, το Μινωικό οικισμό Ίτανο ενώ παραμένει άγνωστος ο αρχαιολογικός πλούτος που βρίσκεται «θαμμένος» στην περιοχή. Την πρωτοβουλία της έκκλησης για τη συλλογή υπογραφών, που κυκλοφορεί μέσω του διαδικτύου
http://www.thepetitionsite.com/1/Save-the-Cretan-landscape,
ανέλαβαν δύο γνωστοί φίλοι της Κρήτης, η Αμερικανίδα αρχαιολόγος περιβάλλοντος Jennifer Moody, ερευνήτρια στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Τέξας, και ο Άγγλος ιστορικός οικολόγος Oliver Rackman, τιμώμενος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ. Οι δύο τους είναι συγγραφείς του βιβλίου «Η Δημιουργία του Κρητικού Τοπίου» (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης). Η έκκληση προορίζεται να σταλεί στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον Πρωθυπουργό, τον Οικουμενικό Πατριάρχη, τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος, τον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης, Υπουργούς, πολιτικά κόμματα, βουλευτές, ξένες πρεσβείες καθώς και σε πολιτικές και άλλες προσωπικότητες στο εξωτερικό.
Σε πρόσφατο άρθρο τους στην Αγγλική εφημερίδα «Γκάρντιαν» οι δύο επιστήμονες υποστηρίζουν ότι τα σχεδιαζόμενα έργα και ιδιαίτερα τα γήπεδα γκολφ είναι εξαιρετικά αταίριαστα για την περιοχή και η προτεινόμενη ανάπτυξη δεν είναι βιώσιμη. Για την ογκώδη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) που έχει συνταχθεί για την εταιρεία από μελετητικά γραφεία, η Jennifer Moody και ο Oliver Rackham, οι οποίοι και την μελέτησαν, αναφέρουν ότι χαρακτηρίζεται από προχειρότητα, περιέχει ασαφείς γενικές αρχές χωρίς ουσιαστικές λεπτομέρειες και ασχολείται μόνο με τις εκτάσεις που προορίζονται για οικοδόμηση χωρίς ν’ αναφέρει τίποτε για τις επιπτώσεις των έργων στην υπόλοιπη χερσόνησο. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ΜΠΕ «πέρασε» από την Νομαρχιακή αυτοδιοίκηση χωρίς να αξιολογηθεί από εμπειρογνώμονες λόγω ανεπάρκειας χρόνου και πόρων.
Το κείμενο της έκκλησης χαρακτηρίζει τα σχεδιαζόμενα έργα ως περιβαλλοντική και πολιτιστική καταστροφή και καλεί τους αποδέκτες να συμβάλουν στην αποτροπή της. Μεταξύ άλλων επισημαίνει ότι τα σχεδιαζόμενα έργα και ιδιαίτερα τα γκολφ, εκτός από την ανεπανόρθωτη αλλοίωση του μοναδικού τοπίου της περιοχής, θα επιδεινώσουν το ήδη υπάρχον οξύ υδατικό πρόβλημα, ενώ η αφαλάτωση που προτείνεται σαν λύση θα προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη ρύπανση και βλάβη του περιβάλλοντος.

ΣΩΣΤΕ ΤΟ ΚΡΗΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ: ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ ΤΟ ΘΕΡΕΤΡΟ ΜΕ ΤΑ ΓΚΟΛΦ ΣΤΟΝ ΚΑΒΟ ΣΙΔΕΡΟ
το εισαγωγικό κείμενο της έκκλησης από τους: Jennifer Moody, Oliver Rackham
(Η δημιουργία του Κρητικού Τοπίου, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης)
Η Κρήτη δεν είναι μόνο τα άναρχα στοιβαγμένα θέρετρα διακοπών. Διασώζει απόμερους τόπους άγριας φύσης, ακόμα και στις ακτές της. Ένας από αυτούς είναι το βορειο-ανατολικό άκρο της, μια ξηρή, πριονωτή χερσόνησος μοναχικών, απόκρημνων ακτών που συχνάζουν όρνια, γκρι-πράσινων θάμνων και άσπρης, ασβεστολιθικής ερήμου, μακριά από τα πλήθη των τουριστών. Σ’ αυτή την απίθανη τοποθεσία, επενδυτές προσπαθούν να βάλουν μερικά γήπεδα γκολφ, χωριά διακοπών και ξενοδοχεία, σε μια έκταση γης που έχει ενοικιασθεί από ένα αξιοσέβαστο, αλλά θλιβερά παρακμάζον μοναστήρι.
ΓΚΟΛΦ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Το άθλημα του γκολφ έφυγε μακριά από τις αρχαίες καταβολές του στις αμμοθίνες της Σκωτίας, όταν παιζόταν σε ένα μη αλλοιωμένο τοπίο από μικρούς βοσκούς και βασιλιάδες και δεν έκανε κακό σε κανένα. Μετασχηματίσθηκε από Αμερικανούς που το εκβιομηχάνισαν, το επέβαλαν με μπουλντόζες και με απαιτήσεις για πότισμα σε ακατάλληλα μέρη του κόσμου. Το σύγχρονο γκολφ σε ακατάλληλες τοποθεσίες μπορεί να κάνει τεράστια περιβαλλοντική και κοινωνική βλάβη. Τα γήπεδα γκολφ τώρα προσπαθούν να παραμένουν πράσινα σε όλη τη διάρκεια του έτους, ακόμα και στα καλοκαίρια που δεν βρέχει στη Μεσόγειο, και χρησιμοποιούν τεράστιες ποσότητες νερού και χημικών που ρυπαίνουν.
Το προτεινόμενο έργο από τη Minoan Group και τη θυγατρική της Loyalward http://www.minoangroup.com/ είναι γελοίο γι’ αυτό το μέρος. Όποιος έχει εμπειρία από τους ανελέητους ανέμους θα είναι σκεπτικός να παίξει γκολφ εκεί. Δεν υπάρχουν υποδομές, κι αν προσφερθούν θα προκαλέσουν μεγάλη βλάβη στην οικολογία. Δεν υπάρχει (αρκετός) ντόπιος πληθυσμός. Οι εργάτες θα πρέπει να μεταφερθούν από αλλού. Οι απόκρημνες, ακανόνιστες ακτές και οι άγριες θάλασσες δεν είναι ελκυστικές στον συμβατικό τουρισμό: οι λίγες, μικροσκοπικές παραλίες πνίγονται από σκουπίδια που φέρνει η θάλασσα. Η τοποθεσία είναι ταξίδι αρκετών ωρών από τους τόπους που πάνε οι τουρίστες να δουν όταν έρχονται στην Κρήτη. Τι θα βρουν να κάνουν όταν θα κουραστούν να παίζουν γκολφ; Δύο μικρότερα έργα στη χερσόνησο έχουν ήδη αποτύχει.
ΜΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Το έργο δεν είναι βιώσιμο λόγω έλλειψης νερού για τα γήπεδα γκολφ, τα ξενοδοχεία, τις κατοικίες των εργαζομένων, κ.λπ. Στρέφεται εναντίον και των καλύτερων προδιαγραφών σχεδίασης ακόμα και των Αμερικάνικων γηπέδων γκολφ: αντί να δουλέψουν με μια ευνοϊκή τοποθεσία, οι επενδυτές θα βάλουν με τη βία το γκολφ σε μια ξηρή και βραχώδη περιοχή που είναι εξωφρενικά ακατάλληλη γι’ αυτό. Προτείνουν αφαλάτωση, αλλά ένα μεγάλο εργοστάσιο αφαλάτωσης θα προκαλέσει περαιτέρω βλάβη στο οικοσύστημα. Είτε θα καλύψει μια μεγάλη έκταση γης με ανεμογεννήτριες ή/και ηλιακούς συλλέκτες, ή θα απαιτήσει μεγάλη ποσότητα ενέργειας, που είναι σπάνια στην Κρήτη. Και η διάθεση του αλμόλοιπου που παράγεται θα προκαλέσει περαιτέρω καταστροφή.
ΤΟ ΤΟΠΙΟ ΤΟΥ ΚΑΒΟ ΣΙΔΕΡΟ - ΒΑΪ

Το νησί της Κρήτης είναι ένα από τα παγκόσμια βιολογικά «καυτά-σημεία». Αυτή η ιδιαίτερη γωνιά φιλοξενεί ειδική, ανθεκτική στο αλάτι ή στην ξηρασία βλάστηση που περιλαμβάνει μερικά από τα πιο σπάνια φυτά του κόσμου. Όπως πολλές ημι-έρημοι είναι πλούσια σε είδη: μικροσκοπικά, πολύχρωμα φυτά που ξεφυτρώνουν μετά τις χειμωνιάτικες βροχές και εξαφανίζονται πριν το καλοκαίρι. Ένα μικρό μέρος της περιοχής είναι το φοινικόδασος του Βάι, που είναι γνωστό στον έξω κόσμο σαν τη μεγαλύτερη έκταση του ειδικού, ενδημικού Κρητικού φοίνικα. Σε άλλες χώρες, το Κάβο Σίδερο θα είχε προ πολλού ανακηρυχθεί Εθνικό Πάρκο. Είναι ένα μέρος της Κρήτης που καθυστερημένα χαρακτηρίστηκε προστατευόμενη περιοχή στο πλαίσιο του προγράμματος Φύση 2000, που είναι εντελώς ασύμβατο με ανάπτυξη μεγάλης κλίμακας. (http://natura.minenv.gr/natura/server/user/biotopos_info.asp?siteCode=GR4320006)
Η χερσόνησος έχει επίσης μέγιστη αρχαιολογική σημασία, για ένα παράδοξο λόγο. Στην αρχαιότητα, ίσως υπό ένα πιο ευνοϊκό κλιματικό καθεστώς, ήταν καλλιεργούμενη γη. Στην Ελληνική και Ρωμαϊκή εποχή τροφοδοτούσε την πόλη της Ιτάνου, μέχρι και την πτώση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Μετά ήρθαν οι κουρσάροι. Οι πειρατές ειδικά σύχναζαν σ’ αυτή τη γωνιά όπου έκαναν επιδρομές στα διερχόμενα πλοία καθώς και στην ενδοχώρα. Με την πτώση της Ιτάνου, η χερσόνησος έμεινε χωρίς στήριξη και παρέμεινε ακατοίκητη για χίλια χρόνια. Κατά συνέπεια, νεολιθικοί και μινωικοί αγροί, αναβαθμίδες, αγροκτήματα και μικρά φράγματα των αρχαίων Ελλήνων και Βυζαντινών καλλιεργητών επιβιώνουν σε κλίμακα τοπίου, χωρίς να έχουν κρυφτεί ή καταστραφεί από τα έργα των μεταγενέστερων καλλιεργητών. Εδώ, όσο πουθενά αλλού εκτός από μερικά απόμερα νησάκια, μπορεί κανείς να δει με τι έμοιαζε η Μεσογειακή Αρχαιότητα.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που είδαμε είναι τυπική. Προτάσσει αόριστες γενικές αρχές αλλά υστερεί σε ουσιαστική λεπτομέρεια. Ασχολείται κυρίως με εκείνες της περιοχές για τις οποίες έχει προταθεί οικοδόμηση και δεν λέει τίποτα για τις επιπτώσεις στην υπόλοιπη χερσόνησο. Πρακτικά, η ανάπτυξη κάποιων τμημάτων της χερσονήσου θα απειλήσουν την υπόλοιπη. Αν το πρώτο έργο είναι επιτυχές θα οδηγήσει σε ζήτηση για επέκταση. Ακόμα κι αν δεν γίνει αυτό, οι περιοχές που δεν θα κτισθούν είναι πιθανά, οποιεσδήποτε κι αν είναι οι τωρινές προθέσεις των επενδυτών, να καταληφθούν από βοηθητικά κτήρια, χώρους στάθμευσης, χώρους απόθεσης υλικών εκχωμάτωσης και σκουπίδια. Το καθεστώς βόσκησης, που είναι βασικό για τη διατήρηση της βλάστησης, θα επηρεαστεί πιθανά. Το περίφημο φοινικόδασος, αν και δεν θα επηρεαστεί άμεσα, απειλείται από ρύπανση του υπόγειου νερού από το οποίο εξαρτάται, και επίσης γιατί οι επενδυτές έχουν δυσκολίες στο να αντισταθούν να εισάγουν φοίνικες, και μαζί μ’ αυτούς το κόκκινο σκαθάρι των φοινίκων, ένα θανάσιμο παράσιτο για τους ενδημικούς φοίνικες.
Η εκτίμηση των αρχαιολογικών πόρων των επενδυτών είναι εντελώς ασύμβατη με αυτό που είδαμε εμείς. Για προστασία προτείνεται η περιοχή του Ίτανου, δύο μικρά κομμάτια της περιοχής, και πέντε απομονωμένες τοποθεσίες (μια από τις οποίες είναι μια Μινωική βίλα που έχει ήδη καταστραφεί από μπουλντόζες). Δύο από τις αρχαίες περιοχές είναι σε λάθος σημεία στο χάρτη, και εικάζουμε ότι οι μελετητές δεν επισκέφτηκαν ποτέ την περιοχή. Ο προτεινόμενος δρόμος προς το εργοστάσιο αφαλάτωσης θα περάσει ακριβώς από μέσα από μια πολύ σπουδαία περιοχή, όπου είναι εύκολα ορατά θεμέλια αρχαίων σπιτιών. Το να απομονωθούν αυτές οι λίγες περιοχές για προστασία, πάντως, είναι τραγικά ανεπαρκές. Σχεδόν όλο το τοπίο είναι στην πραγματικότητα μια αρχαιολογική περιοχή. Τα χαρακτηριστικά του, αν και είναι απόλυτα ικανά να επιβιώσουν αν αφεθούν μόνα, είναι ευαίσθητα και καταστρέφονται εύκολα από το είδος των χωματουργικών έργων που συνοδεύουν αναπόφευκτα τις εμπορικές εκμεταλλεύσεις (http://webefa.efa.gr/prospection-itanos/).
ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Δεν είμαστε αντίθετοι στην ανάπτυξη αυτή καθαυτή. Ένα τέτοιο έργο θα ήταν κατάλληλο στο σωστό μέρος, κοντά σε ένα υπάρχον θέρετρο όπου θα επιμήκυνε την περίοδο διακοπών και θα παρείχε πολύτιμη απασχόληση. Είναι άσκοπο και παράδοξο σε μια απόμερη γωνιά. Η βορειο-ανατολική Κρήτη χρειάζεται μόνο να αφεθεί μόνη, ή ίσως να αναπτυχθεί για πιο ευαίσθητο οικο-τουρισμό που θα κάνει διαθέσιμο το μοναδικό της τοπίο σ’ αυτούς που ενδιαφέρονται γι’ αυτό. Η βορειο-δυτική γωνιά της Κρήτης είναι μια άλλη περιοχή Φύση 2000 με έντονο ανάγλυφο, ενδημικά φυτά και αρχαιότητες. Αντί για γήπεδα γκολφ, ένα δίκτυο μονοπατιών με πινακίδες, που δείχνουν τι την κάνει μοναδική, έχει εγκατασταθεί.

ΤΟ ΚΑΒΟ ΣΙΔΕΡΟ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Υπάρχει μια άλλη ενοχλητική όψη. Η γη ανήκει στην Ιερά Μονή Παναγία η Ακρωτηριανή που έχει αφεθεί να παρακμάσει και τώρα έχει πολύ λίγους μοναχούς (και αυτονόητα πολύ λίγη ανάγκη για χρήματα). Οι γαίες του μοναστηριού είναι στη δικαιοδοσία του Παναγιοτάτου Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου του Α΄.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει μια πολύ καλά αναπτυγμένη θεολογία για το περιβάλλον και το πνευματικό καθώς και το υλικό καθήκον της ανθρωπότητας να ζει σε αρμονία με τον φυσικό κόσμο και να φροντίζει για τα πλάσματα του Θεού. Σ’ αυτή την κατεύθυνση μας προτρέπει ο Πατριάρχης με επανειλημμένες επίσημες παρεμβάσεις του. Έχει ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο και έχει μιλήσει εύγλωττα για την ανάγκη να προστατευθούν όλα τα ξεχωριστά μέρη του κόσμου όπως η Γροιλανδία και ο Αμαζόνιος. Η βορειο-ανατολική γωνιά της Κρήτης είναι ένα τέτοιο ξεχωριστό μέρος, επί του οποίου ο Πατριάρχης έχει πολύ μεγάλη δικαιοδοσία και επιρροή, που μέχρι τώρα δεν έχει χρησιμοποιήσει για να εμποδίσει την καταστροφή του.

ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΗΣ
Προς: την Ελληνική κυβέρνηση και την Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία
Εμείς που υπογράφουμε είμαστε ισχυρά αντίθετοι στην προτεινόμενη τουριστική ανάπτυξη του Κάβο Σίδερο από την Αγγλική Minoan Group και τη θυγατρική της Loyalward, σε συνεργασία με τον ηγούμενο της μονής Τοπλού. Η περιοχή έχει χαρακτηρισθεί σαν Περιοχή Ειδικής Προστασίας του δικτύου Φύση 2000 (SPA # GR4320006) μοναδικής περιβαλλοντικής και πολιτιστικής σημασίας για την Κρήτη και δεν θα πρέπει να μετατραπεί σε θέρετρο γκολφ. Φιλοξενεί την σχεδόν μοναδική όαση του φοινικόδασους Βάι, ενδημική χλωρίδα και πανίδα, και σημαντικά αρχαιολογικά ερείπια, τα οποία θα καταστραφούν ανεπιστρεπτί από ένα τέτοιο έργο.
Παρακαλώ δείτε την έκθεση γι’ αυτή την περιοχή στον διαδικτυακό τόπο του ΥΠΕΧΩΔΕ http://natura.minenv.gr/natura/server/user/biotopos_info.asp?siteCode=GR4320006
Επιπλέον, η βορειοανατολική γωνία της Κρήτης ήδη αντιμετωπίζει ετήσια προβλήματα έλλειψης νερού, καθιστώντας παράλογη την κατασκευή υδροβόρων γηπέδων γκολφ και δωματίων για 7000 διψασμένους ανθρώπους. Το προτεινόμενο εργοστάσιο αφαλάτωσης θα προκαλέσει περαιτέρω βλάβη καλύπτοντας ένα μεγάλο μέρος της περιοχής με ανεμογεννήτριες ή/και ηλιακούς συλλέκτες ή απαιτώντας πολύ μεγάλη ποσότητα ενέργειας που είναι σπάνια στην Κρήτη. Η διάθεση του αλμόλοιπου από το εργοστάσιο θα προκαλέσει πολύ σημαντική ρύπανση. Παρακαλούμε δείτε το πρόσφατο άρθρο στην The Guardian http://www.guardian.co.uk/environment/2008/mar/05/endangeredhabitats.endangeredspecies
Η εκδίκαση της υπόθεσης από το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει αναβληθεί για τις 9 Μαΐου, 2008. Υπάρχει ακόμα χρόνος να κάνουμε τη διαφορά. Αν έχετε υποστηρίξει αυτό το έργο στο παρελθόν, παρακαλούμε ξανασκεφτείτε τη θέση σας. Παρακαλούμε μην επιτρέψετε να συμβεί μια τέτοια περιβαλλοντική και πολιτιστική καταστροφή. Πάρτε θέση εναντίον αυτής της επένδυσης. Διατηρήστε αυτό το μοναδικό τοπίο.
Ευχαριστούμε για το χρόνο σας να διαβάσετε αυτό το γράμμα.
Dr. Jennifer Moody
MacArthur Fellow
Environmental Archaeologist
Research Fellow, Department of Classics
University of Texas at Austin
Prof. Oliver Rackham
OBE, Fellow of the British Academy, Honorary Professor of Historical Ecology
Master of Corpus Christi College, Cambridge

Αυτό που ακολούθησε ήταν πιο μεγάλο από τις προσδοκίες. Μεταφέρω πάλι το κείμενο των Οικολόγων:
ΜΙΑ ΛΙΣΤΑ, ΕΝΑΣ ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ
Μέσα σε 20 μέρες η διεθνής έκκληση πλησιάζει τις 5000 υπογραφές, που συνεχίζουν να αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. Πολλά είναι τα βαριά ονόματα με τίτλους, διδακτορικά, έργο και κύρος. Τι είναι όμως αυτή η λίστα με τα χιλιάδες ονόματα και τα εύγλωττα επιγραφικά σχόλια;
Είναι πρωτίστως ένα όπλο αντίστασης ευαίσθητων ανθρώπων απ’ όλες τις γωνιές του πλανήτη που πιστεύουμε ότι εν τέλει θα φανεί αποτελεσματικότερο απ’ τα όπλα των κερδοσκόπων και τις επιχειρηματικές μεγαλομανίες ορισμένων εκκλησιαστικών και πολιτικών παραγόντων. Όμως αυτή η λίστα είναι παράλληλα ένας καθρέπτης φτιαγμένος από χιλιάδες μάτια που μας κοιτάζουν με αγωνία.Ένας καθρέφτης που αποκαλύπτει τις μεγάλες υποχρεώσεις αλλά και δυνατότητες που έχουμε ως τόπος και ως κοινωνία. Μέσα του διακρίνουμε καθαρά πως δεν μας αξίζει να σερνόμαστε γονυπετείς πίσω απ’ τα αργύρια και τα παραμύθια απίθανων developers, που παριστάνουν τους ευεργέτες. Μέσα του ανακαλύπτουμε την χαμένη μας περηφάνια, ως κατοίκων ενός τόπου μοναδικού, που μας καλεί να αναδείξουμε τα μοναδικά του θέλγητρα, αρχαιολογικά, φυσικά, βιολογικά, αλλά και τα κοινωνικά, πολιτιστικά, μουσικά, γαστρονομικά ώστε να δεξιωθούμε το σοβαρό, υπαρκτό, τουριστικό ρεύμα που διψά να τα γνωρίσει, να τα μελετήσει, να τα χαρεί και είναι πρόθυμο να μας το ανταποδώσει.
Αυτός ο καθρέφτης μας υποχρεώνει να τοποθετήσουμε ψηλότερα τον πήχη των πολιτικών μας κινήσεων, προγραμμάτων και οραμάτων. Το μπορούμε και θα το πετύχουμε μαζί με τη Τζένη, τον Όλιβερ, τους φίλους της Κρήτης, όπου γης...
Ακολουθούν επιλεγμένες υπογραφές και σημειώματα που δεν είμαστε καθόλου βέβαιοι ότι είναι τα χαρακτηριστικότερα. Θα ήταν πολύτιμο μάθημα πολιτικής και πατριδογνωσίας αν οι εναπομείναντες ανιδιοτελείς υποστηρικτές αυτής της επένδυσης έμπαιναν στον κόπο να διατρέξουν όλες τις υπογραφές και όλα τα σημειώματα. Θα καταλάβαιναν ότι αυτός ο τόπος προσφέρει στο σύγχρονο άνθρωπο τη δυνατότητα μιας μοναδικής εμπειρίας, να δει το ίδιο ακριβώς τοπίο που έβλεπαν οι Μινωίτες χιλιάδες χρόνια πριν και θα κατανοούσε πόσο παράλογο είναι να επιδοτούμε την καταστροφή του για τη δημιουργία γηπέδων γκολφ αντί να αναδεικνύουμε τις μοναδικές αρχαιότητες που κρύβει στα σπλάχνα του και τον φυσικό πλούτο που ενδημεί στο έδαφος του...
Θύμιος Παπαγιάννης, Ελλάδα
Το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας, η Κρήτη, είναι υπερβολικά ανεπτυγμένη σε τουριστικές εγκαταστάσεις με καταστροφικά αποτελέσματα στο περιβάλλον και στην ποιότητα ζωής. Σίγουρα δεν χρειάζεται περισσότερες μεγάλης κλίμακας τουριστικές εγκαταστάσεις. Φτάνει πια!!!
Ελένη Κουκλέλη, καθηγήτρια Γεωγραφίας στο Π. Καλιφόρνιας, Σάντα Μπάρμπαρα
Σαν χωροτάκτης και καθηγήτρια Γεωγραφίας, αλλά πάνω απ’ όλα σαν κάποια που αγαπά βαθειά την Κρήτη, οικτίρω αυτό το λανθασμένο σχέδιο για όλους τους οικολογικούς, πολιτιστικούς, ιστορικούς, τεχνικούς και πρακτικούς σκοπούς που αναφέρει αυτή η έκκληση. Γήπεδα γκολφ υπάρχουν πάρα πολλά. Το Κάβο Σίδερο είναι μια από τις τελευταίες άγριες περιοχές που απομένουν στην Κρήτη, στην Ελλάδα, σ’ όλο τον κόσμο. Σαν Ελληνίδα θα αισθανθώ βαθειά ντροπή αν επιτραπεί σ’ αυτό το έργο να προχωρήσει.
Howard Griffiths, καθηγητής Οικολογίας Φυτών, Π. Κέημπριτζ, Αγγλία
Αυτό το έργο θα είναι μια οικολογική καταστροφή για μια σπουδαία περιοχή φυσικής ομορφιάς και βιοποικιλότητας, που είναι σε μια εύθραυστη ισορροπία μεταξύ διαθεσιμότητας νερού και έκθεσης. Η περιοχή είναι εντελώς ακατάλληλη ηια ένα τέτοιο έργο.
Bernard Lane, καθηγητής και σύμβουλος Τουρισμού, Π. Sheffiled-Hallam, Αγγλία (εκδότης μαζί με τον καθηγητή Bill Bramwell, που υπογράφει επίσης, του επιστημονικού περιοδικού για τον Αειφόρο Τουρισμό: Journal of Sustainable Tourism)
Υπογράφω αυτή την έκκληση σαν σύμβουλος τουρισμού και σαν λάτρης της Κρήτης και του Κρητικού τοπίου εδώ και πολλά χρόνια. Το προτεινόμενο έργο θα προκαλέσει πολύ βλάβη και θα κάνει λίγο καλό.
Δημήτρης Τζανουδάκης, καθηγητής Οικολογίας, Π. Πατρών.
Συμφωνώ με την πρωτοβουλία σας και δυστυχώς παρόμοια είναι η κατάσταση σε πολλές περιοχές της Ελλάδας. Σχεδόν ένα μήνα πριν (7 Μαρτίου 2008) συζήτησα αυτό το πρόβλημα σε άρθρο μου που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ.
Γεωργία Καμάρη, καθηγήτρια Οικολογίας, Π. Πατρών
Παρακαλώ σεβαστείτε αυτόν τον όμορφο οικότοπο διατηρώντας τον άγριο, και προστατέψετε την ενδημική πανίδα και χλωρίδα. Απομακρύνετε το σχέδιο για το γήπεδο γκολφ. Υπάρχουν πολλοί άλλοι τόποι κατάλληλο γι’ αυτό, πάντως, εκτός Κρήτης! Είναι μια κατεστραμμένη ιδέα!
Ελευθέριος Πλάτων, καθηγητής Αρχαιολογίας, Π. Αθηνών
Εργάζομαι πάνω από 30 χρόνια στην περιοχή της Ανατολικής Κρήτης, αρχικά σαν συνεργάτης και μετά σαν διευθυντής των αρχαιολογικών ανασκαφών στη Ζάκρο, που είναι κοντά στην υπό συζήτηση περιοχή. Γνωρίζω πολύ καλά την περιοχή και είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι οποιαδήποτε οικοδομική ή άλλη δραστηριότητα μεγάλης κλίμακας θα κατέστρεφε σοβαρά αυτό τον τόπο, που είναι ένας από τους τελευταίους παράδεισους της Κρήτης.
Chris Perkins, καθηγητής Γεωγραφίας, Π. Μάντσεστερ, Αγγλία
Η πρόταση της Minoan group δεν έχει νόημα. Είμαι γεωγράφος και γκόλφερ και αντιτίθεμαι ισχυρά σ’ αυτή την πρόταση. Ακατάλληλα και παγκοσμιοποιημένα θέρετρα γκολφ που τα διαχειρίζοντια πολυεθνικές επιχειρήσεις ούτε υποστηρίζουν την τοπική τουριστική οικονομία ούτε είναι συμβατά μ’ αυτό που θέλουν οι γκόλφερ!
John Birks, καθηγητής, Βοτανικό Ινστιτούτο, Π. Μπέργκεν, Νορβηγία.
Η Κρήτη υποστηρίζει μια μοναδική παγκόσμιας σπουδαιότητας χλωρίδα. Είναι αυτό που αποκαλείται “hot spot” βιοποικιλότητας. Το ακραίο βορειοανατολικό τμήμα της είναι ιδιαιτέρως σημαντική περιοχή της Κρήτης. Έχει τόσο πολύ αλλοιωθεί Κρήτη. Περισσότερη αλλοίωση θα ήταν μια παγκόσμια καταστροφή.
Nili Lowicz-Darby, αρχιτέκτων-πολεοδόμος, Ελλάδα
Αυτό το έργο είναι απόλυτα μη-βιώσιμο και θα προκαλέσει οικολογική καταστροφή!
Paul Watkins, εκδότης της Αγγλο-Ελληνικής Επιθεώρησης, Αγγλία
Η πολιτιστική και η φυσική κληρονομιά είναι αδιαχώριστες στο μυαλό μου. Σαν εκδότης της Αγγλο-Ελληνικής Επιθεώρησης, που προωθεί την πρώτη, δεν μπορώ παρά να υποστηρίξω την διατήρηση της δεύτερης. Αυτή η όμορφη γωνιά της Κρήτης, ενός νησιού που έχει γίνει μάρτυρας μεγάλης καταστροφής από αλόγιστη τουριστική ανάπτυξη, πρέπει να σωθεί πάση θυσία, επειδή είναι ένα ουσιαστικό συστατικό του μοναδικού Κρητικού τοπίου.
Geraldine C. Gesell, αρχαιολόγος, Τεννεσσή, ΗΠΑ
Σαν αρχαιολόγος που έχω δουλέψει σχεδόν 30 χρόνια στην Ανατολική Κρήτη μπορώ να επιβεβαιώσω αυτή την εκστρατεία. Έχω παίξει γκολφ και ξέρω ότι δεν θα ήθελα να παίζω σ’ αυτό το μέρος με τον αέρα και το τοπικό κλίμα. Η περιοχή είναι ακατάλληλη γι’ αυτό το έργο που θα καταστρέψει τη δυνατή ομορφιά της όπως και τις επιστημονικές έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη εκεί.
Christopher Somerville, συγγραφέας βιβλίων για την Κρήτη, Αγγλία
Έχω ταξιδέψει στο Σίδερο. Είναι η πιο όμορφη, σπάνια και ευαίσθητη περιοχή για την οποία η Κρήτη και οι Κρητικοί πρέπει να είναι εξαιρετικά περήφανοι. Έργο της κλίμακας και του είδους που προτείνεται θα την καταστρέψει. Παρακαλώ μη συνεχίσετε περαιτέρω αυτό το έργο. (Συγγραφέας του βιβλίου ΤΟ ΧΡΥΣΟ ΒΗΜΑ – ένας περίπατος μέσα από την καρδιά της Κρήτης και άλλων βιβλίων, ποιημάτων και άρθρων για την Κρήτη).
Elizabeth Boleman-Herring, εκδότρια του OfficialWire.com, Νιού Τζέρσευ, ΗΠΑ
Κοιτάτε, υπάρχουν ήδη αρκετά γήπεδα γκολφ σ’ αυτό τον εκρηκτικό πλανήτη: δεν είναι ανάγκη να είμαστε «τρανταχτά λευκοί» στην Κρήτη, για όνομα του Θεού! Τρελάθηκαν αυτοί οι άνθρωποι; Πρέπει να είναι οι ίδιοι που άνοιξαν το λεγόμενο «Υδατο-Πάρκο» στη Μύκονο. Δώστε τους γη στο φεγγάρι, θα έλεγα. Τότε οι γκόλφερ θα μπορούν να επισκεφτούν το φεγγάρι για την εξωτική τους τρέλα. ΑΓΑΠΗ αυτό το μέρος της Κρήτης, έτσι όπως είναι. Είναι το πίσω μέρος του πέραν: είναι ένας αλώβητος, άγριος παράδεισος (εκτός από μια απάνθρωπη λουτρόπολη (spa). Πάρτε μαζί σας τον Πατριάρχη, όσοι μπορείτε. Η εκκλησία έχει σώσει αρκετά την Πάτμο από παρόμοια παραφροσύνη: ίσως μπορεί να πετύχει πάλι, στην Κρήτη.
Aliki Tsirilakis-Constantinou, Νιού Γιορκ, ΗΠΑ
Τη Σητεία ο Θεός την έκανε όμορφη... Εμείς οι άνθρωποι την καταστρέψαμε. Υπογράφω για να μη συνεχιστεί η καταστροφή.
Χωρίς σχόλια, υπογράφουν ο αρχαιολόγος Alain Schnapp, υπεύθυνος της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής που κάνει ανασκαφές στην Ίτανο, ο καθηγητής Ιστορίας στο Εθνικό Πανεπιστήμιο Ιρλανδίας Colman Etchingham, καθηγητές Ελληνικών και ξένων Πανεπιστημίων, ιστορικοί, αρχαιολόγοι, οικολόγοι...
Επιλέξαμε δυο χαρακτηριστικά σχόλια για να κλείσουμε τούτη την αναφορά, το πρώτο απ’ την Ελλάδα, το δεύτερο από την Αγγλία:
Αν είναι να καταστρέψετε ένα τόπο, ας το κάνετε για κάποιο σοβαρό λόγο, όχι απλά για να παίξετε γκολφ.
Καταστρέψτε την Κρήτη και θα καταστρέψετε τη συλλογική ταυτότητα της ανθρωπότητας.
Τριακόσιοι περίπου πολίτες και οργανώσεις από την περιοχή και την υπόλοιπη Κρήτη έχουν προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της περιβαλλοντικής μελέτης. Η προσφυγή θα συζητηθεί στις 9 Μαΐου.
ΔΙΑΔΩΣΤΕ ΤΟ ΠΑΝΤΟΥ!
ΠΑΓΚΡΗΤΙΟ ΔΙΚΤΥΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ "ΟΙΚΟΚΡΗΤΗ"
www.ecocrete.gr

** Μόλις προχθές η Ελευθεροτυπία δια χειρός Βότση φιλοξένησε ένα άρθρο που θυμίζει
(επιτρέψτε μου την κρίση) τις παλιές καλές εποχές των αρθρογράφων, που έκαναν παρεμβάσεις
κύρους, αφουγκραζόμενοι αγωνίες και προβληματισμούς, αδιαφορώντας για το ποιός ισχυρός
έχει συμφέρον που.
Η Παρασκευή είναι μία σημαντική μέρα για το εγχείρημα κι όσοι περισσότεροι συντάσσονται με την προσπάθεια τόσο μεγαλώνουν οι πιθανότητες να ζητήσουμε το "αδύνατο" και να είμαστε ρεαλιστές.

Υ.Γ. Θα μπορούσα πράγματι να γράψω πολύ σύντομα την περίληψη της υπόθεσης και του αιτήματος και να σας παραθέσω το λίνκ για τις υπογραφές (ως είθισται να "ξεμπερδεύουμε" στα γρήγορα με τις .. κοινωνικές μας ευαισθησίες). Όμως εδώ "παίζεται" κάτι μεγαλύτερο κι όσοι υπογράψουν καλό θα ήταν να ξέρουν πραγματικά για ποιό ακριβώς λόγο το έκαναν.
UPDATE: Την Παρασκευή η απόφαση αναβλήθηκε.
Υπάρχει χρόνος για περισσότερες υπογραφές.

Permalink για το "Μην καταστρέψετε την Κρήτη απλά για να παίξετε γκoλφ ..."

Απόγευμα Κυριακής.
Η ασχήμια επιμένει να αποκαλύπτεται ξεδιάντροπα. Οι μέρες βλέπεις, μεγάλωσαν.
Βολτάρουμε στο κέντρο, αποφεύγοντας σαν .. άλτες τους σωρούς των σκουπιδιών.
"Τα σκουπίδια δίνουν πάρτυ στα στενά" σιγομουρμουρίζω εκνευρισμένη.
Με κοιτάζει και κοντοστέκεται απότομα. Έχει στο βλέμμα εκείνη την αλλοπαρμένη λάμψη του Κύρου Γρανάζη. Περιμένω στωϊκά την ατάκα της:
"Ωραία, πες μου τώρα κι ένα τραγούδι που να .. σε κόβει. Ένα απ' αυτά που ακούς και συγκρατείς με κόπο τον λυγμό".
Ξάφνιασμα! Κάνω να ξεγλυστρίσω αλλά επιμένει. Το δικό της το 'χει έτοιμο. Φταίει κι η φωνή του Σωκράτη που μοιάζει να στο καρφώνει -όχι στο αυτί μα- κατάστηθα.



Ψάχνω ενδόμυχα το αντιστάθμισμα. Να 'χει χρώμα, εικόνα, κίνηση, παράπονο κι ελπίδα.
Κι απροσδόκητα μου 'ρχεται ένα γλυκόπικρο τραγουδάκι από την τελευταία δουλειά του Βασίλη Σκουλά. Μου φέρνει κάθε φορά στο νου (γιατί άραγε;) την εικόνα από τον ναύτη του Τσαρούχη, που άξαφνα χάνει ποζάροντας το καπέλο του, απ' τον νοτιά.

Get this widget | Track details | eSnips Social DNA

"Φιλενάς, μου ανακοινώνει βαρύγδουπα, σε βρίσκω να 'χεις περάσει απέναντι".
Καταπίνω την αντίρρηση και σκέφτομαι πόσο κοντά και μακρυά είναι συνάμα το "απέναντι".
Μόλις ένα άγγιγμα, ένα βλέμμα ή ένα χαμόγελο. Μία υποψία έρωτα.
Σαν αρχέγονα μαθημένοι να ενδίδουμε στ' όνειρο.
Ή και αντίθετα. Ταμπουρωμένοι στις οχυρώσεις και τις μάσκες μας.
Αποφασισμένοι πια να λέμε μόνο τ' ανούσια και τ' ανώδυνα, μπας και βγούμε αλώβητοι.
Λες και μας φτάνουν οι αλήθειες μας αμοίραστες.

Υ.Γ. Η φωτογραφία αλιεύτηκε από επαέ, ταγμένη να αποδείξει πόσο ελάχιστα απέχει ο δρόμος "απ' της ψυχής μου το ιερό ως της ζωής μου το μπουρδέλο".

Permalink για το "Απ' της ψυχής μου το ιερό ως της ζωής μου το μπουρδέλο"

Η πόρτα χτύπησε στις 5.00 το πρωί. Άγριο χτύπημα Επιτακτικό. Όπως εκείνα που μόνο οι "εξουσίες" καταφέρνουν. Άνοιξα δειλά, καθώς δεν ήξερα ακόμη αν το ονειρεύτηκα ή μου συνέβαινε. Όρμησαν μέσα καμιά δεκαριά ένστολοι. Πανικοβλήθηκα.
- Έχουμε ένταλμα από τον εισαγγελέα υπηρεσίας, μου δήλωσε ο επικεφαλής με φωνή στεντόρεια.
Πάσχιζα μάταια να καταλάβω τι έγκλημα είχα διαπράξει.
- Το google μας έδωσε τα στοιχεία σας, σφύριξε στο αυτί μου ένας άλλος, τραβώντας μία καρέκλα κι αναγκάζοντάς με να καθίσω.
- Θα κατασχέσουμε υπολογιστές, lap top, scaner, fax και τυχόν άλλα μέσα που χρησιμοποιήσατε στην τέλεση του αδικήματος, ούρλιαξε βιαστικά ένας τρίτος που σκάλιζε ήδη το γραφείο μου.
Τραυλίζοντας τόλμησα να ρωτήσω για ποιό αδίκημα κατηγορούμαι. 
- Χα, κάγχασε ένας τέταρτος. Της εκβίασης, φυσικά και το ξέρετε. 
Μα, πρόκειται περί λάθους, τόλμησα να αρθρώσω. Εγώ δεν εκβίασα ποτέ κανένα.
Ο πιο αθόρυβος από όλους με πλησίασε με ένα μειλίχιο χαμόγελο:
- Μα φυσικά αγαπητή μου και εκβιάσατε. Είστε blogger, δεν είστε? Διακρίνατε μία κερκόπορτα ανωνυμίας και τη δρασκελίσατε αμέσως.
Αναθάρρησα και σχεδόν χαμογέλασα ανακουφισμένη. Α περί αυτού πρόκειται, είπα. Ε σιγά τον πολυέλαιο. Ακούστε κύριε ανακριτά, εγώ δεν εκβιάζω και δεν ζητάω αμοιβές για να εξαγοραστεί η σιωπή μου μέσω μπλόγκ. Άλλωστε, δεν έχω κάν σημαίνουσες πληροφορίες για σημαίνοντα πρόσωπα. Είμαι -πως να σας το πω;- μία ασημαντότητα, που ενίοτε από χόμπυ σκέφτεται και μοιράζεται τις σκέψεις της με άλλες ασημαντότητες, που κάνουν το ίδιο.
Το χαμόγελό του με πάγωσε:
- Μα περί αυτού ακριβώς πρόκειται. Μας ενοχλεί αφόρητα η .. άνοδος της "ασημαντότητας" και κυρίως μας ενοχλεί η κατάπτυστη πρωτοβουλία του "σκέπτεσθαι".
- Μα τι λέτε; φώναξα εκνευρισμένη. Απαιτώ να φύγετε αμέσως από το σπίτι μου.
- Χμ αυτό δεν σας επιτρέπεται, είπε ο μεγαλόσωμος φύλακας, αφού έχετε συλληφθεί.
- Πώς είναι δυνατόν να έχω συλληφθεί; αντέτεινα καθώς θυμόμουν ασυνείδητα να επαναλάβω απόλυτα την στιχομυθία του Γιόζεφ Κ. από τη "Δίκη" του Κάφκα.
Ένας ιερέας εισβάλει στη σκηνή. Νοιώθω μία απρόσμενη ανακούφιση. Μοιάζει ενήμερος για τα τεκταινόμενα. Βουτώ το χέρι του και ασυλλόγιστα σχεδόν επαναλαμβάνω .. Κάφκα.
- Ωστόσο, δεν είμαι ένοχη, είναι πλάνη.
- Παρεξηγείς τα γεγονότα, μου εξηγεί ο ιερέας, σαν να γνωρίζει ότι είναι σειρά του να μου εξιστορήσει τον μύθο του Κάφκα. "Η απόφαση δεν έρχεται μονομιάς· η διαδικασία οδηγεί σιγά σιγά στην απόφαση» προσθέτει -ερμηνεύοντας άψογα τον ρόλο του- κι αρχίζει την αφήγηση:

"Μπροστά στο νόμο στέκει ένας θυρωρός, σ' αυτό το θυρωρό έρχεται ένας χωρικός και ζητά να μπει μέσα. Μα ο θυρωρός λέει πως δεν μπορεί να τον αφήσει τώρα να μπει. Ο άνθρωπος συλλογιέται και ύστερα ρωτά μήπως θα μπορούσε να μπει αργότερα. «Ίσως», λέει ο θυρωρός, «τώρα όμως όχι». Η πόρτα είναι ανοιχτή όπως πάντα και καθώς παραμερίζει ο θυρωρός, σκύβει ο άνθρωπος, για να κοιτάξει μέσα από την πόρτα. Μόλις το αντιλήφθηκε αυτό ο θυρωρός, γελά και λέει: «Αν το τραβά η όρεξή σου, δοκίμασε να μπεις, μ' όλο που σου το απαγόρεψα. Πρόσεξε όμως: είμαι δυνατός. Και δεν είμαι παρά ο πιο κάτω απ' όλους τους θυρωρούς. Από αίθουσα σ' αίθουσα είναι κι άλλοι θυρωροί, ο ένας πιο δυνατός από τον άλλο. Τη θέα του τρίτου μόλις, ούτ' εγώ μπορώ να την αντέξω». Τέτοιες δυσκολίες δεν τις περίμενε ο χωρικός. Ο νόμος ωστόσο πρέπει να 'ναι στον καθένα και πάντα προσιτός, σκέπτεται, και καθώς τώρα κοιτάζει προσεχτικά το θυρωρό, τυλιγμένο στο γούνινο πανωφόρι του, τη μεγάλη σουβλερή του μύτη, τη μακριά, αραιή, μαύρη, τατάρικη γενειάδα, αποφασίζει να περιμένει καλύτερα ίσαμε να πάρει την άδεια να μπει. Ο θυρωρός του δίνει ένα σκαμνί και τον αφήνει να καθίσει πλάι στην πόρτα. Εκεί δα κάθεται μέρες και χρόνια. Κάνει πολλές προσπάθειες να του επιτρέψουν να μπει, και κουράζει το θυρωρό με τα παρακάλια του. Ο θυρωρός του κάνει συχνά μικρορωτήματα, σαν αυτά που κάνουν οι μεγάλοι κύριοι, και στο τέλος του λέει ολοένα πως δεν μπορεί ακόμα να τον αφήσει να μπει. Ο άνθρωπος, που ήταν καλά εφοδιασμένος για το ταξίδι του, ξόδεψε όλα, ακόμη κι ό,τι πολύτιμο είχε, σε δωροδοκίες για το θυρωρό. Εκείνος τα δέχεται όλα και ύστερα λέει: «Τα δέχομαι μόνο και μόνο για να μη νομίσεις πως παράλειψες τίποτα». Όλα αυτά τα πολλά χρόνια ο άνθρωπος παρατηρεί το θυρωρό σχεδόν αδιάκοπα. Αποξεχνά τους άλλους θυρωρούς, κι αυτός ο πρώτος τού φαίνεται το μοναδικό εμπόδιο για να μπει στο νόμο. Καταριέται την κακή τύχη. Τα πρώτα χρόνια χωρίς συγκρατημό και δυνατά, αργότερα, όσο γεράζει, μουρμουρίζει μόνο. Αρχίζει να παιδιαρίζει και, μια και μελετώντας χρόνια το θυρωρό γνώρισε και τους ψύλλους του γούνινου γιακά του, παρακαλεί και τους ψύλλους να τον βοηθήσουν και ν' αλλάξουν τη γνώμη του θυρωρού. Τέλος, το φως λιγοστεύει και δεν ξέρει αν γύρω του αλήθεια σκοτεινιάζει, ή αν μονάχα τα μάτια του τον απατούν. Ωστόσο, αναγνωρίζει τώρα μια λάμψη μέσα στο σκοτάδι, που ξεχύνεται άσβεστη μέσα από του νόμου την πόρτα. Δεν έχει πια πολλή ζωή. Πριν από το θάνατό του σμίγουν οι πείρες όλης του της ζωής σε ένα ρώτημα, που δεν είχε κάνει ως σήμερα στο θυρωρό. Του γνέφει, γιατί δεν μπορεί πια ν' ανασηκώσει το ξυλιασμένο του κορμί. Ο θυρωρός πρέπει να σκύψει πολύ κοντά του, γιατί το ύψος του ανθρώπου έχει πολύ αλλάξει. «Τι θες λοιπόν ακόμα να μάθεις;» ρωτά ο θυρωρός, «είσαι αχόρταγος...» «Όλοι μάχονται για το νόμο», λέει ο άνθρωπος, «πώς τυχαίνει να μη ζητά κανένας άλλος εκτός από μένα να μπει;» Ο θυρωρός νιώθει πως ο άνθρωπος αγγίζει κιόλας στο τέλος και, για να φτάσει την ακοή του που χάνεται, ουρλιάζει: «Κανένας άλλος δε μπορούσε να γίνει δεκτός εδώ, γιατί η είσοδος ήταν για σένα προορισμένη. Πηγαίνω τώρα να την κλείσω».

Ο Όρσον Ουέλς το διαβάζει υπέροχα εδώ:



Ξυπνώ ιδρωμένη και κοιτάζω γύρω μου. Αχ πάλι η τηλεόραση έμεινε ανοιχτή. 
"Εφιάλτης ήταν" σκέφτομαι.
Θυμάμαι καρέ καρέ το τρομακτικό σκηνικό του. Και πάνω που καθησυχασμένη βουλιάζω στο μαξιλάρι για να ξανακοιμηθώ, μία αναιδής φωνούλα (όμοια με εκείνη του δικαστή του Κάφκα) μου ψιθυρίζει:
- Αν κρίνει κανείς απ’ τα χείλη σας, θα καταδικαστείτε ασφαλώς, και μάλιστα σύντομα.

Υ.Γ. Μ αρέσει η μάσκα μου. Αν με αναγνωρίσετε στα Προπύλαια θα πρόκειται περί πλάνης

Την φορώ μόνο κατ' οίκον και ομολογώ πως νοιώθω μία χαρά.

Permalink για το "Ποιός φοβάται τη Βιρτζίνια .. Blog?"

Παρασκευή, Δεκεμβρίου 7

Όταν η αγροτιά κάνει ... Τέχνη!!

Στον τόπο μου για χρόνια η αγροτιά και η μιζέρια πήγαιναν χέρι χέρι. Μόχθος χωρίς αμοιβή, άνθρωποι απαίδευτοι (από την παιδεία κι όχι από το παίδεμα) και κινητοποιήσεις που ξέφευγαν από κάθε έλεγχο.



Ευτυχώς, κάποτε τα πράγματα αλλάζουν. Είδα πρόσφατα το νέο Οινοποιείο της Ένωσης Ηρακλείου και .. εντυπωσιάστηκα. Η μεγαλύτερη κρητική συνεταιριστική οργάνωση μπήκε στον κόπο να παντρέψει την Τέχνη του κρασιού με την αντίληψη των Εικαστικών για την οινοποίηση. Έφτιαξε σύγχρονες εγκαταστάσεις, μάζεψε τους καλύτερους τεχνοκράτες και επιστήμονες και πρωτοτύπησε "ντύνοντας" τον χώρο με γλυπτά και έργα Τέχνης με θέμα το κρασί. Το αποτέλεσμα ... μιλάει μόνο του. Χάρμα ειδέσθαι !!!

Υ.Γ. Για να μην λέτε πως .. χάνομαι γιατί ρεμβάζω :)

Permalink για το "Όταν η αγροτιά κάνει ... Τέχνη!!"

Παρασκευή, Μαρτίου 30

"Έρχονται οι μέρες που δικάζουν ... "

Χάζευα αφηρημένα την οθόνη. Κεντρικό δελτίο ειδήσεων. Στο πλάνο οι "πολεμικές σκηνές" των τελευταίων διαδηλώσεων. Στα παράθυρα οι "συνήθεις ύποπτοι" σχολιαστές της τηλεδημοκρατίας και στο κέντρο ένας ένστολος να μιλάει για το πως η αστυνομία οφείλει να πατάσσει την "πολιτική βία". Σε μία δεύτερη προσεκτική ματιά τον αναγνώρισα. Ο Γιώργος!!

----------------------------------------------------

Νοέμβρης του 1982. Στο σχολείο επικρατεί αναβρασμός. Το 15μελές θέτει αίτημα συμμετοχής στις εκδηλώσεις που θα γίνουν για την επέτειο του Πολυτεχνείου. Η "λύκαινα" (Λυκειάρχης) διαφωνεί. Ο Γιώργος -δευτεροετής της πρώτης Λυκείου- οργίζεται όταν ο "φιλοχουντικός" θρησκευτικός μας του πετάει κατάμουτρα: "να οργιάσετε θέτε πάλι, αλήτες ε αλήτες". Σηκώνει το χέρι να τον χτυπήσει. Επεμβαίνουν οι ψυχραιμότεροι. Ο Θρησκευτικός καλεί την Αστυνομία. Του εξηγούν ότι δε μπορούν να μπουν στο σχολείο. Φεύγει για το Αστυνομικό τμήμα όπου και υποβάλει μήνυση. Κλειδωνόμαστε με τον Γιώργο στην αίθουσα τελετών. Απόγευμα Τρίτης. Σε λίγο θα χτυπήσει το τελευταίο κουδούνι. Στέλνουμε το μαντάτο σε όλες τις αίθουσες: να μη φύγει κανείς.
Διακόσια παιδιά αποφασίζουν να περάσουν την νύχτα στο σχολείο. Να προστατεύσουν τον Γιώργο όσο διαρκεί το αυτόφωρο. Δεν είμαι πια σίγουρη αν πράγματι υπήρχε αστυνομία που τον περίμενε έξω από το προαύλιο. Δεν ξέρω καν αν υπήρξε όντως μήνυση.
Στέλναμε ένα μαντατοφόρο σε κάθε γειτονιά να πει τα νέα στα σπίτια μας. Νοιώθαμε αγωνιστές και ... εξεγερμένοι. Το πέμπτο "πρότυπο" σχολείο των Αθηνών το παζαρεύαμε για δικό μας Πολυτεχνείο. Κατά τις 9 το βράδυ η "λύκαινα" το πήρε απόφαση και έβαλε το λουκέτο στην αυλόπορτα. Κλειδωθήκαμε όλοι μέσα. Οι γονείς άρχισαν να καταφτάνουν και να κρεμιούνται στα κάγκελα. Τα βλαστάρια τους ντύνονταν το ύφος του "επαναστάτη". Εξηγούσαμε βιαστικά "δεν θα ρθω απόψε. Έχω εξέγερση".
Από το πουθενά βρεθήκανε κάτι κιθάρες. Οκλαδόν μία διακοσαριά τρελόπαιδα στην μεγάλη αίθουσα να τραγουδάμε τους σκοπούς του Βασίλη:

10. Vassilis Papak...

Ξημέρωνε Τετάρτη 17 του Νοέμβρη. Κανείς μας δεν κοιμήθηκε. Το πρωί σαν άνοιξε η μεγάλη καγκελόπορτα τρέξαμε όλοι στο σταθμό του τρένου. Μάτια κόκκινα από τη νύστα και κόκκινα γαρύφαλλα. Κατεβήκαμε στη Βικτώρια. Συναντήσαμε τα άλλα σχολεία. Μπροστάρης δικός μας ο Γιώργος. Και στο κατόπι του εμείς .. επαναστάτες χωρίς αιτία.
Πλάι του ο "έρωτάς του": η Νικολέτα. Ήσυχη, ήρεμη και λιγότερο της επαναστάσεως.

----------------------------------------------------------------------------------------

Ο ίδιος Γιώργος στην οθόνη μου 26 χρόνια μετά, μιλάει για την "κοινωνική απαίτηση να κατασταλεί η ... πολιτική βία". Με μία υποψία από το ίδιο πάθος που δονούσε τη φωνή του όταν έβγαζε πύρρειους λόγους για το δικαίωμά μας στην "επανάσταση". Μπάτσος καριέρας ο Γιώργος. Θεωρεί πλέον ότι προστατεύει το έννομο συμφέρον της καθεστηκύιας τάξεως. Αποκηρρύσει μετά βδελυγμίας τους "μικρούς επαναστάτες". Πιο αιτιολογημένοι ίσως αυτοί από μας τότε. Αποπροσανατολισμένοι εξίσου. Απελπισμένοι περισσότερο.
Στέλεχος του Ριζοσπάστη πια η Νικολέτα. Ένθερμα ταγμένη "στο δίκιο του εργάτη, του αγρότη και του φοιτητή". Κολλημένη χρόνια στις ίδιες "κασέτες" ... που θα λεγε κι ο ποιητής. Και στο βάθος η ιστορία να επαναλαμβάνεται και μόνο εμείς να αλλάζουμε οπτικές γωνίες και ρόλους. Κι οι μέρες που δικάζουν στο κατόπι μας. Δεν έρχονται πια ... Ήρθαν.

Permalink για το ""Έρχονται οι μέρες που δικάζουν ... ""

Τετάρτη, Μαρτίου 21

Τώρα δημόσια θα 'χουν μικρόφωνο μόνο οι γνωρίζοντες ...

Δύο σχολές σκέψης γράφει ο Μίκης Θεοδωράκης πως ερίζουν για το βιβλίο ιστορίας της ΣΤ' Δημοτικού. Ως διαπίστωση μου πιστοποιεί από μόνη της μία απόλυτη ... νεοελληνικότητα. Χρόνια θαμπώνομαι με τον τρόπο που "στρατοπεδεύουμε" πια, ωσάν αναγκασμένοι από εσώτερες ανάγκες να διχαστούμε. Λες κι οι ταυτότητες μας πλέον απαρτίζονται από τις απαντήσεις που δίνουμε στα διλήμματα της πολιτισμένης ρητορικής.

- Πράσινος ή Γαλάζιος?
- Ολυμπιακός ή Παναθηναϊκός?
- Ευρωπαίος ή Ευρωσκεπτικιστής?
- Άθεος ή θρησκευάμενος?

Δυσκολεύομαι να παρακολουθήσω τις εξελίξεις. Φταίει η υπερ-πληροφόρησή μου πια. Δέχομαι καταιγιστικά πυρά και δεν ξέρω πως να τα επεξεργαστώ. Πρέπει κάπου να ξοδεύω τον χρόνο. Για να συναγελάζονται ευτυχείς όσοι μου τον μανατζάρουν.

- Πρέπει να θυμάμαι πότε είναι η Εαρινή του Ισημερία και πότε η παγκόσμια μέρα της ποίησης.
- Πρέπει να συνταχθώ στις αίθουσες των 300 για να πω την ατάκα μου σαν κλείσει η αυλαία.
- Πρέπει να γυρίσω στα θρανία και να διαβάσω την ιστορία της ΣΤ για να χω όπλα στη λεκτική φαρέτρα μου.
- Πρέπει να μάθω φαρσί το νέο νόμο που δεν θα αλλάξει τίποτα στην Παιδεία για να χαρίσω ένα χαμόγελο στους φοιτητές που πάλι θα ψάχνουν τα ... Πολυτεχνεία τους.
- Πρέπει να ψηφίσω εγκαίρως για την Ακρόπολη. Ολέθριο θα ταν τα κινεζάκια του 2100 να αγνοήσουν το θαύμα της.

Κι ο μακαρίτης ο Αναγνωστάκης με προειδοποιούσε σαν έγραφε την απόφαση:

Εἶστε ὑπὲρ ἢ κατά;
Ἔστω ἀπαντεῖστε μ᾿ ἕνα ναὶ ἢ μ᾿ ἕνα ὄχι.
Τὸ ἔχετε τὸ πρόβλημα σκεφτεῖ
Πιστεύω ἀσφαλῶς πὼς σᾶς βασάνισε
Τὰ πάντα βασανίζουν στὴ ζωὴ
Παιδιὰ γυναῖκες ἔντομα
Βλαβερὰ φυτὰ, χαμένες ὦρες
Δύσκολα πάθη, χαλασμένα δόντια
Μέτρια φίλμς. Κι αὐτὸ σᾶς βασάνισε ἀσφαλῶς.
Μιλᾶτε ὑπεύθυνα λοιπόν. Ἔστω μὲ ναὶ ἢ ὄχι.
Σὲ σᾶς ἀνήκει ἡ ἀπόφαση.
Δὲ σᾶς ζητοῦμε πιὰ νὰ πάψετε
Τὶς ἀσχολίες σας, νὰ διακόψετε τὴ ζωή σας
Τὶς προσφιλεῖς ἐφημερίδες σας· τὶς συζητήσεις
Στὸ κουρεῖο· τὶς Κυριακές σας στὰ γήπεδα.
Μιὰ λέξη μόνο. Ἐμπρὸς λοιπόν:
Εἶστε ὑπὲρ ἢ κατά;
Σκεφθεῖτε το καλά. Θὰ περιμένω.

Ρέμπελος ή μαντρωμένος? Να κατέχω ή να αγνοώ?

papakonstantinou-m...

Πόσα διλήμματα με απαιτούν; Στα πόσα θα ξεχάσω τελείως να ζω;

Permalink για το "Τώρα δημόσια θα 'χουν μικρόφωνο μόνο οι γνωρίζοντες ..."

Σάββατο, Μαρτίου 10

Το προξενιό...

Την Φωτεινή θαρρώ την ήξερα από .. πάντα. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, έστω.
Μία όμορφη ψηλόλιγνη φιγούρα όλο σκέρτσο και χαμόγελα. Μεγάλωσα κανακεμένη στην αγκαλιά της. Όχι μεταφορικά. Κυριολεκτικά. Οι μάνες κάποτε θυμώνουν ή νευριάζουν με τα καπρίτσια μας αλλά .. οι θείες ποτέ. Κι η Φωτεινή αυτό ήταν: Η ανύπαντρη θεία που λάτρευε όλα της τα ανήψια. Με την ζυγαριά λίγο να γέρνει ζαβολιάρικα στο μέρος μου.
Αυτές οι "ζαβολιές" μας είναι που έκαναν τη διαφορά. Έφτιαχναν ένα συνωμοτικό κώδικα επικοινωνίας ανάμεσά μας. Από τις εποχές που αρνιόμουν πεισματικά να "πιω το γάλα μου" κι εκείνη βοηθούσε να το .. ξεφορτωθώ, μέχρι τις εποχές των .. προξενιών.

Κόντευε τα τριάντα κι εγώ τα δέκα μου χρόνια, αλλά ήταν σαν να αλλάζαμε ταυτόχρονα
σελίδα κι οι δυό μας. Εκείνη, καθώς έχανε τις αντιστάσεις της στην ακατάσχετη κουβέντα για το ... ράφι -που πάντα άνοιγε το σόι παρουσία της- κι εγώ γιατί άρχιζα να ψιλοκαταλαβαίνω ότι ήταν καιρός να της ανταποδώσω κάθε εκδούλευση του πρόσφατου παρελθόντος μας.
Και πράγματι, η Φωτεινή κουράστηκε να αντιστέκεται στις πιέσεις. Και καθώς ήταν όμορφη γυναίκα, τα προξενιά και οι επίδοξοι γαμπροί στοιχίζονταν στη γραμμή και προσδοκούσαν το "yes i do". Μόνο που τότε η "ιεροτελεστία" .. διέφερε κομματάκι.
Την αρχή έκανε η γυναίκα του Μπακάλη μας: η κυρά Καίτη. (Παρατηρώντας την Παπαδιά στο "καφέ της Χαράς" το μυαλό μου επέστρεφε συχνά στην κυρά Καίτη. Ίδιο σουλούπι. Και το παρατσούκλι αυτής: Ρώυτερ). Ήξερε άμεσα ποιό "οχυρό" πολιορκείται και ποιό κοντεύει να πέσει στα δίχτυα του προξενιού. Και -ω του θαύματος- είχε πάντα κατά νου τον κατάλληλο σύζυγο.
Το μαντάτο το ξεφούρνιζε ... περνώντας τυχαία να πιεί έναν καφέ στο σπίτι της "υποκύψασας". Δράση με βάση οργανωμένο σχέδιο. Πρώτα άρχιζε τα παινάδια: "και τι νοικοκυρά που είσαι" ή "έχει να λέει η γειτονιά για το πόσο αγαπάς τα ανήψια σου". Μετά προχωρούσε σταδιακά στο παρασύνθημα: "άλλο όμως τα δικά σου τα παιδιά κι άλλο τα ανήψια. Κι είσαι κι όμορφη. Ουρά θα κάνουν οι λεγάμενοι, αρκεί να το θελήσεις". Και πες πες κάποτε .. έπεφτε το φρούριο.
Η Φωτεινή, βέβαια για να ακριβολογούμε, δεν "έπεσε". Απλά στέρεψε από δικαιολογίες και είπε με τα πολλά να δοκιμάσει. Ήταν λίγο στη μέση κι η περιέργεια, νομίζω.
Κι έτσι αρχίσαν όλα. Πρώτη επαφή στο σπίτι μας. Σε ουδέτερο έδαφος. Η Κυρά Καίτη με τον γαμπρό παραμάσχαλα, η μάνα μου κι εγώ παρούσες για το "ξεκάρφωμα" και η ενδιαφερόμενη με ύφος αμνού που οδεύει σε σφαγή.
Κάπου ανάμεσα στα σοβαρά λογύδρια και τις παραινέσεις της μάνας μου, κρυφογελούσαμε όλες με το .. αστείον του πράγματος, περιμένοντας το "κελεπούρι". Και μόλις χτύπησε το κουδούνι η προξενήτρα, η Φωτεινή σε μία στιγμή πανικού με βούτηξε από το χέρι και μου 'πε:
"Εσύ θα με σώσεις. Αν δεις να βγάζω μαντήλι και να σκουπίζω τη μύτη μου θα αρχίσεις να λες πως πονάει η κοιλίτσα σου. Και κοίτα κακομοίρα μου, να τους διώξεις από τις φωνές άρον άρον".
Εκείνη την πρώτη φορά ήμουν απροετοίμαστη, αλλά ως "εκκολαπτόμενη γυναίκα" το
θέατρο δεν το 'χα για άγνωστη τέχνη. Ο γαμπρός εμφανίστηκε μπροστά μας με μία τεράστια
ανθοδέσμη και κακώς δεν μπήκε στον κόπο να κρυφτεί πίσω της, όπως γινόταν στις παλιές ελληνικές ταινίες. Φυσιογνωμία αξέχαστη. Η κυρά- Καίτη τον είχε περιγράψει ως καλαμπουρτζή, ανοιχτοχέρη, γλεντζέ αλλά δεν είχε απαντήσει στις ερωτήσεις περί εμφάνισης. Μέγας διπλωμάτης η προξενήτρα!! Και τι να πει άλλωστε? Κοντός, χοντρός και άσχημος? Και ... βλάχος. Την Φωτεινή, θαρρώ, πως περισσότερο από όλα την πείραξε αυτό. Όλο κάτι τραύλιζε ο λεγάμενος αλλά ήταν τόσο βαρύ το ... τσελιγκέικο που δεν καταλαβαίναμε τίποτα. Και δεν άργησε και πολύ να φανεί το μαντήλι. Έμπηξα κι εγώ φωνές και κλάματα και γρήγορα η προξενήτρα αποφάσισε πως "αφού είναι το παιδί άρρωστο, να πηγαίνουμε κι εμείς". Το "μυστικό" βέβαια έμεινε μεταξύ μας και για το χατήρι της βρέθηκα να πίνω όλη νύχτα σούπες και φασκόμηλα, για να συνέλθω από την ξαφνική "αδιαθεσία".
Το κόλπο όμως πέτυχε και τις επόμενες μέρες ακόμη κι η μάνα μου δεν τόλμησε να ξαναμιλήσει για το σουλούπι του γαμπρού, παρά μόνο χαμογέλαγε όσο του σουρνε τα εξ αμάξης η Φωτεινή. Πέρασε μήνας. Ξεχάστηκε το χουνέρι κι η κυρά Καίτη κατέφτασε με αναπτερωμένο το ηθικό να πιει καφέ και να φέρει φρέσκα μαντάτα: "Καλό παιδί, Φωτεινή μου. Και κούκλος. Θα στε ζευγάρι από τα λίγα. Άκου κι εμένα που κόβει το μάτι μου".

Την θυμάμαι καθισμένη σε μία ντιβανοκασέλα να κοιτάζει τη μάνα μου παραπονιάρικα, σαν να της έλεγε "πάλι τα ίδια θα περάσουμε". Ενέδωσε όμως και τούτη τη φορά, αφού προηγουμένως το άπαν σύμπαν του σογιού συνωμότησε να τηνε καταφέρει. Και στολίστηκε με μισό χαμόγελο να συναντήσει τον "κούκλο". Σε μία στιγμή μονάχα, την έπιασε πάλι η λιγοψυχιά και με τράβηξε κοντά της. "Αν βγάλω μαντήλι, ξέρεις τι να κάνεις" μου ψιθύρισε βιαστικά. Αλλά όταν τον είδα, κι εγώ η ακάτεχη πιτσιρίκα ξέχασα τα μαντήλια και τα σχέδια της άτακτης υποχώρησης. Κούκλος αληθινός. Ψηλός, όμορφος, καλοντυμένος. Τον κοίταζα καθισμένο απέναντι της και καμάρωνα τον νέο μου ... θείο. Το 'χα για σίγουρο πια, τούτο το συνοικέσιο. Κι η Φωτεινή όμως. Ούτε σκέψη για μαντήλι.
Λίγες μέρες μετά σταμάτησε έξω από το σπίτι μας μία απαστράπτουσα κουρσάρα κι ο "γαμπρός" ήρθε κουβαλώντας και το απαραίτητο λουλουδικό για να την πάει βόλτα. Κι έπειτα η κουρσάρα εμφανιζόταν όλο και πιο συχνά. Τα ραντεβού πύκνωναν. Ώσπου ενα βράδυ η Φωτεινή γύρισε σε μαύρο χάλι. Ρούχα κουρέλια και πρόσωπο μπλαβισμένο από τα χτυπήματα. Έκλαιγε στην αγκαλιά της μάνας μου και έλεγε "δεν του σηκώνεται αλλιώς". Μπήκα μέσα με όλη την αφέλεια της ηλικίας μου να ρωτήσω τι "δεν σηκώνεται". Απάντηση δεν πήρα αλλά το σκηνικό εκείνης της νύχτας δεν θα το ξεχάσω ποτέ.

Όλοι την άφησαν ήσυχη τη Φωτεινή, μετά από αυτή την τραγωδία. Κανείς δεν τολμούσε πια να μιλήσει ξανά για προξενιό. Επιστρέψαμε σιγά σιγά στη ρουτίνα μας κι εγώ απολάμβανα πάλι την αποκλειστικότητα σε όση αγάπη της περίσσευε. Πέρασαν χρόνια. Η ορθοστασία στα εργοστάσια γέμισε με τεράστιες φλέβες τις καλλίγραμμες γάμπες της. Την άκουγα συχνά να κλαψουρίζει στη μάνα μου για τη μοναξιά της. Έλεγε και για κάτι παντρεμένους γειτόνους που την είχαν στο στενό μαρκάρισμα. Αλλά η Φωτεινή "εκπτώσεις" δεν έκανε. "Εγώ θέλω άντρα δικό μου, έλεγε στη μάνα μου. Συντροφιά στα βράδια μου. Ξέρεις τι άσχημο πράγμα είναι η μοναξιά; Να γυρνάς στο σπίτι και να μη σε περιμένει κανείς; Να φτιάχνεις το φαϊ και να το τρως ολομόναχη; Να αρρωσταίνεις και να μη τρέχει κάποιος να σου δώσει ένα ζεστό φλισκούνι; Γερνάω πια και την τρέμω την ρημάδα τη μοναξιά".
Κι η μάνα μου με την ελαφράδα των ανθρώπων που ψωνίζουν από τις "έτοιμες" λύσεις ξανάπιασε με τρόπο την Κυρά Καίτη και μαζί ετοίμασαν το νέο προξενιό για τη Φωτεινή. Μόνο που τούτη τη φορά η "νύφη" είχε μαλακώσει κι ήταν αποφασισμένη να υποκύψει πριν ακόμη δει τον λεγάμενο. Έλειπα πλέον από το σπίτι αλλά η Φωτεινή με πήρε τηλέφωνο εκείνο το απόγευμα:
- Πιτσουνάκι (έτσι με λεγε πάντα) μάντεψε τι νέα σου χω.
- Τι είναι θεία; Μη μου πεις ότι παντρεύεσαι; είπα γελώντας
- Ναι κι ούτε μαντήλια θα κουνήσω απόψε, ούτε δυσκολίες θα φέρω, μου πε αποφασισμένη. Θα κλείσω τα μάτια και θα πάρω όποιον μου φέρουν, Άννα μου. Βαρέθηκα τη μοναξιά. Τίποτα και κανείς δεν μπορεί να ναι ασχημότερος από αυτήν.

Έτσι το κανε η Φωτεινή κείνη τη φορά. Έκλεισε κυριολεκτικά τα μάτια. Ο Αντώνης ήταν χήρος με μία κόρη στα 18 κι ένα γιό στα 25. Δούλευε χειριστής σε ένα σπάνιο μηχάνημα (δύο υπήρχαν σε όλη την Ελλάδα τότε) που χρησίμευε στην κατασκευή φραγμάτων. Ζωή τσιγγάνικη, με τσαντήρι σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, λόγω δουλειάς. Καλός άνθρωπος-υποθέτω- όταν ήταν ξεμέθυστος. Δηλαδή, κάτι σπάνιες και πολύ πρωινές ώρες. Ούτε στο γάμο τους δεν κατάφερε να κρατηθεί νηφάλιος. Τρέκλιζε ακόμη και μέσα στην εκκλησία.
Τη θυμάμαι τη Φωτεινή, εκείνη τη βραδιά, να γλυστράει το μαντηλάκι από την μανσέτα του νυφικού και να σκουπίζει με τρόπο τα μάτια της. Και κάθε που βγαινε το μαντηλάκι δειλά, μου ρχοταν να βάλω τις φωνές πως "πονάει η κοιλίτσα μου", μπας και τη σώσω κι από τούτο το χουνέρι. Λες κι ήξερα πόσο σκληρότερη είναι η μοναξιά στο "μαζί" που διάλεξε, από κείνη που 'χε τόσα χρόνια μόνη της.

Permalink για το "Το προξενιό..."

Πέμπτη, Μαρτίου 1

Ποιός θυμάται πια τον Μαρίνο Αντύπα;

Στον τόπο μου το "αγροτικό ζήτημα" παραμένει πάντα επίκαιρο. Άλλοτε γιατί καίμε τις Νομαρχίες, άλλοτε γιατί πανωγράφουμε τα λάδια κι άλλοτε γιατί πιάνουμε τα κουμπούρια για κτηματικές διαφορές.
Την τελευταία δεκαετία υποτονικότερα ίσως. Σαν κουρασμένοι πια οι αγρότες, παράτησαν τα συλλαλητήρια και ψάχνουν τρόπους επιβίωσης. Κάποτε με επιδοτήσεις που πασχίζουν να φουσκώσουν λιγουλάκι, κάποτε με "νεωτερισμούς" τρέχοντας σε προγράμματα επιμόρφωσης και κάποτε με πάρεργα που συμπληρώνουν το εισόδημα.
Δύσκολο να μιλήσεις στους ανθρώπους των αστικών κέντρων για την ζωή των αγροτών. Σκαμμένα πρόσωπα, μαυρισμένα από τον ήλιο και χέρια που αφήνουν μία αψάδα στις χαιρετούρες. Στις συνελεύσεις των συνεταιρισμών κάποτε με ξάφνιαζε το πλήθος από τις τραχιές φιγούρες τους με τα μαύρα πουκάμισα και τις πελώριες μουστάκες. Τώρα, όλο και λιγότεροι. Πιο εύκολα τους συναντάς στις λαϊκές αγορές πίσω από το ταμπελάκι "παραγωγός αγροτικών προϊόντων". Μ' ένα μόνιμα ματαιωμένο χαμόγελο, που υπολογίζει σε καθε αλισβερίσι τι ποσοστό ανήκει στην "Αγροτικήν Τράπεζα". Κι εκεί τους συναντάς συχνότερα. Διόλου τυχαίο ίσως ότι το επιβλητικότερο εν Ηρακλείω τραπεζικό κτήριο ανήκει στην ΑΤΕ.

Οι ίδιες φάτσες 30 χρόνια πριν ευτύχησαν να πιστέψουν το όνειρο του "αγροτοτουρισμού". Μόνο που οι τουρίστες τότε είχαν σακίδια κι ήταν πιο πεινασμένοι κι απ' τους ίδιους.
Μετά αγάπησαν -μέσα από πολιτικές κουβέντες- την εθνοσωτήριο Ευρωπαϊκή Ένωση, που τους αγκάλιασε με κάτι ελκυστικές επιδοτήσεις "για οριστική εγκατάλειψη" ή "για "αναδιάρθρωση των καλλιεργειών". Η Μαλβαζία, το Κοτσυφάλι και το Μαντηλάρι αφανίστηκαν από την οινική παραγωγή και στη θέση τους βάλθηκαν να φυτρώνουν αμερικάνικα κλήματα. Καρυδιές και χαρουπιές ξεπαστρεύτηκαν και ρίχτηκαν όλοι με τα μούτρα στις μπανάνες και τα θερμοκήπια.
Την "χρυσή εποχή" των ΜΟΠ γέμισε ο τόπος με 4Χ4 και τα σκυλάδικα με μαυροπουκαμισάδες που βροντούσε η τσέπη τους. Κι όταν τα πράγματα δυσκόλεψαν ήρθε η αναδοχή στις καλλιέργειες: πρόωρη αγροτική σύνταξη στον πατέρα και "νέος επιδοτούμενος αγρότης" ο γιός. Οι μισοί υποψιασμένοι τρέξαν να γραφτούν στα επιμορφωτικά προγράμματα και συνάμα κάνανε και καμιά αίτηση στο δημόσιο μπας και βρούνε δουλειά με σίγουρο μισθό. Οι υπόλοιποι μασούλαγαν πάλι τις επιδοτήσεις στα νυχτομάγαζα. Μέχρι που ο "πρόωρα συνταξιοδοτημένος" πατέρας έβλεπε το βιός του αμανάτι στην Τράπεζα. Κι όταν οι κρουνοί των επιδοτήσεων άρχισαν να στροφάρουν ανάποδα ξεκίνησαν οι μεγάλες κινητοποιήσεις.

Θυμάμαι για ώρες τις πομπές των αυτοκινήτων με τις μαύρες σημαίες να μπαίνουν από κάθε γωνιά της πόλης και να κατευθύνονται στο κέντρο. Μπλόκα παντού. Κι η μυρωδιά από τα καμμένα λάστιχα να γίνεται ένα με την ατμόσφαιρα. Σε μία τέτοια κινητοποίηση ξαφνιάστηκα βλέποντας μία ομάδα αγροτών να κουβαλάει φωτογραφίες του Μαρίνου Αντύπα. Τα ραδιόφωνα να ακούγονται στη διαπασών από τα φορτηγάκια και ο Κηλαϊδόνης να τραγουδά με την θεατράλε φωνή του:

Κολίγα γιος του πάππου μου ο παππούς
κολίγα γιος του πάππου μου ο πατέρας
κι ο παππούς μου κολίγας κι αυτός.

Και μονάχα εγώ του πατέρα μου γιος
έναν κλήρο είχα, λίγα στρέμματα βιος.
Ή "Τα Αγροτικά" του Μπακαλάκου με εκείνο το "όχι δεν πουλάμε". Οι τόνοι να ανεβαίνουν. Η σταφίδα να σωριάζεται στην πλατεία της Νομαρχίας, τα τσαμπιά της μπανάνας να εκτοξεύονται, τα δακρυγόνα να πέφτουν βροχή. Ο "κύρρριος Νομάρχης" του Παπακωσταντίνου να διαπραγματεύεται με τον Υπουργό Γεωργίας σε κατάσταση ομηρίας. Κι ο Μαρίνος Αντύπας να "εποπτεύει" το συλλαλητήριο σκαρφαλωμένος πάνω στα λάβαρα.

Σήμερα το πρωί (διόλου τυχαία από πλευράς ημερολογίου) μία φίλη μου δασκάλα σκέφτηκε να ζητήσει από τα παιδιά (δημοτικό) να γράψουν τι ξέρουν για τον Μαρίνο Αντύπα. Νωρίτερα αφιέρωσε δύο ώρες να τους μιλάει για τους κολίγες και τους τσιφλικάδες, το "αγροτικό ζήτημα" και το Κιλελέρ.
Άτιμη τοποθεσία το Κιλελέρ. Ένας από τους μαθητές της το συγκράτησε μάλλον ως "κίλερ". Της έγραψε λοιπόν ανάμεσα σε άλλα γλυκόπικρα ότι "ο Μαρίνος Αντύπας ήταν ένας "σήριαλ κίλερ" που σκότωσε τους Τούρκους (;;) και μετά μοίρασε τη γη σε όσους δεν είχαν τσιφλίκια κι έτσι έγιναν όλοι οι παππούδες μας ... τσιφλικάδες".
Υπό κανονικές συνθήκες σκας ένα χαμόγελο σε κάτι τέτοια και λες "δε βαριέσαι". Ή λες "όχι ρε γαμώτο" και τα παίρνεις στο κρανίο, με την διορατικότητα του στίχου.

Και μονάχα εγώ του πατέρα μου γιος
είμαι πια ένας αστός
είμαι πια καθεστώς.

* Ευτυχώς στη Λάρισα τουλάχιστον, θυμήθηκαν ότι σήμερα -εκτός από την πανηγυριώτικη "γιορτή" της γυναίκας- είναι και η επέτειος της δολοφονίας του Μαρίνου Αντύπα.

Permalink για το "Ποιός θυμάται πια τον Μαρίνο Αντύπα;"

Τετάρτη, Φεβρουαρίου 28

Η ζωή εν τάφω

Ο δε λέγει προς αυτάς· Μη τρομάζετε· Ιησούν ζητείτε τον Ναζαρηνόν τον εσταυρωμένον· ανέστη, δεν είναι εδώ· ιδού ο τόπος, όπου έθεσαν αυτόν.


Ναι, έχω τις αμφιβολίες μου. Μου τις καλλιέργησαν έντεχνα όπως ακριβώς και την πίστη μου. Τα θρησκευτικά που έμαθα στο Δημοτικό ήταν ένα όμορφο παραμυθάκι, φτιαγμένο να "εγγράψει υποθήκες" στην παιδικότητα μου. Στο κατηχητικό (σχεδόν υποχρεωτική η "φοίτηση" στα νιάτα μου) ο ιερέας δεν είχε πρόθεση για διάλογο. Μας μάθαινε μονότονα "Τα Χριστιανόπουλα" και μας αγριοκοίταζε αν είχαμε απορίες.
Μεγάλωσα φορώντας τα "καλά" μου κάθε πρωινό Κυριακής και μπαίνοντας σε εκκλησίες που μου προκαλούσαν δέος, για να ακούσω μία Θεία Λειτουργία, που αγνοούσα ακόμα τη γλώσσα της. Η πίστη και η κατάνυξη ήταν έννοιες που μου υπαγορεύτηκαν από τα πρέποντα. Ακριβώς όπως το όνομά μου και το βάπτισμα.

Με τον καιρό συνειδητοποίησα την χρησιμότητα του εγχειρήματος: ευφυής λύση στην επιτακτική ανάγκη μας να νικήσουμε την ιδέα του θανάτου. Νωρίτερα, είχα συναντηθεί με τις άλλες "απόλυτες" ανάγκες μου. Την ελπίδα για τα καλύτερα -που πάντα βαυκαλιζόμαστε να πιστεύουμε ότι είναι μπροστά μας- την αφόρητη δίψα να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε -ανυποψίαστοι συνήθως για το πόσο απαιτητική υπόθεση είναι η αγάπη- και την άρνηση να συμφιλιωθούμε με την μοναξιά μας.
Και κάπου στο βάθος, πάντα αναζητούσα δεκανίκι στα δύσκολα από τη "δοτή" μου πίστη. Είναι εκείνες οι στιγμές που σε νικούν στην καθημερινότητα και όπως οι δυνάμεις σου μοιάζουν "κατώτερες των περιστάσεων" σηκώνεις το βλέμμα και ενστικτωδώς σχεδόν, κάνεις αυτό που έμαθες από παιδί: προσεύχεσαι. Ελπίζοντας πως όλους τους καθημερινούς μικρούς θανάτους σου κάποιος τους εποπτεύει, κρυμμένος πίσω από το μπλε της νιρβάνας του. Και θα φτάσει μία παράκληση απλή για να παρέμβει και ν' αρχίσει τα θαύματα. Τι ωραία αφέλεια!! Και πόσο, αλήθεια, δύσκολο να την απαρνηθείς.

Ακούω συχνά ότι η Βίβλος παραμένει το πρώτο σε αναγνωσιμότητα βιβλίο όλων των εποχών. Δεν την μελέτησα και δεν είμαι ειδήμων. Αναρωτιέμαι ωστόσο, πόσο διαφορετικά πράγματα συγκράτησαν όλες οι γενιές των ανθρώπων, που απώθεσαν τις ελπίδες τους εκεί.
Ο κοινός τόπος των επιθυμιών μας συναντήθηκε -λένε- σε κείνο τον κενό τάφο. Αρκεί η σκέψη ότι Ένας νίκησε τους φόβους μας. Ότι Αναστήθηκε. Συνειδητοποιώ απο προχθές πόσο σπουδαίο είναι να 'χουμε κατά νου την Ανάσταση. Λες κι αν ο τάφος δεν ήταν κενός .. θα πεθάνουμε λιγότερο. Ή αν ο τάφος βρεθεί αλλού, θα χουμε εξασφαλισμένο one way ticket για την πύλη του Παραδείσου.

Ζω στην εποχή των αμφισβητήσεων. Κανονικά, ο Άπιστος Θωμάς θα πρεπε να ανακηρυχθεί προστάτης του 21ου αιώνος. Ήδη έκανε το θαύμα του για λογαριασμό του Ντάν Μπράουν και τώρα βάλθηκε να πάρει υπό τη σκέπη του και τον Τζέημς Κάμερον. Κι εμείς οι υπόλοιποι, μόνιμα αφιερωμένοι στη λατρεία του. Τραγικά δύσπιστοι και υποψιασμένοι. Απαιτούμε τεκμήρια αθωότητας κρίνοντας τους πάντες εξ ορισμού ενόχους.
Τα Ιερατεία συνωμότησαν, ο Μέγας Κωνσταντίνος έβαλε το χέρι του, τα Απόκρυφα Ευαγγέλια μας τα στέρησαν, το Ευαγγέλιο του Ιούδα έγινε λαϊκό ανάγνωσμα και ακόμη και το βιβλίο της Ουράντια μοιάζει πιστευτό. Οι λαοί των αποπροσανατολισμένων .. έτοιμοι να δεχτούν τα πάντα. Εκτός από το προφανές: ότι υπάρχει τάφος. Όχι αυτός . Ούτε και τούτος. Αλλά ο δικός μας τάφος. Κι ακόμη δυσκολότερο να τον αντιληφθείς, όχι στο τέρμα της διαδρομής σου, αλλά ενδιάμεσα: στη ζωή εν τάφω.

* Mουσικό κέρασμα το "Υποκριθείτε" από τον Παύλο Σιδηρόπουλο και η ζωή μου όλη by Άκης Πάνου, σε εκτέλεση live από Μητροπάνο και Τερζή.

-----------------------------------------------------------------------------------
Απόσπασμα από το βιβλίο του Στρατή Μυριβήλη "Η ζωή εν τάφω"

Προχώρεσα ως την άκρη του χαρακώματος του λόχου μας. Ως την έβγαση των συρματοπλεγμάτων. Εκεί είναι μια μυστική πόρτα που σφαλνά μ' ένα αδράχτι οπλισμένο με αγκαθωτά τέλια. Επειδή το μέρος είναι ένα νταμάρι όλο πέτρα και δε σκάβεται, σήκωσαν ένα προκάλυμμα με γεώσακους. 'Ετσι λένε κάτι σακιά γεμάτα με χώμα που μ' αυτά οχυρώνουν τα πετρώδικα χαρακώματα. Τα τσουβάλια αυτά κείτουντ' εδώ χρόνον - καιρό έτσι. Θα φάγαν υγρασίες, βροχάδες, χιόνια και ήλιους. 'Ηρθαν και σάπισαν από νερά, ο ήλιος τα τσουρούφλισε και τα 'καψε. Τραβώ το δάχτυλό μου πάνω τους. Λιώνει η λινάτσα. Σαν τα ξεθαμμένα ρούχα των πεθαμένων που ξεφτάνε, σταχτωμένα, με το πρώτο άγγιγμα. Είναι τσουβαλάκια φουσκωμένα κάργα, όπως τα πρωτογέμισαν. Αλλά πάλι κρεμάζουν σαχλά, μισοαδειανά. Κάτου από το δυνατό φεγγάρι μοιάζουν με ψοφίμια σκυλιών, άλλα πρισμένα κι άλλα ξαντεριασμένα, σωριασμένα τόνα πάνου στ' άλλο.

Από δω το θέαμα θα 'ναι πιο όμορφο. Τώρα το κρυμμένο ποτάμι ακούγεται καλύτερα όπως φωνάζει μακριά, μες από τη βαθιά κοίτη του. Θέλω να βγάλω το κεφάλι ψηλά από το προπέτασμα, να ιδώ πέρα. Αν μπορούσα μάλιστα θα καβαλίκευα το χαράκωμα. Ακουμπώ το μπαστούνι στο τοίχωμα, σηκώνουμαι στη μύτη της αρβύλας του γερού μου ποδιού και γαντζώνω τα δάχτυλα στους γεώσακους που 'ναι πάνω - πάνω. 'Ενας απ' αυτούς λιώνει με μιας κι αδειάζει τον άμμο του πάνω μου. Λοιπόν τότες έγινε μιαν αποκάλυψη! Μόλις ξεφούσκωσε αυτό το σακί, χαμήλωσε η καμπούρα του και ξεσκέπασε στα μάτια μου μια μικρήν ευτυχία. Αχ, μου 'καμε τόσο καλό στην ψυχή, λίγο ακόμα και θα πατούσα μια τσιριξιά χαρά.

'Ηταν ένα λουλούδι εκεί! Συλλογίσου. 'Ενα λουλούδι είχε φυτρώσει εκεί μέσα στους σαπρακιασμένους γεώσακους. Και μου φανερώθηκε έτσι ξαφνικά τούτη τη νύχτα που 'ναι γιομάτη θάματα. Απόμεινα να το βλέπω σχεδόν τρομαγμένος. Τ' άγγισα με χτυποκάρδι, όπως αγγίζεις ένα βρέφος στο μάγουλο. Είναι μια παπαρούνα. Μια τόση δα μεγάλη, καλοθρεμμένη παπαρούνα, ανοιγμένη σαν μικρή βελουδένια φούχτα.

Αν μπορούσε να τη χαρεί κανένας μέσα στο φως του ήλιου, θα 'βλεπε πως ήταν άλικη, μ' έναν μαύρο σταυρό στην καρδιά, με μια τούφα μαβιές βλεφαρίδες στη μέση. Είναι καλοθρεμμένο λουλούδι, γεμάτο χαρά, χρώματα και γεροσύνη. Το τσουνί* του είναι ντούρο και χνουδάτο. 'Εχει κι ένα κόμπο που δεν άνοιξε ακόμα. Κάθεται κλεισμένος σφιχτά μέσα στην πράσινη φασκιά του και περιμένει την ώρα του. Μα δεν θ' αργήσει ν' ανοίξει κι αυτός. Και θα 'ναι δυο λουλούδια τότες! Δυο λουλούδια μέσα στο περιβόλι του Θανάτου. Αιστάνουμαι συγκινημένος ξαφνικά ως τα κατάβαθα της ψυχής.

Ακουμπώ πάνω στο προπέτασμα σαν να κουράστηκα ξαφνικά πολύ.

Από μέσα μου αναβρύζουν δάκρυα απολυτρωτικά. Στέκουμαι έτσι πολλήν ώρα, με το κεφάλι όλο χώματα, ακουμπισμένο στα σαπισμένα σακιά. Με δυο δάχτυλα λαφριά, προσεχτικά, αγγίζω την παπαρούνα. Ξαφνικά με γεμίζει μια έγνια, μια ζωηρή ανησυχία πως κάτι μπορεί να πάθει τούτο το λουλούδι, που μ' αυτό μου αποκαλύφθηκε απόψε ο Θεός. Παίρνω τότες στη ράχη ένα γερό τσουβάλι (δαγκάνω τα χείλια από την ξαφνική σουβλιά του ποδιού), και τ' ακουμπώ με προφύλαξη μπροστά στο λουλούδι. 'Ετσι λέω θα 'ναι πάλι κρυμμένο για όλους τους άλλους. Χαμογελώ πονηρά. Κατόπι σηκώνουμαι ξανά στα νύχια κι απλώνω το μπράτσο έξω. Ναι. Το άγγισα λοιπόν πάλι! Τρεμουλιάζω από ευτυχία. Νιώθω τα τρυφερά πέταλα στις ρώγες των δαχτύλων. Είναι μια ανεπάντεχη χαρά της αφής. Μέσα στο χέρι μου μυρμιδίζει μια γλυκιά ανατριχίλα. Ανεβαίνει ως τη ράχη. Είναι σαν να πεταλουδίζουν πάνω στην επιδερμίδα τα ματόκλαδα μιας αγαπημένης γυναίκας. Φίλησα τις ρώγες των δαχτύλων μου. Είπα σιγά σιγά:

-Καληνύχτα... καληνύχτα και να 'σαι βλογημένη.

Γύρισα γρήγορα στ' αμπρί. Ας μπορούσα να κάμω μια μεγάλη φωταψία... Να κρεμάσω παντού σημαίες και στεφάνια! 'Αναψα στο λυχνάρι τέσσερα φιτίλια και τώρα πασχίζω να τη χωρέσω εδώ μέσα, μέσα σε μια τόσο μικρή γούβα, μια τόσο μεγάλη χαρά. Η ψυχή μου χορεύει σαν μεγάλη πεταλούδα. Χαμογελώ ξαπλωμένος ανάσκελα. Κάτι τραγουδάει μέσα μου. Τ' αφουγκράζομαι. Είναι ένα παιδιάτικο τραγούδι:

Φεγγαράκι μου λαμπρό....

Permalink για το "Η ζωή εν τάφω"

Άνθρωπος είμαι, φύσεως πετώσης και πεζής, Ηράκλειτος φιλόσοφος και δημοσιογράφος
κι όταν κανένας μ’ ερωτά "σ’ αρέσει βρε, να ζεις;" του απαντώ: "τρομάρα μου, αν έλειπε κι ο τάφος".
Γεώργιος Σουρής

Copyright © 2006 Oistros. Design by Andreas Viklund, crafted by Phivos.