Tabs: Blog | About Me |

Πέμπτη, Φεβρουαρίου 22

Ελληνική TV: Ανάγνωσμα επετειακόν και πένθιμον

Η ελληνική τηλεόραση θα μπορούσε να ήταν άψογη, αν δεν είχε δύο ελαττώματα. Δεν είναι ελληνική και δεν είναι τηλεόραση.ΦΡΕΝΤΥ ΓΕΡΜΑΝΟΣ

Την κοίταζα μ' άλλο μάτι σήμερα. Θρονιασμένη στο σαλόνι μου και στη ζωή μου όσα χρόνια θυμάμαι τον εαυτό μου. Πρόθυμη να με ψυχαγωγήσει κάποτε, να με ενημερώσει άλλοτε, να με αφήσει να την στήσω στον τοίχο εσχάτως. Ατάραχη κι ακάθεκτη. Μία "θεότρελη σαραντάρα" plus πια, που όμως με πήρε από το χέρι στα μικράτα μου και μεγαλώσαμε μαζί. Τότε με θάμπωνε ακόμα με τη μαγεία της. Και σίγουρα τη θάμπωνα κι εγώ, καθώς της υποσχόμουν αιώνια πίστη κι αφοσίωση. Ο κόσμος σαν να ανήκε και στις δυό μας. Να τον κατακτήσουμε και να μας κατακτήσει. Να τον αλλάξουμε και να μας αλλάξει. Η απόλυτη διαδραστικότητα!

Πρέπει να έκλεινα την πρώτη μου πενταετία όταν κατέφτασε μ' ένα φορτηγό των επιχειρήσεων Κιλίκογλου. Συσκευασμένη σε μία τεράστια χαρτόκουτα και συνοδευόμενη από ένα τραπεζάκι τροχήλατο. Οι μεταφορείς την κρατούσαν με δέος και την απίθωσαν καταμεσής στο σαλόνι. Πάλευαν ώρες μετά να στήσουν την κεραία της στην ταράτσα, γλιστρώντας ανάμεσα στα κεραμίδια και βρίζοντας. Στεκόμουν εμβρόντητη μπροστά της κι αδυνατούσα να καταλάβω τι θαυμαστό μπορεί να μου προσφέρει. Χάιδευα με το χέρι μου τα αρχικά της σαν να συστηνόμασταν δειλά: F.P. (Μία Ιταλίδα από την Κυψέλη ... έλεγε ο πατέρας μου χρόνια μετά).
Και κάποτε η οθόνη άνοιξε. (Καθίστε αναπαυτικά στον καναπέ γιατί η ταινία αρχίζει ....)
---------------------------------------------------------------------------------------
Η ελληνική τηλεόραση γεννήθηκε πριν από 48 χρόνια. Στις 23 Φεβρουαρίου του 1966, στις 6.30 το απόγευμα. Στη δεκαετία του '60 στην Aθήνα υπήρχαν μόνο 1.500 συσκευές, ενώ 15.000 ήταν πανελλαδικά. Η εποχή παρέμενε ανυποψίαστη για το "θαύμα" που είχε συντελεστεί και η πρώτη αναγγελία για την έναρξη του προγράμματος της ελληνικής τιβούλας πέρασε στα "ψιλά" γράμματα των εφημερίδων. Αργότερα έμαθα ότι τα δύο άκρα της ελληνικής επικράτειας (Κρήτη και Θεσσαλονίκη) είχαν μυηθεί νωρίτερα. Στην Κρήτη οι Αμερικάνοι λειτουργούσαν συστηματικά τον σταθμό τους στη Βάση των Γουρνών και στη Θεσσαλονίκη η ΔΕΗ λειτούργησε πειραματικά τον πρώτο σταθμό Ελληνικής τηλεόρασης το 1961 στα πλαίσια της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.



Η επίσημη «πρώτη» του ΕΙΡ
Οι Αθηναίοι διαβάζουν περιχαρείς σε πρωινό φύλλο της 23ης Φεβρουαρίου 1966:
«Τα πάντα για την σημερινή, πιο οργανωμένη εμφάνιση των πειραματικών εκπομπών του ΕΙΡ είναι έτοιμα. Ενας πομπός, 6 φορές ισχυρότερος από τον αρχικώς κατασκευασθέντα, είναι τοποθετημένος στο πιο ψηλό κτίριο των Αθηνών, στο Μέγαρο του ΟΤΕ... Στην πρωτεύουσα λειτουργούν αυτήν την στιγμή 1.200-1.500 συσκευές τηλεοράσεως... Το σημερινό πρόγραμμα θα έχει ως εξής:
18.30 Διεθνή επίκαιρα
18.45 Για σας κυρία μου
19.00 Αυστραλία (ταξιδιωτικό ντοκυμανταίρ)
19.25 Ο Αγγλος γλύπτης Χένρυ Μουρ
19.55 Παίζει η ορχήστρα Ανρύ Λεκά
20.15 «Ο κλέφτης». Μια βραζιλιάνικη ταινία μικρού μήκους
20.30 Τέλος του προγράμματος».
Ετσι και έγινε. Το ίδιο απόγευμα η οθόνη φωτίζεται.
Η Ελλάς καθηλώνεται από τη δύναμη της εικόνας. Στα καφενεία μπαίνουν τηλεοράσεις και αίφνης οι θαμώνες αυξάνονται θεαματικά. Στριμώχνονται δε, για να παρακολουθήσουν στην αρχή τα "Επίκαιρα". Και σταδιακά το πρόγραμμα εμπλουτίζεται. Το 1969 ο Νίκος Μαστοράκης επιχειρεί την πρώτη εξωτερική μετάδοση. Θέατρο Ακροπόλ και 6 κάμερες βγάζουν στον αέρα το πρώτο ελληνικό τηλεοπτικό σώου. Θα ακολουθήσει το τηλεπαιχνίδι «Μπίνγκο», που μάλιστα συγκέντρωνε τόσο υψηλά ποσοστά τηλεθέασης (74%) ώστε να απειλεί την ομαλή λειτουργία των κέντρων διασκέδασης, των κινηματογράφων και των θεάτρων, τις Κυριακές που προβαλλόταν.

Και οι τηλεοπτικοί αστέρες αρχίζουν να ανατέλλουν.Ο πρώτος τηλεπαρουσιαστής είχε εμφανιστεί σαφώς νωρίτερα στη συμπρωτεύουσα και δεν ήταν άλλος από τον Άλκη Στέα. Πρώτη πειραματική εκπομπή μαυρόασπρου τηλεοπτικού σήματος από την τηλεόραση, της ΔΕΗ, και πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της 25ης Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης το 1960. Η εκπομπή ήταν ένα τηλεφωνικό τηλεπαιχνίδι, προσφορά της καπνοβιομηχανίας «Ματσάγγου». Από το πρόγραμμα του σταθμού της ΔΕΗ, που λειτούργησε για 22 ημέρες, παρήλασαν υπουργοί, βουλευτές και πολλά μουσικά και χορευτικά συγκροτήματα. Ο πομπός κάλυπτε μια περιοχή 45 χιλιομέτρων γύρω από τη συμπρωτεύουσα. Λόγω ανυπαρξίας τηλεοπτικών δεκτών, η εταιρεία Φίλιπς εγκατέστησε στον χώρο της έκθεσης αλλά και σε κεντρικά σημεία της πόλης 100 δέκτες.

Στην Αθήνα ωστόσο, η πρώτη επίσημη εκπομπή της Τηλεόρασης Ενόπλων Δυνάμεων (αργότερα ΥΕΝΕΔ) «βγήκε» από τα στούντιο του τριώροφου κτιρίου της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού, την Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 1966, δίπλα στο Πεδίον του Άρεως. Και καθώς τα δίπολα έλκουν τον ανταγωνισμό οι κόντρες ανάμεσα σε Εθνικό Ίδρυμα Τηλεόρασης (ΕΙΡ) και Υπηρεσία Ενόπλων Ελληνικών Δυνάμεων (ΥΕΝΕΔ) δεν αργούν. Τα δύο κανάλια παίζουν ταυτόχρονα παρόμοια σήριαλ. «Άγνωστος πόλεμος» στο ένα, «Παράξενος Ταξιδιώτης» στο άλλο, «Η Γειτονιά μας» στην ΕΙΡ «Το κορίτσι της Κυριακής» στην ΥΕΝΕΔ, «Μπίνγκο» οι μεν «Τετράγωνα των αστέρων» οι δε.
Εν τω μεταξύ, η κουλτούρα αναζητεί τη θέση της στο τηλεοπτικό σκηνικό: Το 1967 η Μαρία Καραβία αναλαμβάνει το πρώτο πολιτιστικό μαγκαζίνο της ελληνικής τηλεόρασης, βραχύβιο βεβαίως λόγω πολιτικών συνθηκών. Ανάμεσα στους επιφανείς προσκεκλημένους της ο Γιάννης Τσαρούχης, ο Ηλίας Βενέζης, η Έλλη Λαμπέτη (η οποία θα παίξει την «Ανθρώπινη φωνή» του Κοκτό σε παγκόσμια ίσως τηλεοπτική πρώτη), ο Περικλής Βυζάντιος και η πριγκίπισσα Ειρήνη.
Στα πρώτα του δειλά βήματα το δελτίο ειδήσεων του ΕΙΡ είναι μια συρραφή από φιλμάκια των ξένων πρακτορείων. Από το 1968 γίνεται πλέον αισθητή η ανάγκη για εσωτερικές ειδήσεις. Πρώτος αρχισυντάκτης ο Ιάσων Μοσχοβίτης. Η ημίωρη «Ηχώ των γεγονότων» μεταδίδεται πρωί, μεσημέρι, απόγευμα, βράδυ και στο κλείσιμο του σταθμού.
Στις 20 Ιουλίου του '69 ο Ιάσων Μοσχοβίτης συνδέεται ζωντανά με τη Σελήνη. Στο στούντιο του ΕΙΡ στην 3ης Σεπτεμβρίου, με τη βοήθεια δύο ακουστικών, ένα στο κάθε αφτί (το ένα ο φυσικός ήχος από το «Απόλλων 10», το άλλο η φωνή του «οδηγού» από το Χιούστον που μέσω Eurovision εξηγεί αγγλιστί τι συμβαίνει), περιγράφει τον περίπατο του Νιλ Άρμστρονγκ στο φεγγάρι. Όποιος διαθέτει τηλεοπτική συσκευή την έχει ανοιχτή.

«Αθλητική Κυριακή»
Στις 27 Μαΐου 1966 ο πρωτοπόρος σπορτσκάστερ του ΕΙΡ Γιάννης Διακογιάννης παρουσιάζει στους στερημένους εγχώριους φιλάθλους το Παγκόσμιο Κύπελλο Αγγλίας. Τον Σεπτέμβριο είναι πλέον ο οικοδεσπότης της εκπομπής «Αθλητικά νέα». Σε λιγότερο από έναν μήνα η εκπομπή μεταφέρεται από Δευτέρα σε Κυριακή και σύντομα μετονομάζεται σε «Αθλητική Κυριακή». Το σήμα της εκπομπής επιλέγει η Ελένη Ροδίου, η σύζυγος του ιδρυτού της Lyra Αλέκου Πατσιφά, χωρίς όμως να αποκαλύψει ποτέ ποιος το είχε αρχικώς συλλάβει. Έκτοτε η Αθλητική Κυριακή παραμένει η μακροβιότερη εκπομπή της ελληνικής τηλεόρασης.
Με καταδυνάστευε για χρόνια το "πως μας ενώνει και πως μας δονεί του Διακογιάννη η φωνή" καθώς τα απογεύματα της Κυριακής οι γειτονιές της Αθήνας αντηχούσαν μόνο τις περιγραφές του. Οι Δευτέρες όμως ανήκαν αλλού. Στο κανάλι των Ενόπλων Δυνάμεων εμφανιζόταν η μελίρρυτος και αρχαιολάτρις Αλίκη Νικολαΐδου με μια μισάωρη εκπομπή εθνικόφρονος στοχασμού σε ένα κλίμα θρησκευτικής κατάνυξης. Η φωνή της είχε μία θεατρικότητα που μας συνέπαιρνε. Χρόνια μετά διάβασα κάπου ότι η ίδια ήταν τυφλή και εννοούσε να βγάζει άνετα τις εκπομπές, μιλώντας απο στήθους και χωρίς καν να διαπράττει εγκληματικά σαρδάμ ή χαώδη κενά.
Όταν εκείνο το απόγευμα στεριώθηκε η κεραία στις ζωές μας και πρωτοάνοιξε η F.P. συνάντησα το φοβερό και τρομερό βλέμμα του Άγγελου Αντωνόπουλου. Επιβλητικός μέσα στη στολή του ήρωα έπαιζε τον "συνταγματάρχη Βαρτάνη" στον Άγνωστο πόλεμο που έγραφε τότε ο Νίκος Φώσκολος. Μέσα του 1972 και η τηλεθέαση άγγιζε ως και το 83%. Τις Τετάρτες που παιζόταν το σήριαλ κινηματογράφοι και θέατρα έμεναν κλειστά. Το ένστολο φόντο της σειράς και η απήχησή της ενθουσίασε σύντομα τον ίδιο τον δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο, που ζήτησε να μετατεθεί η προβολή της για την Κυριακή (χωρίς να εισακουσθεί τελικά).

(1975-6). Πηγαίνω ήδη στο Δημοτικό. Η τηλεόραση έχει αποκτήσει ένα δαντελωτό σεμέν που κρέμεται χαριτωμένα στην οροφή της κι ένα άγαλμα σκύλου, που είναι must της εποχής και κοσμεί απαρέγκλητα κάθε σπίτι. Ο Βασίλης Γεωργιάδης σκηνοθετεί για την τότε ΕΙΡΤ την τηλεοπτική διασκευή από το μυθιστορήμα του Νίκου Καζαντζάκη "Ο Χριστός ξανασταυρώνεται". Ένας καλός λόγος να τελειώσουμε τα μαθήματα νωρίς κάθε Πέμπτη ήταν η υπόσχεση πως μετά μπορούμε να δούμε τον Αλέξη Γκόλφη που μας μάγευε στον πρωταγωνιστικό ρόλο (αργότερα εξαφανίστηκε από προσώπου γης). Την παράσταση όμως για πολλούς έκλεβαν το Γιουσουφάκι (Τζένη Φωτίου) και ο φρουρός του πασά (Κώστας Γκουσγκούνης).
Την ίδια εποχή οι Τρίτες θαρρώ είχαν ... σουρ. Το λεγε με τον πολύ ιδιαίτερο τρόπο του ο κυρ Γιώργης στο Λούνα Πάρκ, που ήταν από τις πλέον δημοφιλείς εκπομπές του ελληνικού «κουτιού», με ένα μαυρόασπρο λούνα παρκ «στημένο» από τον Μίνωα Αργυράκη. Ένα παράδοξο για τα δεδομένα της εποχής μείγμα τηλεπαιγνίου, σίριαλ και σόου που μόνο ένας Γιάννης Δαλιανίδης θα μπορούσε να σκαρφιστεί. Ο κυρ Γιώργης (Διονύσης Παπαγιαννόπουλος) ανακηρύσσεται στον πιο καλτ (αν και αντιδραστικούλη) θυμόσοφο της εγχώριας TV. Τον πλαισιώνουν η "πέρα βρέχει" σύζυγός του (Αννα Παϊτατζή), η μοντέρνα ανιψιά του Κάθριν (η Ρένα Παγκράτη με εκείνο το αλησμόνητο «Δέκα κρίκοι ένα τάλιρο»), το ερωτευμένο ζεύγος (Νίκος Δαδινόπουλος και Μαίρη Ευαγγέλου), η χαρτορίχτρα Μαρία (Αλέκα Στρατηγού), που μόνο για τον εαυτό της δεν προβλέπει τη μοίρα, κ.ά. Παρουσιαστής ο Βαγγέλης Βουλγαρίδης. Συνολικά 333 ωριαία επεισόδια που κράτησαν ως το 1981.

Στο μεσοδιάστημα απολαύσαμε Γρηγόρη Ξενόπουλο σε κάθε δυνατή τηλεοπτική μεταφορά δια χειρός Ερρίκου Ανδρέου. Οι Ζακυνθινές ηθογραφίες εισβάλλουν στη ζωή μας και το ιδίωμα του Ζάντε γίνεται καλαμπούρι της καθημερινότητας. Και τα καλοκαίρια τρέχουμε μαζικά να δούμε τους τόπους και να αγοράσουμε "μπουγαρίνι". Αιτίες: η Αφροδίτη (1977), Η Αναδυομένη (1978), Τυχεροί και άτυχοι και Μυστικοί αρραβώνες (1979), Λάουρα (1980), Η απερίγραπτη και Ο κόσμος και ο Κοσμάς (1981).
Την ίδια περίοδο η ΕΙΡΤ μας καθηλώνει με μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της ελληνικής τηλεόρασης, βασισμένη στη μυθιστορηματική τριλογία του Τάσου Αθανασιάδη: Οι Πανθέοι. Όλη η Ελλάδα αναμένει εναγωνίως το τηλεοπτικό «σμίξιμο» της Μάρμως Πανθέου (Κάτια Δανδουλάκη) με τον Κίτσο (Στέλιος Καλογερόπουλος). Σκηνοθετεί ο Βασίλης Γεωργιάδης.
Ταυτόχρονα (ή σχεδόν) κάνει τα πρώτα της βήματα και "η γειτονιά μας" στην ΥΕΝΕΔ. Θεωρείται ως και σήμερα η πιο αγαπητή κοινωνική σειρά στην ιστορία της τηλεόρασης, που συμπλήρωσε αισίως 550 ημίωρα επεισόδια. Αποτέλεσε πρότυπο μίμησης για τις σειρές που ακολούθησαν, κυρίως λόγω της απλότητας του σεναρίου και της αμεσότητας των χαρακτήρων. Σκηνοθέτης, ο Πέτρος Λινάρδος. Το σενάριο, που υπέγραφε ο Κώστας Πρετεντέρης, αφορούσε καθημερινές ιστορίες ανθρώπων που ζούσαν στην ίδια γειτονιά, όπου κυριαρχούσε το αρχοντικό της οικογένειας Δελακοβία. Από τους πολλούς πρωταγωνιστές της σειράς ο Μάκης Δεμίρης (καφετζής), ο Ανδρέας Φιλιππίδης (Κασσανδρής) και η Σάσα Καστούρα (Σάσα).

Η ενημέρωση έχει για καιρό τη σφραγίδα του Φρέντυ Γερμανού. Σερβιρισμένη κάποτε με "αλάτι και πιπέρι". Η πρώτη εκπομπή του αείμνηστου δημοσιογράφου ξεκίνησε να προβάλλεται το 1969 στην ΥΕΝΕΔ και φιλοξενούσε προσωπικότητες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Τον τρίτο χρόνο της εκπομπής εντάχθηκε στο δυναμικό της δημιουργικής ομάδας ο σκιτσογράφος Κυρ. Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες πραγματοποιούνταν αυτές οι εκπομπές δεν θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ούτε στο ελάχιστο λειτουργικές. Σε κάποιο από τα στούντιο της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού, για να φθάσει κανείς έπρεπε να περπατήσει επί τριάντα μέτρα πάνω σε μαδέρια προκειμένου να μην πέσει στο αυλάκι με το νερό που υπήρχε από κάτω. Στα μαδέρια αυτά περπάτησαν με απόλυτη ισορροπία ο Τζον Λένον και η Γιόκο Όνο προκειμένου να συμμετάσχουν στην εκπομπή. Στην ίδια εκπομπή ο Γερμανός προσπάθησε να κάνει χιούμορ στα ελληνικά με τον Λένον. Ο Λένον «έπιασε» το ύφος του μεγάλου έλληνα δημοσιογράφου (ναι, είμαι υποκειμενική αλλά τον θεωρώ αξεπέραστο δάσκαλο ήθους και γραφής) και απήντησε στα αγγλικά: «Λυπάμαι που δεν γνωρίζω ελληνικά για να καταλάβω τι μου λες και να σου ανταποδώσω το αστείο».
Η πρώτη μέτρηση τηλεθέασης
Οι άνθρωποι της τηλεόρασης σε κείνα τα πρώτα δειλά βήματα ένιωθαν την ανάγκη να εισπράξουν την επιτυχία τους και να μετρήσουν την αποδοχή τους. 1968. Η ελληνική τηλεόραση ήταν ήδη δύο ετών και κάπως ήθελε να μάθει πόσοι παρακολουθούσαν τη "ζωή" της. Η AGB και όσα τραγικά επέφερε δεν υπήρχε ούτε ως ιδέα τότε. Έτσι οι τεχνικοί της ΕΙΡ βρήκαν έναν απλό και πρακτικό τρόπο να μετρήσουν την τηλεθέαση. Ανέβαιναν σε κάποιο ψηλό σημείο και μετρούσαν τον αριθμό των κεραιών που ήταν εγκατεστημένες στις ταράτσες των σπιτιών! Δύο χρόνια αργότερα, όταν κάτι τέτοιο ήταν πλέον αδύνατο να συμβεί, ανέλαβε τις μετρήσεις, με τη μέθοδο των κατ' οίκον επιστολών, η εταιρεία Νίλσεν.
Το μεγάλο λάθος του Νίκου Μαστοράκη
Ο φοίνικας της χούντας γέμιζε συχνά την οθόνη σε κείνα τα πρώτα βήματα της "τηλοψίας" μας. Μέχρι που ήρθαν τα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Η συνέντευξη του Νίκου Μαστοράκη ήταν η πρώτη ίσως εικόνα που αφύπνισε το τηλεοπτικό κοινό και το έκανε να διαμαρτυρηθεί με τέτοια σφοδρότητα που ο πανίσχυρος -ως τότε- τηλεπαρουσιαστής αναγκάστηκε να εξαφανιστεί για χρόνια από το ελληνικό τηλετοπίο. Ο Μαστοράκης το 1973 επιχείρησε να πάρει συνέντευξη από τους συλληφθέντες φοιτητές του Πολυτεχνείου. Η συνέντευξη έγινε μέσα στο ΚΕΒΟΠ υπό την αυστηρή επιτήρηση των κρατούντων. Η εικόνα των συλληφθέντων φοιτητών σόκαρε την κοινή γνώμη. Περιθώρια για ελεύθερη έκφραση δεν υπήρχαν και κατά συνέπεια η ρετσινιά του χουντικού προσκολλήθηκε δίκαια ή άδικα στον παρουσιαστή.
Λίγο καιρό αργότερα, στις 6 Απριλίου του 1974 η Ελλάδα συμμετέχει για πρώτη φορά στη Γιουροβίζιον με τη Mαρινέλλα να άδει από τηλεοράσεως «Λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και το αγόρι μου». Κάπου εκεί παίχτηκε και το πρώτο θεατρικό μονόπρακτο στην ελληνική TV. Ήταν το έργο του Iάκωβου Kαμπανέλλη «Aυτός και το παντελόνι του» με τον Bασίλη Διαμαντόπουλο. Oι δε ξένες τηλεοπτικές σειρές που έγραψαν ιστορία ήταν το «Πέιτον Πλέις» και «O φυγάς».
Τον Ιούλιο του 1974 η Δημοκρατία εγκαθίσταται και στην ΕΙΡΤ, όταν ο Κων/νος Καραμανλής διορίζει επικεφαλής τον Δημήτρη Χόρν. Ο Βασίλης Γεωργιάδης σφραγίζει με τις δημιουργίες του την μεταπολεμική περίοδο. Σειρές όπως ο Γιούγκερμαν και ο Συνταγματάρχης Λιάπκιν, που δυστυχώς σβήστηκαν από τα αρχεία του Κρατικού ιδρύματος. Την τελευταία τριετία της διακυβέρνησης Καραμανλή οι σειρές που κυριολεκτικά αιχμαλωτίζουν το κοινό στις οθόνες είναι ο Μεθοριακός σταθμός σε σκηνοθεσία Γιώργου Πετρίδη, Το λεμονόδασος της Τόνιας Μαρκετάκη, Η δασκάλα με τα χρυσά μάτια του Κώστα Αριστόπουλου, η Αστροφεγγιά του Διαγόρα Χρονόπουλου (η Αθήνα έζησε τον μεγάλο σεισμό παρακολουθώντας τον Λουκή) καθώς και η τηλεοπτική μεταφορά της Λωξάνδρας από τον Γρηγόρη Γρηγορίου, που καθιέρωσε ως ηθοποιό την Μπέτυ Βαλάση.
Γύρω στη δεκαετία του 80 η τηλεόραση αφήνει την ασπρόμαυρη ζωή της και ... βρίσκει το χρώμα της, αποκτά τα πρώτα της χρήματα και γρήγορα την... ψωνίζει. Tο 1988 δραστηριοποιείται στην Eλλάδα η AGB. Οι πειρατές κατά καιρούς διαμαρτύρονται τις νυχτερινές ώρες καταλαμβάνοντας τις κρατικές συχνότητες για να βάλουν από .. Γκουσγκούνη μέχρι "η Αθήνα τη νύχτα". Το 1988, η πίεση του κόσμου που ζητά κάτι νέο στις τηλεοπτικές συνήθειες αλλά και η πρωτοβουλία της τοπικής αυτοδιοίκησης αναγκάζει την ΕΡΤ να κάνει η ίδια αυτό που δεν ήθελε να κάνουν οι άλλοι. Η απόφαση λαμβάνεται, και ανακοινώνεται ότι η κρατική τηλεόραση «συμφώνησε» με 6 δορυφορικά κανάλια για την επίγεια αναμετάδοσή τους στην Αθήνα και άλλες μεγάλες πόλεις, συμπεριλαμβανομένης και της Θεσσαλονίκης, όπου ήδη ο δήμος είχε ξεκινήσει την μετάδοση όχι μόνο δορυφορικών προγραμμάτων, αλλά και του δικού του τηλεοπτικού καναλιού, του TV100 που είναι ο πρώτος μη κρατικός σταθμός στην Ελλάδα! Ο δρόμος για την ιδιωτική τηλεόραση ανοίγει σύντομα.

Στις 20 Nοεμβρίου του 1989 κάνει πρεμιέρα το Mega με τη Λιάνα Kανέλλη, έναν μήνα μετά στις 31 Δεκεμβρίου ο ANT1 με τον Tέρενς Kουίκ, ενώ την ίδια χρονιά δημιουργείται και το Eθνικό Συμβούλιο Pαδιοτηλεόρασης. Yστερα από πολλές αναβολές, το 93 ξεκινάει ο Σκάι και στις 4 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου το Star.
Σήμερα το τηλεοπτικό τοπίο της χώρας αριθμεί μερικές εκατοντάδες κανάλια και μη με ρωτήσετε πως .. πήρε ο διάολος την ελληνική τηλεόραση. Με τον ίδιο τρόπο υποθέτω, που άψογα αποκαθηλώνουμε όσα κληρονομήσαμε ως ... περαστικοί από δω. Λες και φοβόμαστε μην πληρώσουν φόρο οι επόμενοι αν τους παραδώσουμε και τίποτα της προκοπής.

* Όταν ο Ορφέας Περίδης έγραφε το Στάγδην βραδέως δεν είχε διόλου στο μυαλό του την ελληνική τιβούλα. Κι όμως εμένα ο στίχος μου φαίνεται ταιριαστός :-)
* Πολύτιμες πηγές διάφορα δημοσιεύματα της Καθημερινής και του Βήματος.

Ετικέτες

buzz it!


Permalink για το "Ελληνική TV: Ανάγνωσμα επετειακόν και πένθιμον"

19 Comments:

Anonymous Ανώνυμος said...

"Η τηλεόραση έχει αποκτήσει ένα δαντελωτό σεμέν που κρέμεται χαριτωμένα στην οροφή της κι ένα άγαλμα σκύλου, που είναι must της εποχής και κοσμεί απαρέγκλητα κάθε σπίτι."

Ευτυχώς έγραψες σε κάθε σπίτι γιατί προς στιγμή νόμιζα ότι έμενες στο δικό μας και δεν σε θυμάμαι!

Ωραία αναδρομή. Πάνω σε μια πολύ μεγάλη χαμένη ευκαιρία.

1:58 μ.μ.  
Anonymous Ανώνυμος said...

Στο δικό μας σπίτι, άργησε να μπει η τηλεόραση, παρόλα ταύτα, το τροχήλατο τραπεζάκι με το στρογγυλό σεμέν από βελονάκι, δια χειρός γιαγιάς, την περίμενε μια πενταετία. Η δε έγχρωμη, άργησε ακόμα περισσότερο. Μας ήρθε μαζί με τα ιδιωτικά κανάλια. Έξοχη η αναδρομή, μολονότι παρέλειψες μερικές από τις πιο αγαπημένες σειρές (…όχι από δικό σου λάθος, είναι άλλωστε τόσες πολλές). Το "Εκείνος κι εκείνος", με το απολαυστικό δίδυμο Βασίλης Διαμαντόπουλος – Γιώργος Μιχαλακόπουλος, τον "Συμβολαιογράφο", επίσης με τον εξαιρετικό Βασίλη Διαμαντόπουλο, το Γιάννη Φέρτη, αλλά και τον Στάθη Ψάλτη, στην καλύτερή του ερμηνευτική στιγμή και την πρωτοεμφανιζόμενη τότε… Μιμή Ντενίση, τη "Γυφτοπούλα" και τους "Εμπόρους των εθνών", που στους τίτλους της ακουγόταν το αγαπημένο "Ήτανε μια φορά" με τον μεγάλο απόντα Νίκο Ξυλούρη, "Το μινόρε της αυγής" (… προπομπός της ταινίας "Ρεμπέτικο" του Κώστα Φέρρη), τη "Γαλήνη" του Ηλία Βενέζη και το εξαιρετικό ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ, που νομίζω πως είναι καιρός πια να επανέλθει στους δέκτες μας, καθώς και κάποιες ξένες σειρές που μου ‘ρχονται κατά ριπάς … η θρυλική "Μπονάνζα", η "Λάσσι" , που μας συντρόφεψε για χρόνια με τις περιπέτειές της, "Το μικρό σπίτι στο λιβάδι" , η "Οικογένεια Γουώλτονς" (… καληνύχτα Τζων -Μποϊ ), "Οι άγγελοι του Τσάρλυ", το "Χαβάη 5-0" …. πω πω, ξεχνάω πολλά, μα μου θύμισες τόσα ! Να ‘σαι καλά … συγχαρητήρια !
Θα ήθελα αν είναι δυνατόν, να φιλοξενήσω το κείμενό σου και στην ιστοσελίδα μου (…δυστυχώς δεν διαθέτω blog), μόνο με την άδειά σου φυσικά και με εγγεγραμμένη την πηγή.

4:52 μ.μ.  
Blogger zouri1 said...

το σεμεδακι φυσικα υπηρχε και στο δικο μας σπιτι.Και φυσικα ηταν το καλυτερο γιατι ηταν της γιαγιας απο την Κρητη.Η πρωτη σειρα που εβλεπα με μανια,ηταν φυσικα ο Χριστος ξανασταυρωνεται.Αγνωστο πολεμο,δεν ειχα δει ποτε μου.αλλα φυσικα και τον Φρεντυ,που ειχα αδυναμια.Νομιζω οτι τοτε εγραφε και στην Ελευθερωτυπια(1976 και μετα).Αχ ,τι ωραια που μας γυριζεις πισω.Και φυσικα υπηρχε μονο μια τηλεοραση σε καθε σπιτι.

4:57 μ.μ.  
Blogger akindynos said...

Πρόλαβα να θυμηθώ να πηγαίνουμε στο σπίτι του γείτονα να δούμε τηλεόραση.

Θυμάμαι αχνά μια σειρά που λεγότανε κάπως σαν "αεροπορική βάση ειρηνικού". Δεν είμαι σίγουρος αν ήταν σε αεροπλανοφόρο ή σε κάποια ατόλη. Έτσι κι αλλιώς, τα αεροπλάνα μετρούσαν :-)

Και αρκετά καλύτερα το καουμπόικο Χάι Σάπαραλ.

7:24 μ.μ.  
Blogger phivos said...

Εξαιρετική δουλειά, για να "θυμόμαστε οι παλιοί και να μαθαίνετε οι νεότεροι"!

Να τονίσουμε όμως ότι, ποιοτικά, η ελληνική τηλεόραση στα πρώτα της βήματα (3-4 πρώτα χρόνια), ήταν άπειρα καλύτερη από τη μετέπειτα εποχή. Αλλά μόνο το (όχι η) ΕΙΡ. Το "ενόπλο" ήταν από την αρχή για κλάματα (δες και τη σάτιρα του Περάκη).

Αξιοσημείωτες οι εκπομπές του Κωστή Μεραναίου, ο κινηματογράφος του Ιωνα Νταϊφά, ο Σόλων κι ο Λουκάς του Μουρσελά (που προανέφερε κι ο vermint), αλλά και από σήριαλ, άλλη ποιότητα τότε. Θυμάμαι το γαλλικό Belle et Sébastien, αλλά και το εξαιρετικό Get Smart του Mel Brooks!

Να μην ξεχάσουμε βέβαια και την πρώτη ελληνίδα τηλεπαρουσιάστρια, την Νάκυ Αγάθου.

Αλήθεια, μια και το ξεκίνησες, δε στήνεις μια μικρή εγκυκλοπαίδεια της ελληνικής τιβής; Πρόσωπα, εκπομπές κλπ. Χρειάζεται, έτσι δεν είναι;

P.S. Επιτρέψατέ μου αξιολάτρευτη νεαρά, μια μικροδιορθωσούλα: η περιβόητη συνέντευξη του Μαστοράκη (κρητικός είναι;), ήταν τρεις-τέσσερεις μέρες μετά τα γεγονότα, άρα τέλος Νοεμβρίου 1973. Αλλά είπαμε, μικρή είσαι...

Εύγε και πάλι για τη δουλειά αυτή!

7:28 μ.μ.  
Blogger Rodia said...

Ωραίο ποστ!:-)
..και ενημερωτικό, μαζί με τα σχόλια φυσικά..

δεν έχω να προσθέσω τπτ, παρατηρώ μόνο μια αμφιβολία για τον "τίτλο" που αποδόθηκε στο Μαστοράκη.. μπορεί να του αποδόθηκε άδικα..?
(οι προσκαλεσμένοι φοιτητές, μετά την εκπομπή συνελήφθησαν ξέρεις)

7:55 μ.μ.  
Blogger oistros said...

Μπαμπάκη
στο δικό σου έμενα αλλά το αλτσχάιμερ ... :)

Vermint
τρελαίνομαι να με συμπληρώνετε. Η δημοκρατία οφείλει να είναι .. συμμετοχική που λέει και το παιντί.
Όσο για τις αναδημοσιεύσεις, το βασάνισα πολύ το ζήτημα τελευταία με αφορμή άλλα αιτήματα. Το ιντερνέτιον είναι "μπάτε σκύλοι αλλέστε". Άρα όταν με ρωτούν ακόμη κάποιοι πρέπει να κολακεύομαι. Πόσο δεν μάλλον εσείς. Να το κάνετε ό,τι θέλετε :)

Υπουργέ
για αζούρι το "κόβω". Ο Φρέντυ έμαθε σε μερικούς τι θα πει τηλεδημοσιογραφία. Ένα καλά ζυμωμένο μείγμα από σάτιρα, ρεπορτάζ, πληροφορία και σχολιασμό. Μόνο που μετά χάσαμε τη συνταγή και δεν έγινε .. θεά ο μουσακάς.

Ακίνδυνε
μάλλον βλέπαμε τηλεόραση σε άλλες ώρες. Η μόνη βάση που θυμάμαι ήταν εκείνη από το "ταξίδι στο διάστημα" που χρησιμοποιούσε ο Σπόκ για να εκτοξεύσει τα αυτάκια του :)

Πωπω Θείε
ξεφτυλιστήκαμε και μην πεις τίποτα στο υπόλοιπο σόι. θα λένε ότι διάβαζα κι εγώ όταν έγιναν τα γεγονότα. Τρέχω να φτιάξω τις ημερομηνίες. Και δεν είναι κρητικός .. λέμε :)

Ροδιά μου
δεν νιωθω καμία ανάγκη να τον υπερασπιστώ. Αλλά όποιος περάσει από τα Μίντια -ακόμη και στις εποχές της λεγόμενης Δημοκρατίας- ξέρει πόσα λάθη γίνονται από την πίεση της "εργοδοσίας". Αυτό φυσικά παραήταν χοντρό και ο ίδιος το πλήρωσε όσο έπρεπε. Εν τούτοις, χουντικό θα δυσκολευόμουν να τον αποκαλέσω. Θυμάμαι τι έγραψες στην επέτειο και δεν τολμώ να πω τίποτα παραπάνω.
Στο μυαλό μου είναι καταχωρημένος ως καιροσκόπος και οπορτιουνιστής ίσως αλλά όχι ως χουντικός.

8:28 μ.μ.  
Anonymous Ανώνυμος said...

"Αλήθεια, μια και το ξεκίνησες, δε στήνεις μια μικρή εγκυκλοπαίδεια της ελληνικής τιβής; Πρόσωπα, εκπομπές κλπ. Χρειάζεται, έτσι δεν είναι;"

Για κάτι τέτοιο ζήτησα κι εγώ το κείμενο :)
Άκρως ενδιαφέρον και φιλόδοξο το πόνημα, η συλλογή πληροφοριών όμως, είναι αρκετά κουραστική και χρονοβόρος, ειδικά αν γίνεται από ερασιτέχνες και δη μικρότερης ηλικίας, που τυχαίνει να έχουν ζήσει μόνο τις πρόσφατες και σαφέστατα, χειρότερες στιγμές του μέσου. Θα μπορούσα βέβαια, να δώσω απλά το link της σελίδας, πράγμα που έχω ήδη κάνει κατά καιρούς σε κάποια θέματα, αλλά δεν είναι τόσο οι πληροφορίες (στο κάτω κάτω, αυτές με λίγο ψάξιμο τις βρίσκει κανείς) όσο ο μοναδικός τρόπος της αγαπητής Οίστρος, να τις μεταφέρει. Ευχαριστώ θερμά για την παραχώρηση… εύχομαι με κάποιον τρόπο, να μπορέσω κι εγώ να ανταποδώσω.
Α, και "Ζητούμε συγνώμη για τη διακοπή" :)

12:30 π.μ.  
Anonymous Ανώνυμος said...

Επίσης (... βρε να μην υπάρχει δυνατότις επεξεργασίας :)...)
"Να μην ξεχάσουμε βέβαια και την πρώτη ελληνίδα τηλεπαρουσιάστρια, την Νάκυ Αγάθου."
... με όλον τον σεβασμό απέναντι στο πρόσωπο της Νάκυς Αγάθου, αλλά και στο δικό σας, επιτρέψτε μου μια διόρθωση. Η πρώτη τηλεπαρουσιάστρια ήταν η Ελένη Κυπραίου :)

1:36 π.μ.  
Blogger phivos said...

Απειρες συγγνώμες! Είμαι αδικαιολόγητος! Και να σκεφτείς , ντηαρ vermint, μού ήταν ιδιαίτερα συμπαθής!

9:23 π.μ.  
Blogger Rodia said...

Ξέρεις, μου άρεσαν πολύ οι ραδιοφωνικές εκπομπές του πριν τη δικτατορία και δυσκολεύομαι -ακόμα!- να του συγχωρήσω την ελαφρότητα εκείνη. Καιροσκόπος, ναι, αλλά αυτοί ακριβώς είναι που αναδεικνύονται σε "παράξενες" (το ελάφρυνα όσο γίνεται) καταστάσεις...
..και.. δύσκολα συγχωρείς κάποιον που αγάπησες..
(δεν στάθηκε στο ύψος που τον είχε βάλει η γενιά μου και αυτό ήταν, μάλλον, δικό μας λάθος, το να περιμένουμε δλδ πολλά από έναν απλό "επαγγελματία" των ΜΜΕ)

Συγγνώμη για την κατάχρηση του χώρου, αλλά κάπου είχα την ανάγκη να τα γράψω αυτά και.. ευκαιρίας δοθείσης... χαχαχα

:-))

3:47 μ.μ.  
Blogger ci said...

Μερικές από τις πιο αγαπημένες σειρές, Λούνα Παρκ, Μεθοριακός Σταθμός, Λωξάνδρα και πάνω από όλα η Αστροφεγγιά!
Ευχαριστούμε για το "πρόγραμμα":)

8:05 μ.μ.  
Blogger Athanassios said...

Ωραίες αναμνήσεις.Κάπου έχω ακούσει ότι το σήμα της Αθλητικής Κυριακής το έγραψε ο Χρήστος Λεοντής, δεν είναι βέβαιο όμως...
Θυμάμαι το Μουντιάλ του 1970,στο Μεξικό, με τον πελέ στις δόξες του,το παρακολουθούσαν όρθιοι στο σαλόνι του μοναδικού σπιτιού που είχε τηλεόραση, σε 3 τετράγωνα...

10:00 π.μ.  
Blogger Καπετάνισσα said...

Θαυμάσιο αφιέρωμα!
Υπέροχο, πραγματικά.
Διαβάζω με χαμόγελο γλυκόπικρο, με μυρωδιά μπαούλου για χρόνια κλειδωμένου που ανοίγει αναπάντεχα, με γεύση από ψωμί ζυμωτό γιαγιάς που αχνίζει και λαίμαργα καίει την άκρη της γλώσσας.

Οίστρε μου, ιχνογραφείς το περίγραμμα μιας Ελλάδας αλλιώτικης, μιας παιδικότητας αλλοτινής.
Γαμώτο τους για χρόνια!
Πως τρέχουν, μα το Δία!

Απόκτημα ιερό και σεβάσμιο, ένδειξη κοινωνικής καταξίωσης και ευμάρειας οικογενειακής, η τιβούλα άνοιγε -λέγαμε- παράθυρα σ' έναν άλλο κόσμο.
Τώρα;
Συσκότιση. Εντός.

Καλά το λες: Τίποτα της προκοπής.

Τη ζωή να ζήσουμε. Λέω.

11:34 π.μ.  
Blogger ovi said...

Ωραίο αφιέρωμα με πολλές αναμνήσεις!

Μόνο μία παρατήρηση, η 'υποστήριξη' του Μαστοράκη στο 'πουλί' δεν ήταν μόνο η περίφημη συνέντευξη που η λέξη 'λάθος΄ υποτιμά το έγκλημα και που είχε απόλυτη συνείδηση ο ‘δημιουργός’ του τι έκανε. Αλλά όπως λέει και ο ....επίτιμος οι Έλληνες μετά από δέκα χρόνια ξεχνάνε και ο εγκληματίας επιστρέφει στο χώρο του εγκλήματος δαφνοφορεμένος και με τιμές!!!

Σε γενικές γραμμές πέρα από τον όποιο ρομαντισμό προσθέτουν αυτά τα σαράντα χρόνια και οι παιδικές αναμνήσεις η ελληνική τηλεόραση για μεγάλο διάστημα υπήρξε μέσο προπαγάνδας για μια νέο-δημιούργητη μικροαστική τάξη αδιαφορώντας για το τι πραγματικά συνέβαινε στην ελληνική κοινωνία και εξυπηρετώντας συμφέροντα.

Θα μπορούσα να γράψω περισσότερα αλλά ...καλύτερα να μείνουμε στο ...ρομαντικό!!! :)

12:22 μ.μ.  
Blogger dimitris-r said...

Μπράβο για την εξαιρετική εργασία, έλαμψε πάλι ο οίστρος σου.
Ρούφηξα το κείμενό ευχάριστα με μια αίσθηση πως ξεφυλλίζω αγαπημένες πίσω μου σελίδες.
Δεν τα παρακολουθούσα βέβαια όλα αυτά, αλλά συνειδητοποιώ πως η τηλεόραση στην Ελλάδα είναι τελικά πράμα της γενιάς μου.
Στο νησί, το πρώτο σκηνικό με τηλεόραση που θυμάμαι είναι στον κεντρικό του δρόμο, σε βιτρίνα καταστήματος, δεκάδες κόσμος στριμωγμένος απέναντι σε μια URANΥA, ...τα πρώτα βήματα ανθρώπου στο φεγγάρι.
Έχει πλάκα τελικά αυτό όταν συνειδητοποιείς πως σχεδόν δεν είχαμε τηλεόραση, όταν οι Αμερικάνοι κάνανε εκπομπή από τόσο μακρυά.
Να 'σαι καλά.

5:18 μ.μ.  
Blogger oistros said...

Vermint
ό,τι σκαλίζουμε με αγάπη δεν μπορεί παρά να καρπίσει τις νοσταλγίες μας.

Ροδιά
τον χώρο τον έχουμε για να απλωνόμαστε :) Σωστά το λες. Κάποτε επενδύαμε στους άλλους περισσότερα από όσα μας όφειλαν. Ίσως γι' αυτό νιώθαμε πιο συχνά προδομένοι. Και τώρα που δεν περιμένουμε πια τίποτα είμαστε καλύτερα?

Citronella
ένας συνεργάτης μου λέει "μείνετε μαζί μας. Σε λίγο θα βγουν και τα μπαλέτα" :)

Αθανάσιε
το σήμα της Αθλητικής Κυριακής -επισήμως έστω- παραμένει μυστήριο.
Αλλά αν οι ήχοι περνάνε σε κάποια κλίμακα του υποσυνείδητου αυτό βάζω στοίχημα ότι χτυπάει "top ten" στον εγκέφαλο της μισής Ελλάδας.

Καπετάνισσα
έτσι διαλέγω να τη σκέφτομαι .. τωρα μόνο, που χει γενέθλια. Από αύριο θα αρχίσω τα μπινελίκια πάλι, μόλις οι τηλεστάρ μου γανώσουν τον εγκέφαλο με όσα θεωρούν σπουδαία. Αλλά κι αυτή ακόμη η σχέση εξάρτησης και μίσους χρίζει ανάλυσης. Σε μία άλλη στιγμή ίσως :)

Θάνο
παρασυρμένη από συναισθηματισμούς, γύρισα συνειδητά την πλάτη σε όσα λες. Αλλά ακόμη κι ο "κακομοίρογλου" μέσος τηλεθεατής δεν συγχώρεσε τα "λάθη" του παρελθόντος. Ο Μ. δοκίμασε πολλές φορές να επιστρέψει μετά βαϊων και κλάδων αλλά το σκηνικό δεν του .. έκατσε. Ως έξυπνος άνθρωπος λοιπόν, έμεινε διακριτικά στο παρασκήνιο και κινούσε για χρόνια τα νήμματα από κει.

Δημήτρη
"Όλα μοιάζουν μαγικά και προπαντός αμερικάνικα" ακόμη και σήμερα .. τόσα χρόνια μετά. Αν με ρωτούσε κάποιος ποιό είναι το πιο επικίνδυνο όπλο των ΗΠΑ τις τελευταίες δεκαετίες, θα έλεγα χωρίς δεύτερη σκέψη πως είναι η τηλεόραση κι ο κινηματογράφος τους.

5:04 μ.μ.  
Blogger enteka said...

ήθελα να γράψω για το ίδιο θέμα, το έκανες όμως πολύ καλύτερα. εύγε!

5:18 μ.μ.  
Anonymous Ανώνυμος said...

Αχ τα νιάτα μου... Συγκινήθηκα. Νάστε καλά.

3:24 μ.μ.  

Δημοσίευση σχολίου

<< Home