;
Η Λίζα και η 11η Σεπτεμβρίου
Η Λίζα κι ο άντρας της εργάζονταν στο World Trade Center. Με το Λιζάκι μεγαλώσαμε στην ίδια γειτονιά. Όχι στον Μανχάταν. Στην Αθήνα. Παίξαμε τα ίδια παιχνίδια, μοιραστήκαμε τις ίδιες κρυψώνες, διαβάσαμε τα ίδια βιβλία. Συνομήλικες και "αυτοκόλλητες". Μετά η καθεμιά κυνήγησε το δικό της όνειρο. Της Λίζας είχε υπερατλαντικό προορισμό. Το δικό μου παρέμεινε εγχώριο. Και οι δυό μας πάντως λοξοδρομήσαμε μίλια από την παλιά γειτονιά. Συναντιόμασταν εκεί μόνο κάποια καλοκαίρια. Και τους χειμώνες -με την πιεστική ανάγκη των ανθρώπων που ξέκοψαν από τις παιδικές αναμνήσεις- αλληλογραφούσαμε αρρημανίως. Την τελευταία δυετία η Λίζα είχε αναλάβει ηγετική θέση σε μία φαρμακευτική εταιρία. Μου έγραψε ένα ενθουσιώδες γράμμα για τη θέα από το νέο της γραφείο. Δεν θυμόμουν τον όροφο. Αλλά όταν το διάβασα μου ξέφυγε ένα σφύριγμα. Δυσθεώρητο ύψος.
- Καλά βρε θηρίο, τι βλέπεις από κει? ρωτούσα στο επόμενο γράμμα μου.
- Ουρανό, απάντησε. Και ο ουρανός εδώ είναι ακριβοθώρητος.
Την σκεφτόμουν σε κάτι ώρες άσχετες. Όχι σώνει και καλά όταν είχα νέα της. Περισσότερο την σκεφτόμουν όταν με έπιανε η νοσταλγία για τα χρόνια της αθωότητας. Μερικές φορές μάλιστα έκανα να σηκώσω το ακουστικό και να την πάρω τηλέφωνο. Μετά συνειδητοποιούσα την διαφορά ώρας και το κατέβαζα. Δεν ήμουν ποτέ καλή στους υπολογισμούς αυτούς. Τελικά -πως τα κατάφερα;- πάντοτε έπνιγα τον αυθορμητισμό και στα τόσα χρόνια που έλειπε δεν την πήρα ποτέ τηλέφωνο. Παραπονιόταν συχνά βέβαια αλλά που να εξηγείς ότι και το τηλέφωνο για μερικούς από μας είναι παρορμητισμός. Κι αν του αρχίσεις τους λογαριασμούς και τις πολλές σκέψεις, ξεφτίζει και χαλάει. Το e-mail κάλυψε τα κενά μας. Επικοινωνούσαμε τακτικότερα πια.
Δυό τρεις μέρες πριν μου 'χε στείλει φωτογραφίες της κόρης της στην πισίνα. Η Λίζα διέθετε αρκετό χιούμορ και ισχυρές δόσεις αυτοσαρκασμού.
- Θυμάσαι που κολυμπούσαμε εμείς στην ηλικία της? έγραφε από κάτω. Δεν θυμάσαι. Και δεν είναι αλτζχάιμερ. Δεν κολυμπούσαμε απλά. Τώρα όμως κάθε πιτσιρίκι ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ να πλατσουρίζει σε πισίνα. Κι εμείς από δίπλα να τα κοιτάμε και να .. αλλάζουμε πάνες. Όχι σ' αυτά βρε. Στους εαυτούς μας.
Μου 'γραφε συχνά για την ¨μοναξιά της Αμερικής" (πως το λέει ο Νιόνιος;).
-Θέλεις 10 γαμημένα λεπτά για να κλείσεις την πόρτα σου. Δέκα ολόκληρα λεπτά από τη ζωή σου κάθε φορά για να μπεις και να βγεις από το σπίτι σου. Κλειδαριές, συναγερμοί και κόντρα κλειδαριές, έγραφε. Και κάθε φορά νοσταλγώ την γειτονιά μας με τις ορθάνοιχτες εξώπορτες.
Εκείνο το μεσημέρι στάθηκα παγωμένη μπροστά στην οθόνη μου. Παγωμένοι κι οι άλλοι γύρω μου. Αλλά εγώ δεν σκεφτόμουν τα νέα κεφάλαια του μέλλοντός μας. Ούτε τα άγνωστα θύματα που δεν ήταν δικοί μου νεκροί. Τη Λίζα σκεφτόμουν. Με τον πανικό της στιγμής άρχισα να την καλώ στο τηλέφωνο. Ηλίθια σκέψη. Αλλά ποιός σκέφτεται λογικά τέτοιες ώρες? Πέρασα δύο ώρες σε ένα τηλέφωνο που δεν άνοιγε καν γραμμή. Έψαχνα τα τηλεγραφήματα των ειδησειογραφικών πρακτορείων και τρελαινόμουν. Χιλιάδες τα θύματα. Ονόματα πουθενά. Πρεσβείες και Υπουργεία μπλοκαρισμένα από τους αγωνιούντες.
Καθηλωμένοι όλοι στις τηλεοράσεις. Να βλέπουμε το απίστευτο και να το εκλαμβάνουμε ως ταινία με αληθοφανή εφέ. Κάποιος δίπλα μου είπε "Καλά να πάθουν. Οι κωλοαμερικάνοι".
Τον κοίταξα αγριεμένη. Η Λίζα δεν είναι αμερικάνα. Ελληνίδα είναι. Αλλά κι αμερικάνα να ήταν, πάλι δεν την άξιζε κάτι τέτοιο. Σε κανέναν δεν αξίζει κάτι τέτοιο. Μου 'ρχοταν να ουρλιάξω.
Το απόγευμα της επόμενης μέρας ήρθε ένα μήνυμα στο e-mail μου.
"Είμαστε καλά από σύμπτωση. Λείπαμε ταξίδι. Θα γυρίσω στην Ελλάδα. Το αποφάσισα".
Τι χρώμα έχει η ανακούφιση? Ροζ, γαλάζιο, μενεξεδί?
Κάθε χρόνο τέτοια μέρα εισβάλλουν οι ίδιες αναμνήσεις στο μυαλό μου. Σκέφτομαι πόσο εύκολα κρίνουμε τους "πολέμους" των άλλων. Με τις ασφαλείς αποστάσεις του θεατή.
Τα "θύματα" που δεν γνωρίσαμε και δεν αγαπήσαμε.
Τις "επιθετικές πολιτικές" που δεν μας άγγιξαν.
Τις "καταστροφές" που είδαμε σαν ταινία μικρού μήκους.
Η Λίζα θα μπορούσε να ζει στο Λίβανο. Ή στο Ισραήλ. Στο Ιράκ ή στο Αφγανιστάν.
Έτυχε να ζει τότε στην Αμερική. Και να μου μάθει πως ένας ξένος "πόλεμος" μπορεί να γίνει δικός σου. Και να σε αφορά.
Ετικέτες Μα-ΐστρος
Permalink για το "Η Λίζα και η 11η Σεπτεμβρίου"
16 Comments:
έχω και εγώ μια φίλη Λίζα, που τότε ήταν Νέα Υόρκη , δεν δούλευε στους πύργους, αλλά εκεί κοντά...
Τώρα είναι και εκείνη Αθήνα.
Ξέρεις, εκείνη τη μέρα κι εώ έτσι σκέφτηκα: "Καλά να πάθουν οι κωλοαμερικάνοι". Ήταν ο αυθορμητισμός της στιγμής και το αίσθημα "απονομής δικαιοσύνης" αν μπορεί να ονομαστεί έτσι -που δνε μπορεί. Κατόπιν, έκανα παρόμοιες σκέψεις με αυτές που γράφεις. Και μετά, ήμουν στο Λονδίνο, στη Russel square μια εβδομάδα πριν τις επιθέσεις. Έμενα ακριβώς απέναντι από το σταθμό όπου έσκασε η βόμβα και έπαιρνα ακριβώς αυτό το μετρό μια εβδομάδα πριν.
έχοντας διαπράξει το σφάλμα να σκεφτώ όπως αυτός ο κάποιος δίπλα σου, έφριξα.
Χαίρομαι που η φίλη σου έζησε τέτοια "ευτυχ'η σύμπτωση" και έλειπς για ταξείδι.
:) Πες το πιο δυνατά σε παρακαλώ!!!
δεν τοχα σκεφτει ετσι,αν και ημουν και εγω απο αυτους που ειπανε καλα να παθεουνε.
καλά ήταν τόσο δύσκολο να το σκεφτείτε εξαρχής 'έτσι' ρε παιδιά ..?
;-)
krotkaya, για άλλη μια φορά μου αποδεικνύεις πως ο μουσουλμανικός φανατισμός έχει τον αντίγραφό του στην Ελλάδα - με έναν "εκ γενετής" τυφλό αντι-Αμερικανισμό. Για σένα ακριβώς γράφω σήμερα, το είδος του κομπασμένου Ελληνα που αδυνατεί να αποσύρει τα πεπαλαιωμένα του μίση και να δει το συνάνθρωπό του - ανεξαρτήτως πολιτικής και πολιτισμικής τοποθέτησης - ως απλά ακόμη έναν άνθρωπο. Λυπάμαι που εκφέρεις τέτοιες απόψεις για μια χώρα κι έναν λαό που δεν έχεις ζήσει από κοντά. Σου εύχομαι να μη χρειαστεί να γνωρίσεις στο δικό σου χώρο τέτοια καταστροφή.
Το θέαμα ανθρώπων να πηδάνε στο κενό για να μην καούν από τους πύργους είναι απο αυτά που δεν μπορούν να σβύσουν από την μνήμη μου.Η τραγωδία του άμαχου ανθρώπου ότι χρώμα να εχει το πετσί τους είναι ίδια σε όποιο μέρος του κόσμου να είναι.
Τα ίδια αισθάνθηκα και εγώ. Ένα δικό μου πρόσωπο που νόμιζα ότι ήταν εκεί -ευτυχώς δεν ήταν. Αλλά η αγωνία... Και δίπλα να έχεις τον καθένα να λέει το μακρύ του και το κοντό του. Να είσαι βουρκωμένος, να έχεις χάσει (μάλλον) ένα άνθρωπο δικό σου και οι κάφροι δίπλα να γελάνε βλέποντάς το.
Τελικά η Coralie δεν ήταν εκεί. Ε, και; Ήταν χιλιάδες άλλοι...
Τελικά νομίζω ότι αυτό που κάνει τη διαφορά είναι η συνειδητοποίηση ότι αυό που βλέπεις δεν είναι ταινία με ειδικά εφφέ. Ότι όλες αυτές οι εικόνες της φρίκης της αγωνίας και του πόνου αφορούν αληθινούς ανθρώπους σαν κι εμάς.
@ Roidis
καλώς επέστρεψες! Λίζες υπάρχουν πολλές :)
@ krot
o αντιαμερικανισμός στην Ελλάδα άλλοτε υποθέτω ότι απορρέει από την τακτική των εποχών του Αντρέα κι άλλοτε από τις έμφυτες ελληνικές άμυνες στον "πλανηταρχισμό". Αυτό που συχνά αγνοούμε είναι η τάση μας στην γενίκευση. Άλλο οι πολιτικές κι άλλο οι άνθρωποι. Τις πολιτικές μπορείς να τις καταδικάζεις Τους ανθρώπους όμως?
@ Lysippe
oι απανταχού άνθρωποι έχουν την συμπάθειά μου. Στο Αφγανιστάν, στο Λίβανο, στο Ιράκ και στην Αμερική. Απλά συχνά αναρωτιέμαι αν το ίδιο νοιώθει κι ο Αμερικανικός λαός στην πλειοψηφία του. Ναι, οι έλληνες είμαστε συχνά θερμοκέφαλοι αλλά τις ευαισθησίες μας τις έχουμε. Και τις παραδεχόμαστε. Εκεί στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, πως νοιώθετε όταν οι πολιτικές που σας εκπροσωπούν στέλνουν πυραύλους που σκοτώνουν αμάχους?
Στα μάτια μου η φρίκη και τα ανθρώπινα πάθη δεν έχουν εθνικότητες. Με θλίβουν εξίσου τα θύματα της 11ης Σεπτεμβρίου με τα θύματα του Ιράκ. Για να ζητάς συμπόνοια πρέπει να έχεις θητεύσει στο "άθλημα". Και η Αμερική (διόρθωσέ με αν κάνω λάθος) μέχρι προ τετραετίας ένοιωθε άτρωτη και αλώβητη.
@ φεγγαρολουσμένη, ovi kai suigenerisav
τα προφανή είναι τα δύσκολα.
@ Υπουργέ
κακώς!
@ Αθεόφοβε
Η Οριάνα Φαλάτσι περιγράφει με συγκλονιστικό τρόπο αυτή ακριβώς τη σκηνή. (Ένθερμος υποστηρικτής τελευταία της ολιτικής Μπους κι αυτό με "χαλάει" αλλά το κείμενο της είναι βαθιά ανθρώπινο).
"Κατ'αρχήν τους ανθρώπους που πηδούσαν από τα παράθυρα του ογδοηκοστού, ενενηκοστού και εκατοστού ορόφου για να μην καούν ζωντανοί.Που έσπαγαν τα τζάμια, καβαλούσαν τα παράθυρα και πηδούσαν στο κενό, όπως πηδάει κανείς από ένα αεροπλάνο όταν φοράει αλεξίπτωτο. Πηδούσαν κατά δεκάδες. Κι έπεφταν τόσο αργά, κουνώντας τα χέρια τους, κολυμπώντας αργά στον αέρα...Ναι, φαίνονταν σαν να κολυμπούσαν στον αέρα. Και σαν να μην επρόκειτο ποτέ να φτάσουν στο έδαφος. Γύρω στον τριακοστό όροφο όμως άρχιζαν να επιταχύνουν. Τότε άρχιζαν να χειρονομούν απεγνωσμένα. Πιστεύω πως είχαν πια μετανιώσει, ήταν σαν να ζητούσαν βοήθεια. Βοήθεια, βοήθηστε με, σας παρακαλώ.Ίσως πραγματικά να το κάνανε. Τελικά, έσκαγαν κάτω σαν πέτρες και μπαμ!Σίγουρα θα το ξέρεις :το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου το έχω περάσει μέσα σε πολέμους...Στους πολέμους έχω δεί κάθε είδους φρίκη, από τους πολέμους πιστεύω ότι έχω αποκτήσει ανοσία, γιατί τίποτε από αυτούς δεν με εκπλήσσει πια. Ούτε καν όταν θυμώνω. Ούτε όταν νιώθω απέχθεια. Στους πολέμους όμως έβλεπα πάντοτε ανθρώπους να σκοτώνονται από άλλους ανθρώπους.Ποτέ δεν είδα ανθρώπους να σκοτώνονται μόνοι τους, να πηδούν από τον ογδοηκοστό ή ενενηκοστό ή εκατοστό όροφο χωρίς αλεξίπτωτα...Συνέχισαν να πηδούν και να πέφτουν μ'αυτόν τον τρόπο μέχρι που, , περίπου στις 10 π.μ. και 10:30 π.μ. αντίστοιχα, κατέρρευσαν οι δύο Πύργοι. Ανάθεμα!Στους πολέμους, εκτός από ανθρώπους να σκοτώνονται, έχω δει και κτίρια να γίνονται συντρίμμια. Κτίρια που καταρρέουν γιατί εκρήγνυνται. Οι Δίδυμοι Πύργοι δεν εξερράγησαν. Ο πρώτος έσκασε, επείδη ξεχείλισε από μέσα, σαν να κατάπιε τον ίδιο του τον εαυτό. Ο δεύτερος, επειδή έλιωσε, ρευστοποιήθηκε κυριολεκτικά, σαν να ήταν ένα κομμάτι από βούτυρο. Κι όλα αυτά συνέβησαν, έτσι τουλάχιστον μου φάνηκε, μέσα σε μια σιωπή νεκροταφείου. Πώς είναι δυνατόν;Υπήρξε στ'αλήθεια αυτή η σιωπή, ή μήπως υπήρχε μονάχα μέσα μου; "
@ vrypan
καλώς ήρθες.
Αυτό ακριβώς με εξαγρίωσε. Το μακρύ και το κοντό του κάθε "ανέξοδου". Που δεν είχε κανέναν δικό του εκεί και νόμιζε ότι έβλεπε κασκαντέρ σε ταινία του Σπήλμπεργκ.
@ e said
ακριβώς όπως το λέτε
Θυμάμαι που για κανά μισάωρο, πριν βρεθούμε σε τηλεόραση, νομίζαμε ότι ήταν κανένας άσχετος που "αστόχησε" στην οδήγηση και έπεσε πάνω σε κτίρια...
Πόσο παιδικά αφελές μου φαίνεται αυτό τώρα.
H Λίζα σώθηκε ευτυχώς. Ομως με κάποιο τρόπο πρέπει να γίνεται ακουστός και ο άλλος. Οταν στρημώχνει κανείς τη γάτα στη γωνία μπορεί να περιμένει τα πάντα.
Εγώ βρήκα την εικόνα της στιγμής ως ιδιοφυή. Τραγική αλλά ιδιοφυή.
Λύσιππε, δεν κατάλαβες λέξη από το σχόλιό μου. Αυτό που είπα είναι πως ναι, έτσι ένιωσα εκείνη την στιγμή και δεν είναι εύκολο αν ελέγξουμε και αν φιλτράρουμε τα συναισθήματά μας, αλλά εκ των υστέρων συνειδητοποίησα πόσο λάθος έκανα. Εγώ αναγνωρίζω τα λάθη μου. Εσύ; Αναρωτιέμαι αν διάβασες ολόκληρο το σχόλιο. Δεν ήταν και μεγάλο.
Με λίγη καθυστέρηση, διάβασα το post και νοιώθω την ανάγκη να εκφράσω την ανακούφισή μου. Είναι τόσο λίγα αυτά που γράφτηκαν από Έλληνες bloggers για να τιμηθεί η μνήμη των αθώων της τραγωδίας. Τα αισθήματά μας ή η κριτική μας για την Αμερικανική πολιτική ή τους Αμερικανούς πολιτικούς δεν μπορούν σε καμμία περίπτωση να αναιρούν τον αποτροπιασμό για την τρομοκρατική ενέργεια καθ' εαυτήν ούτε και να οδηγούν ορισμένους στο να νομίζουν ότι η ουσία είναι αλλού. Η μόνη ουσία κάθε φορά είναι ο άνθρωπος, η ανθρώπινη ζωή, τα ανθρώπινα αισθήματα, ο μικρόκοσμός μας, τα παιδιά μας, που μας περιμένουν να γυρίσουμε στο σπίτι, οι γονείς μας, που περιμένουν ένα καθημερινό τηλεφώνημα, ο/η σύντροφος, που ρωτάει τι θα φάμε το βράδυ ή σε ποιό σινεμά θα πάμε... Ό,τι ανατρέπει βίαια αυτή την απλή τάξη πραγμάτων είναι τραγωδία, που δεν σηκώνει πολιτικές εξηγήσεις και δικαιολογίες... Τόσο απλά!..
"Καλά να πάθουν. Οι κωλοαμερικάνοι".
Ημουν εγκυος οταν εγιναν οι επιθεσεις.
Το βραδυ πηγαμε να φαμε με τον -τοτε- αντρα μου και ενα ζευγαρι. Φιλοι του.
Ελεγα και ξαναελεγα ποσο τρομερο ηταν αυτο.
Και τοτε ακουσα αυτην την φραση.
δεν μπορεσα να αρθρωσω λεξη.
Βουρκωσα, μου φαινοταν αδιανοητο.
και μετα ολα αυτα που κανανε οι αμερικανοι και γιατι δεν πηρε τετοιες διαστασεις.(πραγματα που αγνοουσα, αλλα δεν αλλαξε το σκεπτικο μου, ο θανατος ειναι θανατος και δεν εχει ρατσα η φυλη)
Το απεδωσα στην διαφορα ηλικιας μας( τους περναγα ολους 3-4 χρονια) στην διαφορα παιδειας (δεν εχω παει ελληνικο σχολειο οποτε δεν εχω υποστει μια πλυση εγκεφαλου μιας συγκεκριμενης χωρας)
Οπου κιαν προσπαθησα να το αποδωσω, δεν αλλαξε το γεγονος οτι εκεινο το βραδυ ενιωσα πολυ μονη.
Λιγο καιρο αργοτερα ειδα κιαλλες αλλαγες. Στα εργα, στις παιδικες σειρες, η εμφανιση των ριαλιτι.
προσεξατε οτι τα ηθικα διδαγματα εχουν χαθει;
Η τηλεοραση η μεγαλυτερη κατευθυντηρια δυναμη μας εχει κανει ακομα πιο μπλαζε, με τις ψηφους για αποχωρηση( το ειχα βρει τρομερο αυτο την πρωτη φορα. Τωρα το συνηθισα), τα περισσοτερα εργα οπου ειναι καλο ο αμερικανος προεδρος να ειναι φιλησυχος και ο κακος στρατηγος που θελει πολεμο, εκλειψανε.
Φτιαχνουμε μια καινουργια συνειδηση πραγματων. Ψυχρη, χωρις επαφη με την ανθρωπια, ετοιμη να σκοτωσει, οχι για καποια ιδανικα οπως παλια, αλλα γιατι δεν ποναει, δεν ερεθιζει το μυαλο μας, δεν αναστατωνει την καρδια μας.
Απλα γιατι μπορουμε εξισωσουμε ζωες με γελια, αγαπη, παιδια ,ελπιδες και φοβους κατω απο ενα "κωλο" επιθετο, και να πατησουμε με ευκολια το κουμπακι που θα στειλει αυτους τους ανυπαρκτους ανθρωπους στην ληθη.
Απο τοτε, το ζευγαρι χωρισε,- κατι που δεν με εκκπλησει κατω απο αυτο το φως-, και χωρισα και γω.
"Σταματηστε την γη, θελω να κατεβω."
Ποσο σε νιωθω.
@ mpampakis
έτσι κι αλλιώς ήταν ασύλληπτο αυτό που συνέβη
@ ελενη
Η Λίζα δεν σώθηκε απλώς. Έσωσε κι εμένα από τις παρωπίδες μου.
@ krot
σε κατανοώ :)
@ aster-oid
αυτή η απλή τάξη πραγμάτων που λέτε, δυστυχώς αντικαθίσταται από την νέα τάξη πραγμάτων που περιγράφει εύστοχα παραπάνω η Λίλη
@ Λίλη
χαίρομαι που ήρθες. Λίγοι βλέπουν τα πράγματα τόσο ανθρώπινα όσο εσύ.
Δημοσίευση σχολίου
<< Home