Robert Fisk: Το σχέδιο των ξένων δυνάμεων για τη Μέση Ανατολή
Το τελευταίο βιβλίο του Robert Fisk έχει τίτλο "The great war for Civilisation". Γράφτηκε πολύ πρίν ξεσπάσει ο πόλεμος στον Λίβανο. Και εξηγεί με απλά λόγια τα κίνητρα για τα όσα συμβαίνουν. Όχι τα προσχήματα ή τις αφορμές αλλά τα πραγματικά κίνητρα. Από μία τουλάχιστον πειστική και λογική επιχειρηματολογία. Στην κριτική του για το βιβλίο ο Augustus Richard Norton, καθηγητής Ανθρωπολογίας και Διεθνών σχέσεων στο παν/μιο της Βοστώνης αναφέρει:
"Στη Μέση Ανατολή ο Fisk παρατηρεί ότι οι άνθρωποι ζουν επανειλημμένως την προηγούμενη ιστορία τους, που τους τελευταίους δύο αιώνες διαμορφώνεται κατά ένα μεγάλο ποσοστό από τις ξένες δυνάμεις: ειδικότερα την Γαλλία και την Μεγάλη Βρεττανία, την επεκτατική Σοβιετική Ένωση και τον τελευταίο μισό αιώνα τις ΗΠΑ. Βέβαια, αυτό δεν έγινε για το μοίρασμα των συνόρων που καθορίστηκαν από συγκεκριμένα έγγραφα και συμφωνίες όπως αυτή του 1916, ή την διακύρηξη του Μπαλφούρ το 1917, σχέδιο του Λόρδου Mountbatten για το μοίρασμα της Βρεττανικής Ινδίας, περιοχή που όπως ξέρουμε ίσα που θα υπήρχε".
Και λίγο πιο κάτω υπάρχει το εξής διαφωτιστικό απόσπασμα:" Οι γάλλοι στρατηγοί, οι βρεττανοί διπλωμάτες και οι αμερικανοί "ιεραπόστολοι" έχουν ένα συγκεκριμένο σχέδιο: να επιβάλλουν τον δυτικό πολιτισμό στους λαούς της Μέσης Ανατολής και οι προσπάθειές τους είναι μέρος ενός συνεχόμενου "Μεγάλου πολέμου για τον πολιτισμό" που έχει ως στόχο του την κατάκτηση της περιοχής".
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο που περιέχει και άλλα ενδιαφέροντα σημεία.
"In the Middle East, Fisk observes, "the people live their past history, again and again, every day," and for two centuries that history has largely been shaped by outside powers, especially imperial France and Britain, the expansionist Soviet Union and for more than half a century the United States. Certainly, were it not for the etching of borders associated with seminal documents--the 1916 Sykes-Picot Agreement, the 1917 Balfour Declaration, Lord Mountbatten's plan for the partition of British India--the region as we know it would scarcely exist. Yet even to conjure the region absent these decisive great-power intrusions is such a complex exercise in recursion that it serves to demonstrate how deeply implicated others have been in engraving the history of the region. Long after the echoes of Napoleon's cannons firing on the port of Alexandria in 1798 quieted, the profound changes that the invasion launched in Egypt and the wider Arab world reverberated. The deadly effects of "great wars" on the field of battle are clear enough, whether in the mud and slaughter of the Somme or on the hills of Maysaloun, where in 1920 the French vanquished the Arab struggle for an independent Syria. But it was what followed those episodes of mayhem that gave decisive shape to the modern Middle East: the drawing of boundaries, co-optation of local elites, economic subordination and the maneuvering of pieces on geopolitical chessboards. French generals, British diplomats and American missionaries were people with a plan. Their hubris, in Fisk's view, was to impose Western civilization on the people of the Middle East, and their efforts were part of a continuing "great war for civilisation" that has as its goal the conquest of the region.
Fisk sees no good coming from these ceaseless interventions. Indeed, he argues that campaigns in the "war for civilisation" may begin with optimism but typically end in catastrophe--America's invasion of Iraq in March 2003 being a case in point. The invasion was informed not only by a willful contempt for history and an extravagant display of ethnocentrism but also by a framework of best-case scenarios and fantasies untouched by empirical knowledge of Iraq, as the case of the Iraqi Shiites illustrates. If a new Iraq emerges from the current violent stalemate, it will look very little like the exemplary democratic state that Bush or his chorus of war-boosters envisaged. In fact, it is likely to be closer to the Iranian model of "Islamic democracy," provided it does not descend further into civil war. Fisk's cynicism about Anglo-American policy in Iraq is richly borne out by the legacy of deprivation, death and disorder that the invasion, and the preceding decade of sanctions and nibbling attacks by the United States and Britain, have yielded.
In the area around Basra in southern Iraq, to take one of many examples in Fisk's book, there has been a phenomenal epidemic of leukemia, breast and stomach cancer presumably connected to the introduction of an estimated 340 tons of radioactive material into the environment during the 1991 Gulf War. The source of the radioactivity? The profligate use of depleted uranium ammunition by the US military. In areas where the ammunition was fired in great quantities, cancer rates in children are as high as 71.8 per 100,000 compared with a regional average of 3.9 per 100,000. An Iraqi doctor reviewing his patient files tells Fisk, "Of fifteen cancer patients from one area, I have only two left. I am receiving children with cancer of the bone--this is incredible.... My God, I have performed mastectomies on two girls with cancer of the breast--one of them was only fourteen years old." Fisk calls this the product of "a policy of bomb now, die later."
Ετικέτες Ρήσεις
Permalink για το "Robert Fisk: Το σχέδιο των ξένων δυνάμεων για τη Μέση Ανατολή"
7 Comments:
Αγαπητέ μου Oistros
Τα τελευταία χρόνια, γίνεται μια μεγάλη προώθηση προς το ευρύ κοινό, της κριτικής σκέψης. Διανοητές και μελετητές, ανοίγουν τον κόσμο της έρευνας στον καθημερινό άνθρωπο ο οποίος, χάρη στην ευημερία των τελευταίων δεκαετιών έχει την άνεση να καλλιεργηθεί και να ενδιαφερθεί για θέματα πέρα απ'αυτά της καθημερινής πρακτικής αναγκαιότητας.
Ζω σε μια χώρα που μού δίνει την ευκαιρία να είμαι σε καθημερινή επαφή με πολλούς από αυτούς τους λαμπρούς πολιτικούς και κοινωνικούς αναλυτές.
Στα πανεπιστήμια, στις εφημερίδες, στις εκδόσεις, στην τηλεόραση, διαρκής η παρουσία τους, λαμπρή η σκέψη τους, διαφωτιστική η ανάλυσή τους. Το ίδιο σέξυ και πετυχημένοι στην εμφάνιση και το χαμόγελο με οποιονδήποτε ηθοποιό ή τραγουδιστή, κάνουν ασταμάτητα κοσμικές εμφανίσεις και εξώφυλα. Τα ογκώδη βιβλία τους είναι πάντα στο top 10 και, στις άφθονες ενημερωτικές εκπομπές, εξηγούν με ιδιαίτερα προσεγμένη παιδαγωγική, στο διαβασμένο κοινό, το ένα και το άλλο των γεγονότων και των αιτίων που τα προκαλούν.
Η πνευματική προσφορά τους αυτή, ανταμείβεται υλικά, με σημαντικές καταθέσεις σε τράπεζες, πολυτελή τρόπο ζωής, σκάφη, ταξίδια κλπ, όπως ακριβώς οι υπόλοιποι Σταρ της τηλεόρασης. Αλλά και ηθικά, αφού οι πιο πολλοί είναι και σύμβουλοι των πολιτικών και κυβερνητικών στελεχών.
Μεταξύ των άλλων που προωθούνται λοιπόν, υπάρχει και η ανάλυση που παραθέτεις. Οτι δηλαδή βρισκόμαστε σε μια περίοδο σύγκρουσης πολιτισμών. Με κύρια αυτή του δυτικού με τον μουσουλμανικό.
Και μετά, είναι κάποιοι άλλοι. Που δεν τους βλέπεις ποτέ στην τηλεόραση, δεν έχουν ούτε δυο γραμμές στην εφημερίδα, που κανένας εκδότης δεν δέχεται να τους τυπώσει. Ούτε καν τα πανεπιστήμια δεν τους ανοίγουν τις πόρτες, κι ας έχουν πολλοί απ'αυτούς, βαλίτσες με διπλώματα. Κάποιοι άλλοι που μιλάν' εντελώς διαφορετικά, που ισχυρίζονται θέσεις διαφορετικές από τους προηγούμενους.
Αναρωτιέμαι: υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα στις θέσεις τους και την επιτυχία τους. Και αν ναι, γιατί άραγε;
Τη φράση "Οι γάλλοι στρατηγοί, οι βρεττανοί διπλωμάτες και οι αμερικανοί "ιεραπόστολοι" έχουν ένα συγκεκριμένο σχέδιο: να επιβάλλουν τον δυτικό πολιτισμό στους λαούς της Μέσης Ανατολής", την ακούω όλο και πιο συχνά τα τελευταία τριάντα χρόνια. Πολλές φορές έκανα την εξής ερώτηση, αλλά ποτέ δεν πήρα την παραμικρή απάντηση: "Να επιβάλλουν τον δυτικό πολιτισμό. Για ποιο όφελος;"
Εχεις ακούσει για τον τέταρτο βαθμό, έτσι δεν είναι;
Υ.Γ. το ξέρεις ότι έχω αρχίσει και φχαριστιέμαι το διάλογο μαζί σου;
Φοίβος, ο... Ελλην Γάλλος (αν είναι δυνατόν!), που λες και συ.
Σου 'χει τύχει Φοίβο να διαβάζεις κάτι και ταυτόχρονα να το συνειδητοποιείς? Να έχεις δηλαδή την αίσθηση ότι σαν γνώση το κατείχες πάντα γιατί ήταν απλό και αυταπόδειχτο κι ίσως γι' αυτό δεν το πολυανέλυσες.
Αυτό σκέφτηκα διαβάζοντας το σχόλιο σου. Όλοι τους αναλυτές ενός συστήματος στο οποίο μιά χαρά μετουσιώνονται. Τόσο απλό που δεν το είχα καν σκεφτεί.
Ακόμη κι έτσι όμως οι διαπιστώσεις τους παραμένουν ανησυχητικές. Αν υπηρετούν μάλιστα και το ίδιο το σύστημα που τις εκτρέφει τότε έχουν λόγο να εκφράζουν και τις επιθυμίες του και ίσως ίσως τους στόχους του.
Τι νόημα έχει η κυριαρχία του δυτικού πολιτισμού? Σκέφτομαι μερικές πρόχειρες και μάλλον απλές στη "σύλληψη" απαντήσεις: δημιουργία μεγαλύτερων ελεγχόμενων "αγορών", ευκολότερη χειραγώγηση, περισσότερη κατανάλωση, περισσότερο κέρδος, περισσότερη εξουσία.
Όσο για τον τέταρτο βαθμό δεν είμαι σίγουρη ότι αναφέρεσαι στο Ο.Τ.Ο.
Υ.Γ. Αμοιβαία τα αισθήματα περί διαλόγου :-)
Τι μου κάνετε τώρα και οι δυο σας!
Το 1994 ένας Αμερικάνος ειδικός στη συγγραφή war games για το πεντάγωνο ονόματι Simon Pearson, αναπτύσσει τη σκέψη του ‘intellectuals’ imperialism’ και την επίδραση τους στη νέα γεωπολιτική κατάσταση. Οι σκέψεις του αναστατώνουν την δημοκρατική κυβέρνηση μιας και οι νέο-δημοκρατικοί του Bill μαζί με τους νέο-εργατικούς του Tony και τους μετανοημένους νέο-συντηρητικούς του Παρισιού κατέχουν εξέχουσα θέση στην ανάλυση του και αν και οχι ο πρώτος, μιλάει πια από τη πλευρά ενός έμπειρου πολεμικού σχεδιαστή για τον επερχόμενο πόλεμο των πολιτισμών τονίζοντας την θέση όλων αυτών των intellectuals pop stars.
Το 1999, μόλις 5 χρόνια μετά, εκδίδει ένα βιβλίο όπου πια παραδέχεται ότι ο πόλεμος των πολιτισμών έχει ήδη ξεκινήσει, ότι οι intellectuals pop stars ήδη δραστηριοποιούνται έντονα ότι η σκέψη περί ‘intellectuals’ imperialism’ είναι ήδη σε εφαρμογή , μάλιστα τους αναφέρει και σαν νέους αναγεννησιακούς και τέλος προβλέπει πότε θα αρχίσουν να πέφτουν οι βόμβες. Για να δανεισθώ και παραφράσω κάτι που λέει ο Φοίβος, ο άνθρωπος δεν είναι προφήτης αλλιώς θα είχα γράψει γι’ αυτόν σε προηγούμενο post σου αλλά αναλυτής επιστήμονας με ένα μπαούλο πτυχία. Ο τίτλος του βιβλίου “Τotal war 2006” και σας αφήνω σαν έκπληξη να μαντέψετε από που ξεκινάει αυτός ο ολοκληρωτικός πόλεμος και που πέφτουν οι πρώτες βόμβες.... η συνέχεια επί της οθόνης!!!
Φοίβο μερικές φορές με ...ταράζεις με αυτά που λες. Το ‘ταράζεις’ ήταν η πρώτη λέξη που ήρθε στο μυαλό μου και να μη παρεξηγηθεί. Το θέμα με αυτούς τους καθηγητές που λες είναι ότι για μας δεν είναι απλά φιγούρες στη σκιά αλλά έχουν όνομα, τηλέφωνο και διεύθυνση. Το τρομακτικό είναι ότι αυτή η κατάσταση τους οδήγησε σε μια οικειοθελή απομόνωση που παρ’ όλη τη τεράστια παραγωγή έργου που και συνεχίζεται, προτιμούν να την κρύβουν σε συρτάρια γραφείου παρά να την μοιραστούν. Δυστυχώς εδώ στη Φινλανδία και λόγω του πατριωτικού στρουθοκαμηλισμού υπάρχουν πολλοί.
Την πατρότητα της θεωρίας της σύγκρουσης των Πολιτισμών διεκδικεί ο Σάμιουελ Χάντιγκτον από το 1993. Αν και την "μητρότητα" της κατοχύρωσε ένας βρεττανός πριν από 40 περίπου χρόνια: ο Μπέρναντ Λιούις που όμως δεν εισακούστηκε ούτε στην γειτονιά του.
Τι ακριβώς κηρύσσει, ο Χάντιγκτον; Η βάση της συλλογιστικής του, όπως αναπτύσσεται ήδη από την πρώτη σελίδα του άρθρου του στο «Foreign Affairs», έχει γίνει παγκοσμίως διάσημη:
«Η θεμελιώδης πηγή συγκρούσεων σ' αυτό τον καινούριο (δηλ. τον μεταψυχροπολεμικό) κόσμο δεν θα είναι πρωταρχικά ούτε ιδεολογική ούτε οικονομική. Οι μεγάλοι διαχωρισμοί στο εσωτερικό της ανθρωπότητας και η κυρίαρχη πηγή συγκρούσεων θα είναι πολιτισμικοί. Τα εθνικά κράτη θα παραμείνουν οι ισχυρότεροι παίκτες στις διεθνείς υποθέσεις, οι κυριότερες όμως συγκρούσεις στην παγκόσμια πολιτική θα προκύψουν ανάμεσα σε έθνη και ομάδες διαφορετικών πολιτισμών. Οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ πολιτισμών θα είναι τα πολεμικά μέτωπα του μέλλοντος».
Σε ποια βάση συγκροτούνται αυτοί οι διαφορετικοί «πολιτισμοί» που θ' αποτελέσουν στο εξής τα κεντρικά συλλογικά υποκείμενα της διεθνούς πολιτικής; Μην περιμένετε καμιά βαθυστόχαστη ή καινοτόμο ανάλυση. Ο καθηγητής του Χάρβαρντ απλώς αντιγράφει τον (άκρως παραδοσιακό) ορισμό του έθνους: «Οι πολιτισμοί διαφέρουν μεταξύ τους όσον αφορά την ιστορία, τη γλώσσα, την παράδοση και -το κυριότερο- τη θρησκεία».
Ακολουθεί (ή μάλλον προηγείται) η απαρίθμηση των «επτά ή οκτώ» τέτοιων «πολιτισμών», στους οποίους κατανέμεται η ανθρωπότητα: «Δυτικός, Κομφουκιανός, Ιαπωνικός, Ισλαμικός, Σλάβο-ορθόδοξος, Λατινοαμερικανικός κι ενδεχομένως Αφρικανικός». Το 1996 θα θυμηθεί έναν ακόμα, τον «Βουδιστικό», ενώ ο «Κομφουκιανός» μετονομάζεται σε «Σινικό».
Το βιβλίο του Χάντιγκτον "Η σύγκρουση των πολιτισμών" έκανε πάταγο στην Ελλάδα των αρχών της δεκαετίας του 90 ακριβώς επειδή μεταξύ άλλων ανέφερε ότι η Ελλαδίτσα μας δεν έχει καμία σχέση με τον δυτικό πολιτισμό και πρέπει να ενταχθεί σε ένα σλαβοορθόδοξο άξονα. Το θέμα έφτασε μέχρι και σε "συνεδριακό επίπεδο" όπου ο απρόβλεπτος Ζουράρης είπε το εξής παροιμιώδες: " Το γεγονός πως πρέπει να μας διώξουν από το ΝΑΤΟ και εμάς και την Τουρκία, γιατί η Ελλάδα δεν μετέχει του δυτικού (πολιτισμού), εγώ τα γράφω πριν από 30 χρόνια. Συμφωνώ πλήρως με τον Χάντιγκτον. Μόνο οι καθηγητές των ενθάδε πανεπιστημίων δεν τα ξέρουν αυτά. Ενας σοβαρός άνθρωπος όπως ο Χάντιγκτον το ξέρει πάρα πολύ καλά, είναι ολοφάνερο. Δεν έχουμε καμιά σχέση με τη Δύση".
Παιδιά έχω κουραστεί τα μάλλα με όλων των ειδών και προσεγγίσεων αναλύσεις και, εδώ και χρόνια αποφάσισα να απαγορεύσω στον εαυτό μου, όχι μόνο τη σκέψη αλλά ακόμα και τη γλώσσα των διανοούμενων. Μιλάω μόνο πεζοδρόμιο. Κι αυτό γιατί, ό,τι και να μού πείτε, την ιδέα μου την φιξάρισα με τη βοήθεια δυο σπουδαίων ανθρώπων:
1. Kubrick, A Space Odyssey: ο πίθηκος που σηκώνει στον αέρα το κόκκαλο. Είναι η στιγμή που γεννιέται ο άνθρωπος.
2. Frank Zappa: We're Only In It For The Money.
Ολα τ΄άλλα είναι άχρηστα στολίδια.
Συγνώμη που είμαι κυνικός, αλλά είναι νομίζω το μόνο που μπορεί πιά να είναι ένας άνθρωπος. Είδικά ένας ευαίσθητος άνθρωπος.
Φοιβο μου
διαφωνώ με την ιδέα του χρήματος γιατί ειναι μερικά σπουδαία που δεν αγοράζει. Αποψινό παράδειγμα και ναι ... ξέρω θα σας κάνω να ζηλέψετε. Στο παρκάκι κάτω από το γραφείο μου απόψε έχει συναυλία. Όχι η Σακίρα ή κανένας σπουδαίος. Ένα συγκρότημα ντόπιων που παίζει "εκ του προχείρου" τραγούδια που ώρα τώρα μας ξεσηκώνουν. Στην αρχή έπαιζαν .. μόνοι. Κοινό ... ουδείς. Μετά άρχισαν τους Κατσιμίχα. Βγήκαμε μερικοί στα μπαλκόνια. Ακολούθησε Παπακωσταντίνου, Αλεξίου, Γαλάνη, και τώρα πιάσανε κάτι μπλουζ του 60. Ε .. κατεβαίνουμε κάτω. Και έχω να πάω σε συναυλία κάτι χρόνια. Α .. και είναι από τις "χωρίς αντίτιμο". Παγκάκι, δροσιά πλατείας και λίκνισμα στο ρυθμό.
Σ'ευχαριστώ για το τραγουδάκι. Δροσιά στο καυτό Παρασκευόβραδο.
Δημοσίευση σχολίου
<< Home