Η κουβέντα μαζί του έμοιαζε με ξιφομαχία. Άκουγα για πολύ ώρα τον μεταλλικό ήχο και δεν
ήμουν καθόλου σίγουρη για το ποιός νικούσε. Θέμα οι επικείμενες δημοτικές εκλογές.
Κι εκείνος να δηλώνει άλλος ένας βαριεστημένος αναποφάσιστος.
Στο γραφείο του ατάκτως ερρημένα ένα σωρό φυλλάδια με χαμογελαστές φάτσες και λευκά
πουκάμισα (μα τι έπαθαν όλοι και ντύθηκαν περιστέρια;). Απέναντι η τηλεόραση με τη φωνή χαμηλωμένη, να επιμένει σε debate υποψηφίων, που επαναλαμβάνονται μονότονα πείθοντας ... indide μόνο τους εαυτούς τους. Και το ερώτημα αφοπλιστικό:
- Πες μου έναν σοβαρό λόγο να πάω να ψηφίσω;
Στην αρχή σκέφτηκα να το χωρατέψουμε λίγο το πράγμα:
- Να δεις τους παλιούς φίλους και συμμαθητές. Με τις κοιλίτσες τους και τις αρχές φαλάκρας και να νοιώσεις άρχοντας και ευτυχής που είσαι ακόμη εργένης, είπα και κέρδισα ένα μισόστραβο χαμόγελο. Αλλά σοβαρεύτηκε πάλι.
- Ξέρεις ότι οι μισοί από δαύτους είναι υποψήφιοι; Και ξαφνικά με θυμήθηκαν. Και ακόμη πιο ξαφνικά όλοι βασίζονται στη ... "φιλία" μας. Με ψάχνουν απεγνωσμένα μέρες. Μου αφήνουν μηνύματα παντού.
- Ένας λόγος παραπάνω να πας. Να δείξεις ότι είσαι εκεί για .. όλους, είπα γελώντας.
- Αρνούμαι να πάρω μέρος σε αυτή την γελοία κατάσταση. Φαντάσου ότι μέχρι κι ο Χρήστος είναι υποψήφιος. Τον θυμάσαι τον Χρήστο; Τριγυρνούσε σα ρεμάλι μέχρι που ο καλός του θείος ο Υπουργός τον έκανε ηθοποιό. Μετά του έδωσε τα κονδύλια από τα εισητήρια της Eργατικής εστίας κι ο Χρηστάκης έγινε ο ντόπιος θιασάρχης. Ε τώρα θέλει να γίνει και δήμαρχος. Και έχει την απαίτηση να τον ψηφίσω. Θες κι άλλα; Ανοίγω προχθες την πόρτα και βλέπω πεσμένα από κάτω φυλλάδια. Μία γνωστή φάτσα. Ρε συ η Λένα, σκέφτομαι. Παλιά μου γκόμενα. Της εποχής του ... ό,τι κάτσει. Κομμώτρια (και δεν έχω τίποτα με τον συμπαθή κλάδο) αλλά της Λένας της μιλούσες και καταλάβαινε μόνο την ατάκα "Make love not war". Και τώρα θέλει κι η Λένα να εργαστεί για το καλό του τόπου. Αμ το άλλο. Ο Αλέκος, ο γείτονάς μου. Ο τύπος του αιώνιου φοιτητή, που επιτέλους το πήρε το ρημάδι το πτυχίο. Και μην αρχίσεις τα περί ανεργίας. Ο Αλέκος το απολαμβάνει το αραλίκι του. Άσε που γενικώς βαριέται που ζει. Υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος. Με σταμάτησε στο περίπτερο και τι μου είπε: " Την ώρα της κάλπης, μεγάλε, θυμίσου το σύνθημα: Save Αλέκος".
Έτσι μου ρθε να του απαντήσω "Έλαααα Αλέκο" και να κάνω και την δέουσα χειρονομία
αλλά έχε χάρη που σέβομαι τον πατέρα του. Γι' αυτό δεν πάω καθόλου να ψηφίσω.
Είμαι αποφασισμένα αναποφάσιστος κι ακόμη πιο αποφασισμένα θα γίνω απέχων αναποφάσιστος.

------------------------------------------------------------------------------------------------
Πάνε 10 χρόνια ακριβώς που ο Ευγένιος Αρανίτσης έγραψε αυτό το κείμενο για τους αναποφάσιστους των εκλογών. Σε κάθε εκλογική αναμέτρηση το θυμάμαι. Για να τους δικαιολογήσω και να τους "αθωώσω". Στριφογυρνάει άλλωστε όλο και πιο συχνά στο μυαλό μου κι η ατάκα του Τσόρτσιλ: "Κανείς δεν ισχυρίσθηκε ότι η Δημοκρατία είναι τέλεια
ή πάνσοφη". Αλλά την αποδιώχνω γιατί εναλλακτικές λύσεις δεν μου βρίσκονται. Πάντως, όπως και να το κάνουμε η αρχή των πολλών δεν μπορεί να είναι η αρχή της σοφίας. Ιδίως όταν η περιώνυμη "κοινή γνώμη" άγεται και φέρεται (κοινώς χειραγωγείται) όλο και πιο εύκολα.

Οι αναποφάσιστοι θα δώσουν και πάλι το πρόκριμα στους .. αποφασισμένους. Το πρωινό της Δευτέρας θα με βρει να ακούω για το πόσο "σοφά ψήφισε ο κυρίαρχος ελληνικός λαός". Και θα ξανασκέφτομαι το κείμενο του Αρανίτση που ακολουθεί:

"Ποιοί ακριβώς υπήρξαν οι αναποφάσιστοι; Οι πολιτικές αναλύσεις τείνουν να αποφύγουν τους υπαινιγμούς σχετικά με τον ψυχοδυναμικό χαρακτήρα της αμφιταλάντευσης και περιορίζονται να παρακολουθούν τις διακυμάνσεις του σώματος των αναποφάσιστων σαν να επρόκειτο για ένα στατιστικό μαγείρεμα, για ένα αριθμητικό ψευτο-μυστήριο: πόσοι, πότε, από πού και προς τα πού. Σε ό,τι αφορά την είσπραξη της πολιτικής ποιότητας του διλήμματος, ετοίμασαν γι' αυτούς δύο χονδροειδή πορτρέτα: πλανάται η εντύπωση πως οι αναποφάσιστοι υπήρξαν είτε θύματα μιας γενικής αμηχανίας είτε πρωταγωνιστές της συνολικής περιπέτειας του σκεπτικισμού ενός εκλογικού σώματος που κλήθηκε να διαμορφώσει ένα συμπέρασμα μέσα από μια κατάσταση αντικειμενικής σύγχυσης. Πανικόβλητοι ή φιλοσοφημένοι, οι αναποφάσιστοι παρουσιάστηκαν σαν προϊόν ενός εξαιρετικά αμφίρροπου πολιτικού σκηνικού. Kαι θα μπορούσε κανείς να προεκτείνει αυτή τη σκέψη μέχρι τη διαπίστωση ότι ο λόγος αναποφάσιστων πολιτικών αρχηγών (ο Eβερτ δεν είχε αποφασίσει αν είναι συντηρητικός ή "αριστερός", ο Σημίτης δεν είχε αποφασίσει αν ήταν καλοσυνάτος σοσιαλιστής ή άκαμπτος τεχνοκράτης, ο Kωνσταντόπουλος αν ήταν πολιτικός ή δάσκαλος ενάρετου ύφους, ο Σαμαράς αν ήταν ηγέτης κόμματος ή μιας ομάδας διαμαρτυρίας για τα εθνικά θέματα) "παράγει" αναποφάσιστους ψηφοφόρους.

IΣΩΣ, όμως, το ζήτημα να έχει βαθύτερες ρίζες στην ιστορική συγκυρία. Nιώθει κανείς πως είμαστε όλοι αναποφάσιστοι σε όλα τα θέματα, πως η ζωή μας αιωρείται μονίμως μετέωρη ανάμεσα σε προτιμήσεις που μοιάζουν εξίσου ανθυγιεινές, εξίσου πλασματικές, εξίσου αδιέξοδες. Eίμαστε οι αναποφάσιστοι ανάμεσα στο αληθινό και το ψεύτικο, στην ελπίδα και στο δέλεαρ, στη θεραπεία και στην ευκολία, στην αργοπορημένη παιδική μας θλίψη και στην πρόωρη γεροντική μας κατάθλιψη. Aναποφάσιστοι μπροστά στην πρόκληση να πιστέψουμε ένα όνειρο ή να ονειρευτούμε μια πίστη, να ριψοκινδυνεύσουμε ή να συμβιβαστούμε, να φανταστούμε μια ζωή ή να δεχτούμε τη δική μας ζωή σαν να εκδραματίζεται στη φαντασία άλλων. Aναποφάσιστοι ανάμεσα στην επιθυμία να δούμε και στην επιθυμία να μας δουν, ανάμεσα στην πεποίθηση ότι κάτι αξίζει επειδή είναι όμορφο και στην πεποίθηση ότι κάτι δεν μπορεί παρά να είναι όμορφο αφού θεωρείται αξίας, τέλος ανάμεσα στην ανάγκη να κατέχουμε τον προσωπικό μας χρόνο και στην ανάγκη να τον πουλήσουμε. Ο αναποφάσιστος είναι ο κυρίαρχος τύπος του σύγχρονου ανθρώπου.

EINAI γνωστό πως η πολιτική δεν βρίσκεται πια μέσα στην πολιτική, αλλά είναι διάχυτη παντού σαν ένας τρόπος ζωής που θεμελιώνεται στον εικονικό ανταγωνισμό και τον θεμελιώνει: από την εποχή που ο Pέιγκαν έγινε πρόεδρος των Hνωμένων Πολιτειών κατέστη σαφές πως οιοδήποτε γνωστό πρόσωπο είναι ήδη, με μια έννοια, πολιτικός. Aθλητές, δημοσιογράφοι, ηθοποιοί, συγγραφείς, νοικοκυρές -της- χρονιάς και αστροναύτες είναι ήδη πολιτικοί και πολιτεύονται πράγματι αφού το μόνο που απαιτείται είναι να σε ξέρουν, να γνωρίζουν το πρόσωπό σου, μ' άλλα λόγια να σε παρακολουθεί παντού η απόδειξη ότι "υπάρχεις": τόσο ανυπόφορος είναι ο φόβος μας μήπως πρόκειται απλώς για ένα κακό όνειρο! Θέλω να πω, μ' αυτό, πως η δυστοκία της πολιτικής απόφασης στη συνείδηση του ψηφοφόρου, ίσως δεν είναι παρά μια σκιώδης αντανάκλαση της δυσκολίας του κοινωνικού συνόλου να διακρίνει τι είναι πολιτικό και τι όχι, ανάλογη προς τη δυσκολία των σύγχρονων θεωρητικών ν' αποφανθούν ως προς τι είναι τέχνη και τι σκουπίδι, τι είναι φιλοσοφία και τι παραλήρημα, τι είναι ιδεολογία και τι αυταπάτη, τι είναι σεξ και τι υποκατάστατο, τι είναι συνείδηση και τι βιοχημεία, τι είναι αληθινή νοημοσύνη και τι αλγοριθμική λειτουργία.

Στην πραγματικότητα, ο αναποφάσιστος (εγώ, εσείς, ο καθένας...) είναι κάποιος που δεν του ζήτησαν ν' αποφασίσει για τίποτα".

29/9/1996

Permalink για το "Οι αναποφάσιστοι των εκλογών κι οι αποφασισμένοι."